پاورپوینت بررسی رابطه هنرهاي پيكر تراشي ، مجسمه سازی و معماري

بخشی از مطلب
هنرهاي پيكر تراشي و معماري به دلیل اشتراکشان درواحدبنیادی فرم وفضا همیشه درکنارهم به سربرده اند. شهرهای بزرگ وبه یادماندنی تاریخ محصول همکاری ومساعدت همه جانبه معماران ومجسمه سازان بوده است . رویکرد مجسمه سازبه حجم ، رویکردی مفهومی اما رویکرد معماران ساختمانی – مفهومی است . به همين دليل براي بررسي اين هنرها بايد كار را از تحليل نگرش هنرمند به چگونگي استفاده از فضا آغاز كنيم ، چون فضا را عموما گسترش در تمام جهات تعريف مي كنند .
اين نگرش را در معماري و پيكر تراشي كه از لحاظ سنتي اجماي سه بعدي هستند و به وسيلة فضا ممحصور شده اند -مانند پيكره ها -يا آن را در خود محصور كرده اند -مانند معماري -بهتر و آسان تر مي توان مشاهده كرد. معماري را غالبا ”هنر محصور سازي فضا “ تعريف كرده اند و اهميت درجه اول را  در اين تعريف به فضاي دروني داده اند و به اين تاصرة بيستم پيكره را شي سه بعدي مي دانستند كه در فضاي پيرامونش محصور شده است . بدين ترتيب مسائل صوري پيكر تراشي عبارت بوده اند از بهره گيري از ماده كار (مفرغ، رس وسنگ و خيز ) پيوند زدن عناصر پيكره با محيط و رابطة اين عناصر با فضاي پيرامون در ادوار گوناگون تاريخ پيكره تراشي -جهان باستان ، صده هاي ميانه رنسانس ،باردك- تكامل اين هنر از الگويي پيروي كرده است كه در آن نخست بر نماي تتمام رخ يا روبرو و چسم پيكره تاكيد مي شد و بعدها بر گشادگي و وجود آن در فضا در صدة ببيستم پيكره تراش به نحوي از انحاء به بيشتر گرايشهاي پيكري -فضايي گذشته ادامه داده است . پيكر تراشان تجربي امروز  نيز مخصوصا در عرصه ي كاوش در پيكر تراشي به عنوان يك ساختمان يا اجزاتي جفت و جور شده ، آزمايشگري با مصالح و مواد جديد ،‌و در خود پيكره به عنوان يك فضاي محصور كننده ، به نو آوريهاي بنيادين تازه اي دست زده اند . برعكس در نتيجه ي تاثير هنر بروي يا باستاني . عده اي نيز روشهاي تكامل يافته ي سازماندهي كامل فضايي را كنار نهاده اند و به نماي تمام رخ حاصل از اجسام ساده تر شده روي آؤرده اند .
از صده ي هفدهم به بعد نخستين بار در صده ي بيستم بود كه پيكر تراشي به عنوان هنري مهم پا به ميدان نهاد.
با آنكه در صده ي هجدهم تعداد سفارشهاي بزرگ عمومي در مقايسه با دورة رنسانس يا باروك به مراتب كمتر بود ، صده ي نوزدهم با كوهي از پيكره هاي يادبود روبرو شد كه يا در پاركها و ميدان هاي عمومي نصب مي شدند يا براي تزئين آثار بزرگ معماري اين دوره بر آنها افزوده مي شدند .
موضوع بنيادي پيكر تراشي ، از آغاز تاريخ تاصره ي بيستم پيكره ي انسان بوده است ، پيكر تراشان همواره در عرصه ي پيكره ، اعم از پيكره تنها يا گروهي در تلاش و حركت يا در استراحت ، به كاوش در عناصر پيكر تراشي -فضا ، جسم ، حجم ، خط ٍ، بافت ، نور و حركت  -پرداخته اند در ميان اين عناصر ، حجم و فضا و تاثير متقابل آن ها نسبتا بيش از بقيه عناصر توجه ايشان را به خود جلب كرده اند . شايد در مسير تكامل پيكر تراشي كلاسيك صده هاي ميانه يا رنسانس و باروك نيز بتوان پيشرفتهايي مشابهي از نماي رخ نمايي روزگار باستان تا راه محل هاي نهايي ديد كه پيكره را به صورت توده يا جسمي نسبتا همبسته تلقي مي كنند در فضاي پيرامون خويش مي چرخد و تا اندازه اي نيز ممحيط مزبور در آن نفوذ مي كند. مفهوم وجود فضا در پيكر تراشي هلنيستي گوتيك پسين ، يا باروك ضرورتا مستلزم افزايش حركت ضمن به اتكاي پيچش بدن دراز كردن دست يا غالبا بافت شكسته يا نوموزون سطح پيكره اي بود كه نقاط روشن و تاريكي احساس حركت يا تغيير را به تماشاگر القاء مي كردند .
توجه هنرمندان دورة باروك به فضا و حركت بخشي از سنت پيكر تراش صده ي نوزدهم بود.
هنرنو : اواخر صده ي نوزدهم دوران تلفيق گرايي در هنرها و زماني بود كه در آن هنرمندان به دنبال راههاي تازه اي مي گشتند كه في نفسه واكنس در برابر موج ” ترقي “ ملازم با صنعتي شدن به شمار مي رفت . نكته ي قابل توجه در باره ي اي روح تركيب آن است كه در آخرين دهه هاي صده ي نوزدهم و نخستين دهه ي صده ي بيستم به جنبش همگاني بزرگي تبديل شد كه ذوق هنري تمام قشرهاي مردم در اروپا و ايالات متحدة آمريكا را تحت تاثير قرار داد . اين همان جنبشي بود كه هنرنو ناميده مي شد. هنر نو ، سبك قابل تعريفي بود كه از بطن آزمايشگريهاي معماران پيكر تراشان ، نقاشان وطراحان و صنعتگران سر برآوردو در طي يك دوره ي ده ساله نه فقط به نقاش پيكر تراش و معماري بلكه به طراحي چاپي مصور سازي سرايت كرد. هنرمندان پيرو هنر نو در جستجوي سبك و شيوه اي از پيكره نگاري بودند كه از سبكهاي تاريخي حاكم بر انبوه نقاشيهاو پيكر تراشي آكادميك مبرا باشد . لازم به يادآوري است كه در سال 1890 بخش بزرگي از نقاش ، پيكر تراشي و معماري مورد قبول همچنان به طورا نبوده و با نظارت آكادميها آفريده مي شد. هنر نو برخلاف سرچشمه اش يعني جنبش هنرها و صنايع دستي در عرصه ي ساختمان و تزئينات از مصالح و تكنولوژيهاي نو بهره مي گرفت . هنرمندان پير هنر نو ضمن جستجوي نوعي از افتزا هنوز آمادگي كافي براي اتخاذ ديدگاهي تماما غير عين يرا نداشتند . به همين علت بخش بزرگي از تزئينكاري هايشان را يا از طبيعت مخصوصا از شكلهاي گياهان مي گرفتند. و مفهومي نمادين يا شهراني به آنها مي دميدند يا از ميكرو و ارگانيسمهايي مي گرفتند كه همگان در اثر كاوشهاي جديد در عرصه ي گياهشناسي و جانور شناسي يا آنها آشنا مي شدند -معماران هنر نمو كاهايي با خصوصيت شديدا تنديس وار معماري كه آن را از بيشتر جنبه هاي هنرنو متمايز مي سازد. آنها تركيب بندي را نه با استفاده از خط بلكه با استفاده از احجام پيچاپيچ به صورت ابنيه ي سنگي آفريدند . حتي در تزئينات فلزي آنها چنان درجه ي از صلابت تنديس وار وجود دارد كه آنها را از ظسرافت عادي خط هنرنو فراتر مي برد و براي مثال عمارت آپاراتماني كاز اصلا ساختة انتوني گائوري ساختماني بزرگ است كه به گرد مياطهايي رو باز حلقه زده است و تماما به منظور القاء حركت اججام تنديس وار ساخته شده است . نماي بيروني كه به گرد دو استخوان بندي اصلي مي چرخد ،‌همچون تناوبي از حجم تنديس وار و فضاهاي خالي متداخل به نظر مي آيد . خطوط مواج بام و كلاه هاي دودكش ها دنباله و مكمل همين روش يكپارچه ي معماري شبكه هاي فلزي جلوي بالكنها به برخي گياهان ناشناخته شباهت دارند . احساس انتقال در طبقه ي همكف ادامه دار مي شود زيرا در اينجا يك اتاق يا راهروي بي آنكه وقفه اي پيدا كند به اتاق يا راهروي بعدي جريان مي يابد . ديوارها تماما منحني يا گوشه دار ساخته شده اند . تا احساس تغيير پايدار و فضاي نامتناهي را به تماشاگر القاء كنند .

” پيكر تراشي در نخستين سالهاي سده بيستم “

صده ي نوزدهم در عرصه ي پيكر تراشي همچون عرصه ي معماري دوران آزمايشگريهاي جديد انگشت  شمار بود . پيكر تراشان نئوكلاسيك ،‌به نظريه تازه اي در باره ي شكلهاي مهار شدة تنديس وار در قالب يك فضاي محدود رجعت كدند . پيكر تراشان رمانتيك و رئاليست با آنكه يكبار ديگر كوشيدند حركت و فضاي باز را به عرصه ي هنر خويش آوردند نمي توان گفت كه توانسته اند به نحوي از انحاء بر دامنه ي واژگان دوره ي باروك افزوده باشند . حتي روان كه عموما پدر پيكر تراش نوين شناخته مي شود . معمولا از  سازماندهي گروه پيكره هايش در اداخل حركات چرخنده و حلزوني دوره‌ ي رنسانس و باروك خشنود بود . صده ي بيستم به نحوي از انحاء بيشتر گرايشهاي پيكره سازي -فضايي مورد بحت ما را ادامه داده است . ولي پيكره تراشان تجربي نوين ، حركات بنيادي تازه اي مخصوصا در عرصه ي پيكر تراش به مشابه ساختمان يا مونتاژ كاري ، آزمايشگري با مصالح جديد ، و كاوش در عرصه ي پيكره سازي به عنوان فضاي شكل يافته به جاي حجم موجود در فضاي پيرامون -نيز انجام داده اند . گذشته از اين تا حدودي در نتيجه ي نفوذ هنر بدري و باستاني پيكر تراشان از سازماندهي كامل فضايي دست برداشته و با توسل به احجام ساده شده ، به حالت مقابل نمايي و عظمت ساختماني بازگشته اند.

پيكر تراشي فوتوريستي :

جنبش فوتوريسم ترانست تنديس فوتوريستي را بيان كند -آنها كوشيدند پيكره يا شي را همچنان كه درنقاشيهايشان وجود داشت، در محيط اطرافشان حل كند. آنها اين كار را نخست با حمله به مساله ديرينة طرز سازماندهي فضاي سه بعدي و ملموس به گونه اي همچون يك جسم توپر به نظر برسد آغاز كردند . آنها در بيانيه فني پيكر تراشي فوتوريستي به سال 19120 -سخنانشان را با حملة مرسوم به نماي سنتهاي آكادميك آغاز كردند . به هنگام صحبت از موضوع پيكره ي زن برهنه ، كه هنوز هم نه فقط به كار هنرمندان سنت گراي بلكه بر كار پيكرتراشان پيشتاز و بزرگ نيز مسلط بود ،‌اين حمله اختصاصي تر و تندتر مي شد ، آ“ ها در تنديسهاي امپرسيونيسم و موضوعات آن متوجه هيجان انگيزترينن نو آوريها براي پيكر تراش شدند. فوتوريستها در جستجوي ارزشهاي جاوداني-سبك حركت و پيكر ترشاي به مثابه محيط بود ” حذف مطلق و كامل خطوط مشخص و تنديس محصور -ما پيكر آدمي را از هم مي گشاييم و در محيط محصورش مي كنيم “ آن ها يكبار ديگر بر حق پيكر تراش به استفاده از هر شكلبي از كج نمايي ، يا تكه تكه سازي پيكر يا شي تاكيد كردند و بر استفاده از هر نوعي از مادة كار و شيشه ، چوب ، مقوا ،‌آهن ، سيمان ، موي يال اسب ،‌جرم ، پارچه ، آيينه ، لامپ و غيره و غيره “ اصرار ورزيدند -بيانيه پيكر تراشي حتي از بيانيه هاي نقاش تا آن اندازه مهمتر بود كه شكل گيري پيكر تراشي كانستروكتيويس ، جتسجو و كاري دادائيستي و سورئاليستي ، پيكر تراش به مشابه حركت واقعي و حتي محيط هاي مورد نظر پيكر تراشان سال هاي1960-1969 را پيشگويي كرد -يكي از بزرگترين پيكره تراشان كوبيست او مبرتوبوچوني است كه در دو اثر نابود شده ي به نامهاي ادغام سوريس و پنجره سرويس و خانه و ستبري كه در سال 1912 ساخته شده بودند ،  مي خواست كه آن ها را نمونه اي ادغام واقعي پيكره و عناصر معماري با استفاده از انواع موارد مصالح قراردهد.
و....