پاورپوینت بررسی معماری امامزاده سید نصرالدین
بخشی از مطلب
امامزاده سید نصرالدین از نوادگان محمد بن علی پیشوای پنجم شیعیان است. معماری این بنا مربوط به دوره صفوی - دوره قاجار است و در تهران، ضلع غربی خیابان خیام، بین ۱۵خرداد و میدان محمدیه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۶۸۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.این بقعه در ضلع غربی خیابان خیام بین چهار راه گلوبندک و میدان محمدیه، میدان اعدام سابق یا پا قاپوق واقع است. که صحن بزرگ آن به هنگام احداث خیابان خیام، جز خیابان شده است. قدیمیترین رقم تاریخ موجود در این بقعه، سال 993هجری قمری است که در کتیبه ای بر روی قطعه طویلی چوب به خط ثلث برجسته نوشته شده و بالای پنجره آهنین درپشت ضلع شمالی ضریح نصب شده است. نوشته کتیبه چنین است: ((وقف کرد این پنجره را بر مزار کثیرالانوار امامزاده واجب التعظیم امامزاده سید ناصرالدین بن الامام الهمام زین العابدین علیه السلام توفیق آثاری حاجی الحرمین میرزا تقی... مغفرت پناه شکرالله تهرانی، به عمل استاد قطب الدین بن سیف طرشتی فی سنه ثلث و تسعین و تسعمایه.کتبه یادگار بن الکربلایی حیدر... عفی الله تعالی عنهما بمنه و کرمه)). امامزاده سيد نصرالدين از نخستین امامزاده های تهران است که پیشینه آن مربوط به قبل از انتخاب این شهر به پایتختی است. وساختمان امامزاده سيد نصرالدين بيش از ۹۰۰ سال قدمت دارد و يكي از قديمي ترين امامزاده هاي تهران است.
این بقعه در ضلع غربی خیابان خیام بین چهارراه گلوبندک و میدان محمدیه، میدان اعدام سابق یا پا قا پوق واقع است که صحن بزرگ آن به هنگام احداث خیابان خیام، جز خیابان شده است. قدیمیترین رقم تاریخ موجود در این بقعه، سال 993 هجری قمری است که در کتیبهای بر روی قطعه طویلی چوب به خط ثلث برجسته نوشته شده است و بالای پنجره آهنین در پشت ضلع شمالی ضریح نصب شده است، نوشته کتیبه چنین است: «وقف کرد این پنجره را بر مزار کثیر الانوار امامزاده واجب التعظیم امامزاده سید ناصرالدین بنالامام الهمام زینالعابدین علیهالسلام توفیق آثاری حاجی الحرمین میرزا تقی ... مغفرت پناه شکرالله تهرانی، به عمل استاد قطبالدین بن سیف طرشتی فی سنه ثلث و تسعین و تسعمایه کتبه یادگار بنالکربلایی حیدر ... عفیالله تعالیعنهما بمنه و کرمه».
امامزاده سيد نصرالدين از نخستین امامزادههای تهران است که پیشینه آن مربوط به قبل از انتخاب این شهر به پایتختی است. و ساختمان امامزاده سيدنصرالدين بيش از ۹۰۰ سال قدمت دارد و يكي از قديميترين امامزادههاي تهران است. مرحوم جلالآل احمد نوشتهای درباره آبادی اجدادیاش اورازن طالقان دارد که در آن از امامزادهای در این آبادی یاد کرده و افزوده این مضجع قبور فرزندان سید نصرالدین تهران است. مطابق آثار باقیمانده دراین بنا، ساختمان امامزاده سيد نصرالدين مربوط به سده دهم قمری است. مقبره پدر امامزاده سيدناصرالدين يعني سيداحمد در اصفهان قرار دارد و پدرامامزاده سيد احمد، امامزاده سيد علي است كه در كاشان به خاك سپرده شده است. بناي امامزاده در زمره املاك موقوفه منيرالسلطنه يكي از همسران ناصرالدين شاه قاجار بوده كه هم اكنون بناي اين امامزاده به دليل قدمت تاريخي جزو آثار ثبتي سازمان ميراث فرهنگي محسوب ميشود و تاكنون چندبار بازسازي شده است. آخرين مرمت آن از سال ۱۳۸۲ با مجوز اداره اوقاف و به همت ميراث فرهنگي شروع شده است در اين امامزاده كاشيكاريهاي زيباي دوره قاجار به چشم ميخورد و كاشيهاي نقش برجسته داخل محوطه ضريح كه به رنگ سياه- سفيد و آبي هستند كاشيكاريهاي محوطه بيروني و دروني امامزاده از زيبايي و ظرافت خاصي برخوردار است كه در كمتر امامزادهاي به چشم ميخورد. طبق کتيبه‌هاي موجود، در سال‌هاي ١٣١٠ و ١٣١١ ق به دستور منيرالسلطنه، از محل دارایی ابراهیمخان وزیر نظام (برادرش) رواق و صحن و آيينهکاري و کاشيکاري‌هاي آن انجام گرفته است. این بنا دارای دو بخش است، ساختمان اصلی که مربوط به دوره اول ساخت است و بخشهای الحاقی که در دورههای بعد اضافه شدهاند. بخشهای مانند رواق، مسجد، ضریح نقره، صحن و حجرات اطراف آن، گنبد و آینهکاری گنبد خانه در زمان ناصرالدین شاه افزوده شده و در زمان قاجار یه به طور کامل تجدید بنا شده است. در زمان احداث خیابان خیام بخشی از صحن در مسیر خیابان قرار و ویران شد که سر در صحن با چند طاقنما در سمت شرقی خیابان باقی مانده است. ورودی اصلی بنا در ضلع شرقی آن واقع شده و نمای اصلی امامزاده در همین بخش است. در نماسازی این بخش عنصر قرینهسازی رعایت شده به گونهای که در طرفین ایوان اصلی، در مرکز این بخش حجراتی به شکل قرینه شکل گرفتهاند. حرم امامزاده در فضای هشت ضلعی واقع شده که مدفن امامزاده است. نمازخانه در بخش جنوبی امامزاده الحاقی است. و طبقه فوقانی نماز خانه زنانه در مانگاه شده است.و.....