پاورپوینت بررسی الگوهای مفهومی مسکن با توجه به رفتارهای جمعی
بخشی از مطلب
در صده¬های اخیر، متناسب با تغییر انسان سنتی به انسان صنعتی، خانواده¬ای که در گذشته به صورت گسترده و فراتر از یک زوج و فرزندان بود، تحت تاثیر ایجابات زندگی صنعتی شهری دستخوش تغییر قرار گرفت. در این دوران خانواده¬ای پدید آمد مرکب از پدر، مادر و تعدادی فرزند، که اصطلاحاً خانواده هسته¬ای نامیده شد و از حیاطی متفاوت با خانواده گذشته برخوردار گشت و الگوی مسکن او متاثر از شرایط جدید متفاوت گردید. بدین ترتیب انسان در حرکت از جامعه پیشا صنعتی به یک جامعه پسا صنعتی به ناچار شکل جدیدی از خانواده را تجربه کرد که مسکن به عنوان نماد و آئینه تمام نمای این تغییرات، باید توان پذیرش و سامان¬دهی تغییرات به وجود آمده را داشته باشد
در این دوران معماران تعاریف مختلفی از انسان و مسکن را مطرح کردند، و نیاز انسان¬ها در محیط زندگی را سبب داشتن اندام یکسان و حرکات مشابه یکسان می-دانستند، همچنین عقیده داشتند که رفتار¬های اجتماعی انسان¬ها با رشد آنها تکامل پیدا کرده طبقات اجتماعی¬شان را مشخص می¬نماید
در این دیدگاه عملکردها و نیازها، الگوی مشخصی را به وجود می¬آورند که یک خانه را برای همه ملت¬ها و همه اقلیم¬ها پیشنهاد می¬کند. اما باید اذعان داشت که مسکن مقوله¬ی پیچیده است و به سادگی در قالب یک تعریف نمی¬گنجد، اما می-توان اظهار داشت که مسکن باید نیازهای انسان را برآورده نماید. در سال¬های اخیر دانشمندان مختلف برای نیاز¬های انسان تعریفها و مدل¬های متفاوتی ارائه داده¬اند، الکساندر لاتیون (lenighton,1957 ) تمایلات فطری انسان را مطرح می¬کند. اتکینسون هویت شخصی در هر مرحله از زندگی انسان را توضیح می¬دهد. مازلو نیاز¬های اساسی سلسله مراتبی را در پنج گروه معرفی می¬کند، و مسکن را سر پناهی می¬دانند که نیاز¬های انسان را مانند استراحت، خواب و. . . تامین نموده و او را در برابر عوامل نامناسب جوی و خطرات محیطی حفاظت می¬نماید (همان، 5).
مسکن انسان پیوستگی نزدیکی با کیفیت¬های زندگی انسانی دارد. کیفیتهایی مانند امنیت، تعامل با انسانهای دیگر و یا جلوگیری از نفوذ ناخواسته افراد به درون زندگی. مسکن در مقایسه با دیگر محیط¬¬ها، محیط زندگی دائمی انسان است و نسبت به سایر اماکن بیشترین زمان زندگی خود را در آن سپری می¬کند و بیشترین وابستگی را به آن پیدا میکند
مفهوم مسکن علاوه بر محدوده فیزیکی واحد مسکونی کل محیط مسکونی را نیز در بر می¬گیرد که شامل کلیه¬ی خدمات و تسهیلات ضروری مورد نیاز برای خانواده مانند اشتغال، آموزش، خرید، بهداشت و تفریح نیز می¬گردد. در واقع تعریف و مفهوم عام مسکن یک واحد مسکونی نیست، بلکه محیط مسکونی را نیز در بر می-گیرد. به عبارت دیگر مفهوم مسکن تنها یک سرپناه فیزیکی نیست و کلیه محیط-های مورد نیاز خانواده، یعنی خدمات و تسهیلات عمومی لازم برای زندگی را نیز شامل می¬گردد. این دیدگاه بر این موضوع تاکید دارد که شهر مانند هر موجود زنده از اجزایی تشکیل شده که اصلی¬ترین عنصر در شکل¬گیری آن را می¬توان مسکن دانست
در گذشته خانه¬ای که برای همه ملت¬ها تجویز می¬گردید، فقط الگوی عام رفتار فیزیکی را مطرح می¬کرد در حالیکه امروزه توجه به رفتار¬های فرهنگی خانواده و رفتار¬های جمعی در محیط¬های اجتماعی نیز اهمیت پیدا می¬کند. لذا نقش مسکن تامین نیازهای کیفی زندگی انسان و فراهم کردن شرایط مطلوب برای خانواده¬ها و فعالیت¬های اجتماعی است. این مهم ثبات و همبستگی خانوادگی را به همراه دارد. نقش دیگر مسکن بر مشارکت خانواده در اجتماعی بزرگتر است. زیرا تماس اجتماعی نیز یکی از نیاز¬های اساسی انسان است که نوع و گستره آن وابسته به فرهنگ جوامع می¬گردد. در حقیقت این بدان معناست که مشارکت اجتماعی خانواده بر مسکن تاثیر می¬گذارد، این تاثیر از یک سو سلسله مراتب و انتظام فضاهای داخلی واحد مسکونی را از سرپناه متفاوت می¬کند، و از سوی دیگر بر نحوه ترکیب واحدها و تامل آنها با یکدیگر در نظام کلان بافت مسکونی تاثیر خواهد گذاشت
اما کیفیت¬هایی را که مهم¬ترین ارزش¬های مورد نظر ساکنان در یک محیط می-باشند را نمی¬توان به سادگی در طراحی مسکن برای همه زندگی¬ها تجویز نمود. زیرا کیفیت¬ها با موضوعات بسیاری مانند روش زندگی مردم، گونه¬های مختلف مسکن، نحوه آرایش متفاوت واحدها در مجموعه¬ها، نحوه عمل و مزیت هر یک از آرایش¬ها، نحوه تامین کیفیت¬ها در فرهنگ¬های مختلف و نحوه رفتار انسان¬ها و تعاملشان با محیط، در ارتباط هستند
تحولات عمده در فن¬آوری¬های جدید اطلاعاتی و ارتباطی، که به عنوان انقلاب اطلاعاتی از آن یاد می¬شود به سرعت درحال متحول ساختن جوامع انسانی به ویژه شهرها هستند. این تحولات نظریات جدیدی را در مورد مسکن و شهرهای آینده مطرح ساخته است. عده¬ای معتقدند که شهرها به دلیل مشکلات زیست محیطی و بحران انرژی در آینده به طرف متراکم شدن پیش خواهند رفت. به هرحال مسکن همواره به عنوان مکان زندگی خصوصی خانواده¬ها پابرجا باقی خواهد ماند. اگر چه گسترش فن¬آوری ارتباطات در زمینه¬های مختلف از حضور فیزیکی انسان در بخشش¬های مختلف شهر خواهد کاست، اما به حضور او در واحد مسکونی خواهد افزود
در واقع شهروندان برخلاف گذشته بیشترین ساعات شبانه روز را در مسکن و محیط¬های مسکونی سپری خواهند کرد. لذا حضور آنها در مسکن و محیط¬های پیرامون آن به مراتب بیشتر از حضورشان در سایر نقاط شهری خواهند بود. این موضوع اهمیت توجه به کیفیت¬ها را بیشتر نمایان می¬کند
و.....