معماری هخامنشیان به دست‌آوردهای ایرانیان هخامنشی در ساخت شهرهای (تخت جمشید، شوش، هگمتانه)، معابد برای عبادت و گردهمایی‌های اجتماعی (مانند معابد زرتشتی) و آرامگاه پادشاهان گذشته (مانند آرامگاه کورش) اشاره دارد. از ویژگی‌های بنیادین این معماری می‌توان به ترکیب خود با عناصر مادها، آشوری، یونانی و آسیایی اشاره کرد.
میراث معماری هخامنشی با گسترش امپراتوری در حدود ۵۵۰ پیش از میلاد، شروع شد. با ظهور دومین امپراتوری ایرانی یعنی امپراتوری ساسانی (۲۲۴-۶۲۴ میلادی) سنت‌های هخامنشی با ساخت معابد مخصوص آتش و قصرهای عظیم دوباره زنده شد.
شاید برجسته ترین ساختاری که تا امروز از این معماری باقی مانده‌است ویرانه‌های تخت جمشید باشد که توسط پادشاه هخامنشی، داریوش بزرگ برای مصارف دولتی و تشریفاتی ساخته شد و یکی از چهار پایتخت امپراتوری بود. ساخت و تکمیل تخت جمشید صد سال به طول انجامید. مشابه این معماری در شوش و هگمتانه نیز توسط داریوش بزرگ بنا شد که از آن‌ها مانند تخت جمشید برای پذیرایی از شخصیت‌های برجسته و نمایندگان خارجی، برگزاری مراسم سلطنتی و اسکان پادشاهان استفاده می‌شد.
و.....
فهرست مطالب
مهمترين آثار معماري و عناصر هنری وابسته معماری عصر هخامنشي
پاسارگاد
باغسازی
کاخ بارعام
ويرانه های برجای مانده از کاخ بارعام
کاخ اختصاصی
سر ستونهای پاسارگاد
آرامگاه کورش کبير
مقبره دارای 2 بخش اصلی :
خاستگاه
زندان سليمان
کعبه زرتشت
عقاید محققان
کاخ دروازه ورودی
تل تخت
شوش
کاخ شوش
طرح بازسازی شده کاخ داریوش در شوش
تزیینات آجرهای لعابدار در شوش
تزیینات آجرهای لعابدار در شوش
طریقه قرار گرفتن ملاط در
تخت جمشيد (پارسه)
معرفی مجموعه
بر روی دامنه کوه رحمت
ستونهاي هخامنشي تخت جمشيد:
پلکان بزرگ ورودی
دروازه ملل
آپادانا
نقوش پلكان آپادانا در تخت جمشيد:
کاخ تچــــر
هديش
کاخ مرکزی (شورا)
صد ستون سنگی
کاخ حرمسرا
دروازه ناتمام
خـــزانه
آرامگاه اردشير دوم
آرامگاه اردشير سوم
آرامگاه نيمه تمام
نقش رستم
آرامگاه داريوش بزرگ
آرامگاه خشايارشا
آرامگاه اردشير اول
آرامگاه داريوش دوم
کعبه زرتشت
بيستون
گنجنامه