غرب دریاچه ارومیه بیش از سایر نقاط ایران مورد توجه ملل پس از تاریخ قرار گرفته است و شاهد آن تپه های متعدد باستانی می باشد . یکی از این تپه ها ، گوی تپه در 61 کیلومتری جنوب شرقی ارومیه است که با قدیم ترین تپه های بین النهرین ، آسیای صغیر و فرات ایرات رقابت می کند . از سوی دیگر ، منسوب داشتن زرتشت به ارومیه و اینکه یک یا دو تن از حواریون زرتشت که در تولد عیسی(ع) به بیت اللحم رفته بودند ، در ارومیه مدفونند ، حاکی از آن است که این شهر یکی از بزرگترین کانون های مذهبی و علمی در گذشته های دور بوده است .
سرداران و امپراتوران روم برای دست یابی به آذرخش بزرگ زرتشتیان (آذر گشنسب) در 3 کیلومتری صائین دژ و پایتخت تابستانی ساسانیان (شیز) ، بارها از آن عبور کرده اند .
پس از ظهور اسلام نیز ارومیه ، پس از تبریز و مراغه سومین شهر آذربایجان به شمار می رفته است . از قرن پانزدهم که ترکان عثمانی جایگزین امپراتوری روم شرقی شدند باز ارومیه ، به عنوان شهر سرحدی ، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده و دارای برج و باروی مهمی گردید . برج سه گنبد و مسجد جامع ارومیه هر دو یادگار مجد وعظمت تمدن اسلامی به شمار میروند .
به طور کلی ، ارومیه از اعصار قدیم یکی از مراکز آباد و پر جمعیت ایران بوده و از فعال ترین مناطق کشاورزی آذربایجان به شمار می رود و با آنکه بر اثر حوادث تاریخی بارها ویران شده ، ولی دوباره و خیلی زود به حال اولیه باز گشته و عظمت خود را تجدید نموده است .

فهرست مطالب

معرفی آذربایجان غربی

وجه تسمیه

جغرافیا

مردم

تاریخچه

ترابری

مناطق تاریخی و دیدنی

دریاچه ی ارومیه

غار سهولان

معماری مسجد جامع ارومیه

معماری پل قطور

معماری بنای شهرداری ارومیه

معماری کاخ و موزه سردار ماکو

معماری بازار قدیمی ارومیه

معماری یخچال دوقوز پله(نه پله)

معماری بنای سه گنبد

معماری مدرسه قدیمی هدایت

معماری کلیسای ننه مریم

معماری مسجد سردار ارومیه

معماری پل میانگذر ارومیه

منابع