پاورپوینت بررسی فضاهای ورودی در معماری سنتی ایران
به کارگیری بهترین تجربه ها و ابتکارهای معماران و هنرمندان در بنای مساجد
انواع دگرگونی های حادثی،انتقالی و ساختاری در معماری سنتی ایران را در نخستین مراحل شکل گیری آنها می توان در ساختمان مساجد مشاهده کرد.
بررسی تاریخی فضاهای ورودی مساجد تا حد زیادی می تواند روند شکل گیری و دگرگونی برخی دیگر از فضاهای ورودی به خصوص ورودی های مدرسۀ علمیه و بعضی مزارهای متعلق به شخصیت های مهم مذهبی را نمایان سازد.
مساجد بهترین نمونۀ بناهای سنتی ایران در دورۀ اسلامی برای بررسی روند تاریخی شکل گیری فضاهای ورودی
مسجد النبی: ارتباط فضاهای درونی آن با فضاهای بیرونی توسط تعدادی درگاه ساده
مساجد قرن اول هجری و در برخی موارد در قرن های دوم و سوم هجری به ساده ترین شکل فضایی و کالبدی به صورت یک درگاه طراحی و ساخته می شده است.
مساجد دهه های نخست قرن اول هجری
دارای یک یا چند درگاه ورودی و در مواردی بدون در بودند.
فضای ورودی این مساجد فاقد نوعی طراحی معمارانه بود
موقعیت ورودی در ساختمان از اصول ثابت و مشخصی پیروی نمی کرده است.
ورودی تنها بر اساس یک اصل: عدم ورود به مسجد از مکان هایی واقع در جبهۀ قبله یا حداقل عدم ورود
از نقاط و مکان هایی در نزدیکی محراب برای جلوگیری از برهم خوردن تمرکز حواس نمازگزاران
در برخی مساجد جامع یک ورودی برای امام جماعت یا سایر افراد خاص به دلایل امنیتی و سهولت دسترسی آنان به مسجد ساخته می شد مانند دری که در دیوار قبله در مسجد مدینه ساخته شده است.
در بسیاری از مسجدهای نخستین ورودی هایی در سه جبهۀ بنا به غیر از جبهۀ قبله قرار می دادند مانند مسجد کوفه
کوفه، نقشۀ مسجد کوفه در اولین مرحلۀ شکل گیری
یکی از نخستین عناصری که در ورودی ها مورد توجه معماران قرار گرفت سطح نمای ورودی و به خصوص سردر بود.
در تاریخانۀ دامغان (قرن دوم هجری)، مسجد جامع تبریز، مسجد جامع نائین(قرن چهارم هجری)، مسجد جامع اصفهان( قرن چهارم هجری به بعد) مشاهده می شود که هنوز فضای ورودی نسبت به سایر فضاها و عناصر مسجد از یک موقعیت و محل نسبتاً ثابت و مشخص برخوردار نشده بود.
در مسجد جامع زواره دو ورودی نسبتاً مهم در جبهۀ روبروی گنبدخانه قرار دارد. موقعیت ورودی نسبت به صحن و نیز شکل مسیر حرکت از فضای بیرونی به فضای درونی هنوز به مسیر حرکتی خانه ها شباهت دارد.
در مسجد جامع زواره و مسجد جامع نیریز به تدریج مکان ورودی به محل هایی واقع در نزدیکی جبهۀ روبروی قبله منتقل شد.
علاوه بر تأثیر نحوۀ اجرای مراسم نماز در مکان یابی ورودی مسجد، دستیابی به بهترین جهت و مسیر برای ورود به شبستان مسجد در یک روند ساده در مساجد چهارطاقی در قرن اول و دوم هجری به وقوع پیوست.
اضافه شدن ایوان در امتداد جهت قبله مورد استفاده قرار گرفتن ایوان به عنوان فضای ارتباطی علاوه بر کارکرد اصلی خود
اضافه شدن یک ایوان در جلوی چهارطاقی یا گنبدخانه یکی از الگوهای نخستین برای شکل دادن به جهت،موقعیت و مسیر ورود و حرکت به درون بنا بوده است.
و.....