بخشی از مطلب
 
پيشرفت و بقاي يك سازمان در دنياي كنوني كه دنياي رقابتي و پر‌شتاب مي باشد وابستگي زيادي به تصميم مديران آن سازمان دارد. 
ارزش يك مدير به تصميماتي است كه مي‌‌گيرد. بنابر اين ديگر نمي توان تنها بر اساس تجربه به اين امر مهم پرداخت بلكه بهره‌گيري از اطلاعات و دانش مديريتي از جمله وظايف خطير يك مدير محسوب مي شود.
 
سرچشمه پژوهش عملياتي 
منشأ استفاده از پژوهش عملياتي , عمليات نظامي جنگ جهاني دوم در سال 1941 بود , وقتي دانشمندان انگليسي توانستند با بهره گيري از دانش متخصصان علوم مختلف در استفاده از رادار كه تازه اختراع شده بود , در جنگ موفقيتهاي چشمگيري بدست آورند.
 
با مشاهده نتايج اين كار , از علوم مختلف در زمينه‌هاي ديگر از جمله حمله به زير دريايي‌هاي آلماني استفاده شد و با ادامه پيروزي‌هايي كه نتيجه تصميمات علمي بود , گروههاي علمي ديگري تشكيل شدند. براي مثال , فون نيومن و همكارانش در زمينه نظريه بازي‌ها و  جرج دانتزيک  در زمينه ارائه روش كارا و موفق " سيمپلكس" مشغول به كار شدند. 
دو عامل مهم در  پيشرفت علم پژوهش عملياتي 
پيشرفت‌هاي چشمگيري كه در همان اوائل در زمينه توسعه فنون مربوطه صورت گرفت. 
اختراع كامپيوتر.
پژوهش عملياتي را مي‌توان به عنوان" مجموعه‌اي از مدلها و تكنيكها ي كمي تعريف كرد كه با استفاده از روش‌هاي علمي , مديران را در تصميم‌گيري هدايت و راهنمايي مي كند". 
ويژگيهاي عمده پژوهش عملياتي 
برخورد علمي و آگاهانه با مسئله
به كار گيري روشهاي علمي 
استفاده از متخصصين علوم مختلف
استفاده از مدل  
مراحل ساخت يك مدل و به كار گيري آن
 اعمال قبل از مدل‌‌سازي
 اعمال ضمن مدل‌‌سازي 
  اعمال بعد از مدل‌سازي 
چشم انداز مطالب
      فصل اول، مدل سازي 
      فصل دوم،  برنامه ريزي خطي  
      فصل سوم ،روش  سيمپلكس 
      فصل چهارم ، نظريه  دوگانگي
فصل اول-  مدل سازی
برای تعيين جواب يک مسئله واقعی، تسلط بر تمام جوانب کار امری ناممکن است، بنابراين نمايش خاصی ازواقعيت را در نظر گرفته و بر روی آن مطالعه می‌کنيم، که به آن مدل مي گوييم 
اهداف کلی:
 آشنايی با مفهوم مدل
آشنايی با انواع مدل
معرفی مدل رياضی و مراحل ساخت آن 
ارائه نمونه اي  از مسائل کاربردی و مدل سازی آن
مدل، پديده را به طور کامل بيان نمی کنداما  دلايل  محكمي اين چشم پوشي را توجيه مي‌كند:
 
     انگيزه اقتصادی 
     ايجاد تغييرات در آن بسيار ساده‌تر از  دست کاری سيستم واقعی است.
    پيچيدگی محيط ‌های واقعی
سه قدم برای حل يک مسئله واقعی بايد طی شود:
   قدم اول: مدل‌سازی ( فرموله کردن).
  قدم دوم : حل مدل
  قدم سوم: تحليل نتايج
انواع مدل:
مدل شمايلی : اين مدل با کمترين ساده‌سازی همراه است از جمله مدل اتومبيل، هواپيما، پل، ....
مدل قياسی : بيان کننده واقعياتی ازمسئله اصلی می‌باشد مثل نمودارهای سازمانی 
 
مدل رياضی :  اين مدل بر اي مسائل کميت پذير مطرح مي گردد مثل ميزان توليد، خريد، فروش، ميزان سود‌دهی و ..... 
مدل رياضی خود شامل انواع مختلفی می‌باشد:
قطعی : که در شرايط اطمينان کامل ساخته می‌شود.
احتمالی : مدلی که برعکس حالت قبل در شرايط نامعين و تصادفی ساخته می‌شود.
ترکيبی : مدلي  که ترکيبی از حالات قطعی و احتمالی می‌باشد. 
مدل‌هاي رياضي از لحاظ نوع روابط حاكم بر مسئله نيز به دو  دسته تقسيم مي‌شوند: 
   مدل خطي: در اين مدل، تمام روابط حاكم، خطي است.    
   مدل غيرخطي : لااقل يكي از روابط غير خطي مي‌باشد.
از جمله مدلهاي خطي، مدل  برنامه ريزي خطي مي‌باشد كه به دليل كاربردهاي زياد و سادگي كار با آن  از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. در اين مدل،منابع محدود برای  انجام فعاليت‌هاي مورد نظر به گونه‌اي تخصيص مي‌يابد كه هدف خاصي را دنبال مي كند.
فرايند عملي ساخت يك مدل برنامه‌ريزي خطي:
اين فرايند را با بيان مسئله‌اي به صورت شهودي توضيح مي‌دهيم 
مثال1 : يك شركت توليدي در نظر دارد سه محصول را به گونه‌اي توليد كند كه ضمن رعايت محدوديت منابع، به حداكثر سود نائل شود.ميزان مصرف منابع،  شامل نيروي انساني و مواد اوليه و همچنين سود هر واحد از سه محصول مشخص است كل نيروي انساني در اختيار 200 نفر- ساعت و مواد در دسترس نيز 150كيلوگرم مي‌باشد.مسئله را با استفاده از يك مدل برنامه‌ريزي خطي فرموله نمائيد:
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
به طور خلاصهفرموله كردن يك مسئله شامل سه مرحله مي‌باشد:
     تعيين متغير تصميم 
     تعيين  تابع هدف 
    تعيين محدوديتها 
فصل دوم:  برنامه ريزی خطی
برنامه‌ريزي خطي يكي از حالات برنامه‌ريزي رياضي است كه به دليل سادگي و عموميت ازاهميت خاصي برخوردار است. در اين فصل به دنبال شناسايي برنامه‌ريزي خطي و حل آن مي‌باشيم. روش ترسيمي يكي از ساده‌ترين و ملموس ترين روشهاي حل برنامه‌ريزي خطي دوبعدي است  كه در اين فصل با آن آشنا خواهيم شد.
اهداف کلی
شناسايي برنامه‌ريزي خطي و مفاهيم مربوطه
 شناخت فرم‌هاي برنامه‌ريزي خطي
 بيان روش ترسيمي
 شناخت حالات مختلفي كه در برنامه‌ريزي خطي پيش مي‌آيد 
 
 
نمادها:
بعضي اصطلاحات برنامه‌ريزي خطي 
جواب 
جواب موجه يا شدني
جواب ناموجه
جواب بهينه 
 
بعضي اصطلاحات برنامه‌ريزي خطي 
معادله معرف 
ناحيه موجه يا شدني
نقطه گوشه
بعضي اصطلاحات برنامه‌ريزي خطي 
نقطه گوشه اي تبهگن (تباهيده)
دو نقطه  گوشه‌اي مجاور 
مجموعه‌هاي محدب  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
مفروضات برنامه ريزي خطي 
فرض تناسب 
 فرض جمع پذيري 
فرض بخش‌پذيري
 فرض معين بودن 
روش ترسيمی