فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                           شماره صفحه
 پیشگفتار ....................................................................................................................................................................1
فصل اول:چهارچوب طرح و پژوهش
1-1.مقدمه ..................................................................................................................................................................3
1-2.تعریف مسئله و شرح مختصر موضوع............................................................................................................4
1-3.پرسشهای محوری ............................................................................................................................................4
1-4.اهداف اجرای پروژه ..........................................................................................................................................5
1-5.کلید واژگان .......................................................................................................................................................5
1-6.پیشبینی تکنیکهای مورد استفاده در پژوهش ...........................................................................................5
1-7.نتیجه گیری........................................................................................................................................................6
فصل دوم: مطالعات محیطی
2-1.مقدمه ..................................................................................................................................................................8
2-2.مطالعات تاریخی  ..............................................................................................................................................9
2-2-1. پیشینه آذربیجان .......................................................................................................................................9
2-2-2.پیشینه تبریز...............................................................................................................................................10
2-2-3. پیشینه جنگل کاری کوه عون بن علی  .............................................................................................12
2-3.حوزه جغرافیای ..............................................................................................................................................13
2-3-1. مساحت و محدوده استان ......................................................................................................................13
2-3-2. مساحت و محدوه شهر ...........................................................................................................................14
2-4.عوامل طبیعی .................................................................................................................................................15
2-5.عوامل اقلیمی ..................................................................................................................................................15
2-5-1. شرايط اقليمي و آب و هوايي تبريز.......................................................................................................15
2-5-2.دما ................................................................................................................................................................16
2-5-3.بارندگی .......................................................................................................................................................16
2-5-4.رطوبت نسبی..............................................................................................................................................17
2-5-5.تابش افتاب..................................................................................................................................................17
2-5-6.باد..................................................................................................................................................................19
2-5-7. ویژگی معماری بومی مناطق سرد .......................................................................................................21
2-5-8. انتخاب جهت قرار گیری ساختمان  ....................................................................................................23
2-5-9. تهویه مورد نیاز و اقلیم  .........................................................................................................................27
2-6.حوزه اجتماعی ................................................................................................................................................28
2-6-1.اقتصاد وصنعت ..........................................................................................................................................28
2-6-2.فرهنگ........ ................................................................................................................................................28
2-6-3.مذهب ..........................................................................................................................................................29
2-6-4.نژاد و زبان ..................................................................................................................................................29
2-6-5.جمعیت .......................................................................................................................................................30
2-7.فضای سبز تبریز ............................................................................................................................................30
2-8.نتیجه گیری ....................................................................................................................................................31
منابع و مأخذ.............................................................................................................................................................32
فصل سوم: مطالعات پایه
3-1.مقدمه ...............................................................................................................................................................34
3-2.فضای سبز .......................................................................................................................................................35
3-3.اهمیت فضای سبز .........................................................................................................................................35
3-3-1.اهمیت فضای سبز در مبارزه با الودگی.................................................................................................36
3-3-2.اهمیت فضای سبز در جلوگیری از الودگی صوتی .............................................................................36
3-3-3.تعدیل درجه حرارت .................................................................................................................................36
3-3-4.افزایش رطوبت نسبی ...............................................................................................................................37
3-3-5.زیبا افرینی .................................................................................................................................................37
3-3-6.نفوذ پذیری و جلوگیری از فرسایش .....................................................................................................37
3-3.تاثیر فضای سبز در روحیه افراد .................................................................................................................37
3-4.پارک..................................................................................................................................................................38
3-5.طبقه بندی پارکها .........................................................................................................................................40
3-5-1.طبقه بندی پارکها از نظر شکل .............................................................................................................40
3-5-2.طبقه بندی پارکها از نظر موقعیت استقرار...........................................................................................40
3-5-3.طبقه بندی پارکها از دظر موقعیت و عملکرد ....................................................................................40
3-5-4.طبقه بندی پارکها براساس مطالعات زیست محیطی.........................................................................41
3-5-5.طبقه بندی پارکها از لحاظ اندازه ..........................................................................................................41
3-6.تفرجگاه..............................................................................................................................................................42
3-7.پارکهای گیاهشناسی ....................................................................................................................................43
3-8.باغ پرندگان.......................................................................................................................................................44
3-9.پارکهای وحش.................................................................................................................................................46
3-10.قسمتهای مورد نیاز برای پارکها................................................................................................................47
3-10-1.تشکیلات اداری ......................................................................................................................................47
3-10-2.تشکیلات ساختمانی...............................................................................................................................48
3-10-2-1.خیابانها.................................................................................................................................................48
3-10-2-2.خیابانهای مخصوص عابرین پیاده...................................................................................................49
3-10-2-3.دربهای ورودی وخروجی..................................................................................................................50
3-10-2-4.پارکینگها..............................................................................................................................................50
3-10-2-5.موزه ها.................................................................................................................................................51
3-10-2-6.گلخانه ها وگرم خانه ها....................................................................................................................51
3-10-2-3.اکواریومها.............................................................................................................................................52
3-10-3.تشکیلات تزئیناتی...................................................................................................................................53
3-10-3-1.اب نماها...............................................................................................................................................53
3-10-3-2.برکه.......................................................................................................................................................54
3-10-3-3.دریاچه های مصنوعی.......................................................................................................................54
3-10-3-4.جنگل کاری........................................................................................................................................55
3-10-4.تشکیلات رفاهی و تفریحی...................................................................................................................56
3-10-4-1.رستورانها..............................................................................................................................................56
3-10-4-2.جایگاه موزیک.....................................................................................................................................56
3-10-4-3.دستشویی و توالت..............................................................................................................................56
3-10-4-4.سالنهای سینما وتئاتر........................................................................................................................56
3-10-4-5.باغ وحش.............................................................................................................................................57
3-10-4-6.نیمکت..................................................................................................................................................57
3-10-4-7.زمینهای ورزشی.................................................................................................................................58
3-10-4-8.زمینهای بازی کودکان......................................................................................................................58
3-11.عناصر تشکیل دهنده فضای سبز..............................................................................................................59
3-11-1.شکل زمین...............................................................................................................................................59
3-11-2.گیاه............................................................................................................................................................59
3-11-3.اب نما........................................................................................................................................................60
3-11-4.تاسیسات...................................................................................................................................................60
3-12.عوامل موثر در طراحی فضای سبز...........................................................................................................61
3-12-1.شیب...........................................................................................................................................................61
3-12-2.فرم گیاهی.................................................................................................................................................62
3-12-3.ابعاد و اندازه گیاهان................................................................................................................................62
3-12-4.رنگ گیاهان..............................................................................................................................................62
3-12-5.بافت گیاهان از نظر سختی یا لطافت..................................................................................................62
3-12-6.خواص فنولوژیک گیاهان.......................................................................................................................62
3-13.تاثیر اقلیم بر فضای سبز.............................................................................................................................63
3-13-1.درجه حرارت............................................................................................................................................63
3-13-2.رطوبت واب...............................................................................................................................................63
3-13-3.نور...............................................................................................................................................................64
3-13-4.باد و برف...................................................................................................................................................64
3-14.انتخاب گیاهان در طراحی فضای سبز.....................................................................................................65
3-14-1.خط یا محور..............................................................................................................................................65
3-14-2.شکل یا فرم...............................................................................................................................................65
3-14-3.بافت............................................................................................................................................................65
3-14-4.رنگ و تنوع .............................................................................................................................................66
3-14-5.توالی وتعادل ............................................................................................................................................66
3-15.انتخاب گیاهان در طراحی فضای سبز.....................................................................................................67
3-15-1.عناصر معماری.........................................................................................................................................67
3-15-2.ایجاد حفاظ...............................................................................................................................................67
3-15-3.کنترل و ایجاد محوطه خصوصی..........................................................................................................67
3-15-4.کنترل فرسایش و تثبیت خاک............................................................................................................67
3-15-5.کنترل صدا................................................................................................................................................68
3-15-6.پاکسازی هوا.............................................................................................................................................68
3-15-7.کنترل انعکاس نورهای مزاحم..............................................................................................................69
3-15-8.گیاهان برای کنترل شرایط اقلیمی.....................................................................................................69
3-15-9.فضای سبز تفریحی.................................................................................................................................69
3-15-10.باغ ها.......................................................................................................................................................69
3-16.موزه.................................................................................................................................................................70
3-16-1.توضیح فلسفی موزه و تاریخچه آن......................................................................................................70
3-16-1-1.مفهوم موزه..........................................................................................................................................70
3-16-1-2.توصیف لغوی موزه.............................................................................................................................71
3-16-1-3.تاریخ موزه در جهان..........................................................................................................................71
3-16-1-4.سیر تحول فضای و کالبد موزه در جهان......................................................................................72
3-16-1-5.موزه در فرهنگ فارسی.....................................................................................................................72
3-16-1-6.نگاهی گذرا به تاریخچه موزه و موزه داری در ایران.................................................................. 73
3-16-2.معماری موزه............................................................................................................................................74
3-16-3.دسته بندی انواع موزه............................................................................................................................75
3-17.نتیجه گیری...................................................................................................................................................76
منابع و مأخذ.............................................................................................................................................................77
فصل چهارم: مطالعات تطبیقی
4-1.مقدمه ...............................................................................................................................................................79
4-2.پارک گیاهشناسی palm garden .........................................................................................................80
4-3.پارک Olympic Sculpture .................................................................................................................83
4-4.پارک گوئل.......................................................................................................................................................89
4-5.نتیجه گیری.....................................................................................................................................................99
منابع و مأخذ..........................................................................................................................................................100
فصل پنجم : مطالعات تکمیلی
5-1.مقدمه..............................................................................................................................................................102
5-2.تحلیل سایت..................................................................................................................................................103
5-2-1.موقعیت سایت..........................................................................................................................................103
5-2-2.همجواری ها.............................................................................................................................................104
5-2-3.پوششهای گیاهی و جانوری،دید و منظر............................................................................................107
5-2-4.محورهای غالب سایت............................................................................................................................110
5-2-5.اعوامل اقلیمی..........................................................................................................................................112
5-3.ابعاد و اندازه ها.............................................................................................................................................114
5-3-1.ابعاد و استانداردهای حصار باغ ها.......................................................................................................114
5-3-2.ابعاد و استانداردهای ابگیرها.................................................................................................................115
5-3-3.ابعاد و اندازه راهها...................................................................................................................................117
5-3-4.ابعاد و اندازه بخش آموزشی..................................................................................................................119
5-3-5.ازمایشگاهها...............................................................................................................................................120
5-3-6.ابعاد و استانداردهای کتابخانه...............................................................................................................122
5-3-7.موزه ها و گالری های هنری.................................................................................................................123
5-3-8.ابعاد و اندازه بخش اداری......................................................................................................................125
5-3-9.مغازه ها.....................................................................................................................................................127
5-3-10.ابعاد و استانداردهای رستوران...........................................................................................................128
5-4.برنامه فیزیکی................................................................................................................................................133
5-4-1.بخش اداری..............................................................................................................................................133
5-4-2.بخش اموزشی و تحقیقاتی....................................................................................................................134
5-4-3.کتابخانه تخصصی....................................................................................................................................134
5-4-4.آزمایشگاه..................................................................................................................................................135
5-4-5.کلینیک دامپزشکی.................................................................................................................................135
5-4-6.بخش حفاظتی گونه های گیاهی.........................................................................................................136
5-4-7.بخش حفاظتی گونه های جانوری.......................................................................................................136
5-4-8.بخش خدماتی..........................................................................................................................................137
5-5.سازه.................................................................................................................................................................138
5-5-1.سازه های چادری ..................................................................................................................................138
5-5-2.سازه های ژئودزیک ...............................................................................................................................139
5-5-3.سازه های فلزی........................................................................................................................................141
5-6.تاسیسات.........................................................................................................................................................142
5-7.مبانی نظری...................................................................................................................................................145
5-8.ارائه نهایی طرح............................................................................................................................................156
5-9.نتیجه گیری...................................................................................................................................................176
منابع و مأخذ..........................................................................................................................................................177
نتیجه گیری نهایی................................................................................................................................................178
منابع و مأخذ..........................................................................................................................................................179
ترجمه چکیده........................................................................................................................................................182









        فهرست تصاویر
عنوان                                                                                                                   شماره صفحه
فصل دوم:مطالعات محیطی
شکل2-1. جهت وزش باد غالب .................................................................................................................20
شکل2-2. فرم مطلوب ساختمان در اقلیم های مختلف.........................................................................22
شکل2-3. جهت ساختمان با توجه به اقلیم..............................................................................................25
فصل سوم :مطالعات پایه
شکل3-1. فضای سبز شهری.........................................................................................................................35
شکل3-2. پارک.....................................................................................................................................................38
شکل3-3. پارک فضای برای همه.................................................................................................................39
شکل3-4. نمونه ای از تفرجگاه.....................................................................................................................42
شکل3-5. پارک گیاه شناسی........................................................................................................................43
شکل3-6. باغ پرندگان....................................................................................................................................44
شکل3-7. پارک وحش....................................................................................................................................46
شکل3-8. اداری................................................................................................................................................47
شکل3-9. خیابان سواره....................................................................................................................................48
شکل3-10. پیاده رو در پارک.........................................................................................................................49
شکل3-11. ورودی و خروجی پارک..............................................................................................................50
شکل3-12. موزه حیات وحش........................................................................................................................51
شکل3-13. گلخانه.............................................................................................................................................51
شکل3-14. اکواریوم..........................................................................................................................................52
شکل3-15. آب نما............................................................................................................................................53
شکل3-16. دریاچه مصنوعی...........................................................................................................................54
شکل3-17. جنگل کاری و گل کاری............................................................................................................55
شکل3-18. نیمکت............................................................................................................................................57
شکل3-19. شکل زمین..........................    ...........................................................................................................59
شکل3-20. آب....................................................................................................................................................60
شکل3-21. نحوه استفاده از سطوح شیبدار.................................................................................................61
فصل چهارم :مطالعات تطبیقی
شکل4-1. نمایی از گلخانه...............................................................................................................................81
شکل4-2. نمای از ساختمان پالما گاردن.....................................................................................................82
شکل4-3. پارک Olympic Sculpture...................................................................................................83
شکل4-4. مقطع از سایت پلان.......................................................................................................................83
شکل4-5. قبل و بعد از ساخت پارک............................................................................................................84
شکل4-6. نمای از داخل رستوران..................................................................................................................85
شکل4-7. نمای از پارک...................................................................................................................................85
شکل4-8. دید از بالای پارک...........................................................................................................................86
شکل4-9. نمای کلی از پارک..........................................................................................................................87
شکل4-10. دورنمای از پارک...............................................................................................................................88
شکل4-11. نمای از ساختمان پارک.............................................................................................................88
شکل4-12. دروازه ورودی و درختان داخل باغ...........................................................................................89
شکل4-13. نمای یکی از خانه ها...................................................................................................................90
شکل4-14. دید و منظر شهری و درختان ..........................................................................................................91
شکل4-15. : در فلزی ورودی..........................................................................................................................91
شکل4-16. کلاه فرنگی های ورودی.............................................................................................................92
شکل4-17. کلاه فرنگی ورودی از نمای مقابل............................................................................................93
شکل4-18. مسیر درختان نخل......................................................................................................................94
شکل4-19. راه پله و المان های موجود........................................................................................................95
شکل4-20. سمندر در راه پله.........................................................................................................................95
شکل4-21. مسیرهای پیاده.............................................................................................................................96
شکل4-22. سقف تئاتر یونانی.........................................................................................................................97
شکل4-23. فضای داخل سردابه.....................................................................................................................97
فصل پنجم :مطالعات تکمیلی
شکل5-1. همجواری.......................................................................................................................................105
شکل5-2. کوی شهید بهشتی......................................................................................................................105
شکل5-3. اتوبان پاسداران.............................................................................................................................106
شکل5-4. دید و منظر به جنگل کاری و کوه  از سایت..........................................................................108
شکل5-5. دید و منظر به کوه عون بن علی از سایت..............................................................................109
شکل5-6. دید و منظر به شهر از سایت......................................................................................................109
شکل5-7. دید از بالا به سایت......................................................................................................................110
شکل5-8. ستونهای فرو رونده......................................................................................................................114
شکل5-9. شبکه توری سیمی......................................................................................................................114
شکل5-10. کاشت در داخل برکه به صورت پله ای................................................................................115
شکل5-11. گیاهان ابزی...............................................................................................................................115
شکل5-12. اندازه راهها..................................................................................................................................117
شکل5-13. مقاطع عرضی استاندارد برای جاده ها..................................................................................118
شکل5-14. حداقل پهنای گذرگاه میان قسمت های کار مخصوص هر فرد......................................120
شکل5-15. فاصله ما بین میزها...................................................................................................................122
شکل5-16. حداقل فضاها..............................................................................................................................122
شکل5-17. قفسه ها.......................................................................................................................................122
شکل5-18. گذرگاه گالری، روشنایی با نور غیر مستقیم........................................................................124
شکل5-19. میدان دید...................................................................................................................................124
شکل5-20. ابعاد و روابط فضاهای اداری...................................................................................................125
شکل5-21. ابعاد قفسه ها.............................................................................................................................127
شکل5-22. ابعاد مغازه...................................................................................................................................127
شکل5-23. فضای مورد نیاز برای پیش خدمت و کسی که غذا می خورد........................................128
شکل5-24. پلان میزها و صندلی ها.............................................................................................................128
شکل5-25. طرح کلی نشستن ساده...........................................................................................................129
شکل5-26. سازه ای چادری.........................................................................................................................138
شکل5-27. سازه ژئودزیک............................................................................................................................139
شکل5-28. نحوه اسکلت ساختمان............................................................................................................141
شکل5-29. فن کویل....................................................................................................................................142
شکل5-30. فن کویل مکش از پایین.........................................................................................................143
شکل5-31. فن کویل مکش از روبه رو......................................................................................................143
شکل5-32. فن کویل توکار..........................................................................................................................144
شکل5-33. خط کج.......................................................................................................................................146
شکل5-34. تصویری از کانسپت اولیه.........................................................................................................146
شکل5-35. کوه عون بن علی.......................................................................................................................147
شکل5-36. تغییرفصول در سال..................................................................................................................148
شکل5-37. رشد و نمو در جانداران............................................................................................................149
شکل5-38. سکوی برای دید از کل سایت................................................................................................149
شکل5-39. دید از سکو بر کل سایت.........................................................................................................150
شکل5-40. سایت پلان و ردیف درختان به هم پیوسته........................................................................150
شکل5-41. شیب پشت بام و دلایل آن.....................................................................................................151
        فهرست نقشه ها
عنوان                                                                                                                           شماره صفحه
فصل دوم:مطالعات محیطی
نقشه2-1. نقشه استان آذربیجان شرقی.............................................................................................................13
نقشه2-2. نقشه تبریز..............................................................................................................................................14
نقشه2-3. حدود تقسیمات چهارگانه اقلیمی در ایران.....................................................................................15
فصل چهارم:مطالعات تطبیقی
نقشه4-1. سایت پلان پالما گاردن.......................................................................................................................80
نقشه4-2. سایت پلان پارک گوئل........................................................................................................................98
فصل پنجم:مطالعات تکمیلی
نقشه5-1. موقعیت سایت....................................................................................................................................103
نقشه5-2. همجواری.............................................................................................................................................104
نقشه5-3. بررسی پوشش گیاهی.............................................................................................................................107
نقشه5-4. بررسی دید و منظر............................................................................................................................108
نقشه5-5. جهت شمال........................................................................................................................................110
نقشه5-6. کشیدگی در سایت............................................................................................................................111
نقشه5-7. دسترسی..............................................................................................................................................111
نقشه5-8. باد..........................................................................................................................................................112
نقشه5-9. خورشید...............................................................................................................................................113
نقشه5-10. کلاسها و قسمت های خاص تدریس عمومی............................................................................119
نقشه5-11. ازمایشگاه پژوهشی..........................................................................................................................121
نقشه5-12. ازمایشگاه با اتاق تمیز....................................................................................................................121
نقشه5-13. اتاق نمایشگاهی...............................................................................................................................124
نقشه5-14. طرح کلی یک دفتر کوچک..........................................................................................................126
نقشه5-15. فضای حداقل میان فضاها.............................................................................................................129
نقشه5-16. اغذیه فروشی....................................................................................................................................130
نقشه5-17. کافه رستوران...................................................................................................................................131
نقشه5-18. سازمان دهی اساسی اشپزخانه.....................................................................................................132
نقشه5-19. سایت پلان و ردیف درختان به هم پیوسته..............................................................................150
فهرست نقشه های معماری
نقشه5-20.کانسپت طرح....................................................................................................................................156
نقشه5-21.طرح اولیه سایت پلان.....................................................................................................................157
نقشه5-22.طرح اولیه ساختمان مرکزی..........................................................................................................158
نقشه5-23.طرح اولیه ورودی و نمایشگاهها....................................................................................................159
نقشه5-24.طرح اولیه رستوران..........................................................................................................................160
نقشه5-25. سایت پلان.......................................................................................................................................161
نقشه5-26. پروفیل عرضی از سایت پلان........................................................................................................162
نقشه5-27. پرسپکتیو از سایت پلان................................................................................................................163
نقشه5-28. پلان طبقه همکف ساختمان مرکزی..........................................................................................164
نقشه5-29. پلان طبقه اول ساختمان مرکزی................................................................................................165
نقشه5-30. نمای شمالی و جنوبی ساختمان مرکزی .................................................................................166
نقشه5-31. نمای شرقی و غربی ساختمان مرکزی.......................................................................................167
نقشه5-32. برش از ساختمان مرکزی..............................................................................................................168
نقشه5-33. پرسپکتیو ساختمان مرکزی.........................................................................................................169
نقشه5-34. پرسپکتیو ساختمان مرکزی.........................................................................................................170
نقشه5-35.پلان  و برش رستوران و کافی شاپ.............................................................................................171
نقشه5-36. نمای شمالی و جنوبی رستوران و کافی شاپ...........................................................................172
نقشه5-37. نمای شرقی و غربی رستوران و کافی شاپ...............................................................................173
نقشه5-38. پرسپکتیو رستوران و کافی شاپ.................................................................................................174
نقشه5-39. پرسپکتیو رستوران و کافی شاپ.................................................................................................175




فهرست جداول
عنوان                                                                                                                           شماره صفحه
فصل دوم:مطالعات محیطی
جدول2-1. جدول آمار موارد اقلیمی در تبریز ، سال 1385 شمسی...........................................................18
جدول2-2. جدول وزش باد غالب........................................................................................................................19
فصل پنجم:مطالعات تکمیلی
جدول5-1. تعداد افراد در دفاتر با اندازه های مختلف..................................................................................126
جدول5-2. بخش اداری.......................................................................................................................................133
جدول5-3. بخش اموزشی...................................................................................................................................134
جدول5-4. بخش کتابخانه..................................................................................................................................134
جدول5-5. بخش ازمایشگاه................................................................................................................................135
جدول5-6. بخش کلینیک..................................................................................................................................135
جدول5-7. بخش حفاظت گیاهی.....................................................................................................................136
جدول5-8. بخش حفاظت جانوری...................................................................................................................137
جدول5-9. بخش خدماتی..................................................................................................................................137