مطالعات طراحي،مركز علمي ورزشي بانوان،
بخشی از مطلب
رشد برق آساي علم و صنعت، عليرغم آسايشي كه براي انسان امروزي به همراه داشته ـ در نتيجه زندگي ماشيني ـ معضل بزرگي به نام فقر حركتي را به ارمغان آورده است، كه متاسفانه به دليل گرفتاريهاي فراوان روزمره چندان هم محسوس نيست. زندگي در شهرهاي امروزي، آدمي را هر چه بيشتر از طبيعت دور نموده و بيش از پيش بر اعصاب و روان او تاثير منفي گذارده است. اين امر خود شامل تبعات منفي ديگري از جمله تحليل قواي جسماني، تنبلي مفرط و خستگيهاي روحي و جسمي مي باشد و بايد اذعان داشت كه نياز انسان امروزي به ورزش و تربيت بدني، نيازي اساسي و در رديف نيازهاي اوليه او مي باشد. و در اين ميان، زنان كه در جامعه ما به لحاظ شرعي و عرفي از هر گونه حركت و فعاليت جسمي منع مي شوند، نياز مند امكانات بيشتر ورزشي، پژوهشي مي باشند و عدم وجود فضاهاي ورزشي مناسب1 براي آنان مساله اي است نيازمند توجه و رسيدگي گستردگي اين مساله تا آنجاست كه سالن كوثر در شهر مشهد، تنها مجموعه اختصاصي بانوان در سطح استانهاي خراسان مي باشد و در 128 سالن سرپوشيده ديگر كه مشترك بين زنان و مردان است2، تنها ساعات خاصي به ورزش بانوان اختصاص پيدا كرده است. با تداوم اين روند، تنها بخشهاي خاص و كوچكي از جامعه زنان مي توانند به ورزش بپردازند و براي سايرين، ورزش، عاملي حذف شده از زندگي روزمره اشان مي باشد. عاملي كه با حذف آن نه تنها سلامت جسم، بلكه آرامش و نشاط روح هم به خطر مي افتد.
ايجاد فضاهاي ورزشي با طراحي مناسب، بهره گيري از تكنولوژي روز، كاربرد آن همراه با ملاحظات زيست محيطي، پويا و ديناميك، كه نيازهاي خاص گروههاي مختلف زنان را پاسخ گويد ( عدم محدوديت زماني براي زنان شاغل، توجه به معلولين و در نظر گرفتن نيازهاي آنان، توجه به مادران و همراهي فرزندانشان با آنان) و در كنار فعاليت جسماني، به امر آموزش و پژوهش نيز بپردازد، بسيار ضروري به نظر مي رسد.
در بخش ورزش زنان آمار و نتايج دقيقي در دست نيست و با خلأ اطلاعاتي روبرو هستيم. مكان تحقيق شهر مشهد به عنوان مركز استان خراسان رضوي و مهم ترين شهر در كل سه استان خراسان مي باشد.
استان خراسان با توجه به وسعت جغرافيايي زياد (20 درصد كل مساحت ايران) و كثرت جمعيت (10 درصد كل جمعيت كشور) نيازمند توجهي مناسب وسعت و جمعيت خود است.
اين تحقيق مي تواند هشدار كوچكي باشد براي مسئولان كه در سالهاي اخير، توجه به ورزش زنان را تنها در سخن خلاصه كرده اند و از ياد برده اند كه هدايت يك جامعه به سمت نشاط و شادابي، پويايي جامعه در همه عرصه ها را به دنبال خواهد داشت.
1_ فضاهايي كه با تجهيزات كافي براي فعاليت جسماني ، آموزش و پژوهش در امر ورزش
2ـ نشريه زن و ورزش تهيه و تنظيم معاونت ورزش بانوان كشور
اهداف
هدف كلي : طراحي مركز علمي ـ ورزشي بانوان
هدف اختصاصي: آماده كردن زنان براي زندگي اجتماعي ، پذيرفته شدن در جامعه و پرورش شخصيت با شركت در فعاليتهاي ورزشي
اهداف اختصاصي تر : تعيين و شناسايي اثرات ورزشي علمي بر زنان
بالا بردن سطح ورزش همگاني با ايجاد فضاهاي جذاب براي عموم زنان
بالا بردن سطح ورزش قهرماني با ايجاد فضاهاي استاندارد ورزشي
توجه به موضوع علمي شدن ورزش در سطوح مختلف
منابع و پيشينه
قنبري نياكي ـ عباس ـ ورزش بانوان
جانسون ـ باربارا ـ ورزش براي قلب و تندرستي ـ ترجمه دكتر فضل الله صفا
رحماني ـ بيژن ـ مقدمه اي بر جغرافياي ورزش / رئيسي ـ مصطفي ـ جايگاه ورزش بانوان در اسلام / برزگر ـ فرامرز ـ تاريخ ورزش ايران / شفيعي سروستاني ـ اسماعيل ـ داستان ورزش ايران / انور الخولي ـ امين ـ ورزش و جامعه ـ ترجمه حميد رضا شيخي / نوابي نژاد ـ شكوه ـ زن و ورزش / ولز ـ كريستين ـ ويژگي هاي زن و ورزش ـ ترجمه سكينه خرازي / ميشل ـ آندره ، فمنيسم (جنبش آزادي زنان) ـ ترجمه دكتر هما زنجاني زاده / آبوت ـ پاملا، والاس ـ كلر ـ جامعه شناسي زنان ـ ترجمه منيژه نجم عراقي
و همچنين بيلانهاي كاري سالهاي اخير ورزش زنان كه در اداره كل تربيت بدني موجود است و پژوهشهائي كه در مورد فوايد و تاثيرات ورزش دركتابخانه اداره تربيت بدني موجود مي باشد.
مباني نظري عام طرح
از آنجا كه ورزش همراه با پويايي و تحرك است، يك فضاي ورزشي هم بايد پويا و ديناميك باشد، اين تحرك و پويايي را مي توان در پرداختن به جزئيات درون و بيرون فرم بوجود آورد.
توجه به گسترش تكنولوژي، پيدايش مصالح جديد و استفاده از سازه هاي خاص در فضاهاي ورزشي براي پاسخگويي به حجم زياد تماشاگران و همچنين كاربرد تكنولوژي همراه با ملاحظات زيست محيطي و حضور طبيعت در داخل فضاهاي ورزشي از مواردي است كه توجه به آنان ضروري به نظر مي رسد. شاخص كردن مجموعه به صورت المان، همراه با ايجاد حالتي نمادين به منظور معرفي مجموعه و در عين حال كنترل ورود و خروج و ايجاد فضايي امن براي استفاده كنندگان نيز بايد مورد توجه قرار گيرد.
طرح مشابه
براي يافتن طرح مشابه ، آرشيو دانشكده معماري، كتابخانه اداره تربيت بدني مشهد و آرشيو پايان نامه هاي كتابخانه آستان قدس رضوي مورد بررسي قرار گرفت.
در آرشيو دانشكده چند پروژه در زمينه هاي ورزشي وجود دارد، مانند : دهكده ورزشي، ورزشهاي خاص در كلان شهر ها، مجتمع ورزشي و ورزش دانشگاهي
كه در اين پژوهشها به بررسي رشته هاي خاص ورزشي ، فضاهاي مورد نياز آنان، و همچنين تاريخچه ورزش پرداخته شده است، كه در بخش مطالعات پروژه مي توانند مفيد باشند.
در كتابخانه اداره تربيت بدني ، پژوهشهائي در مورد فوايد ورزش، لزوم و تاثير آن وجود دارد كه اكثرا از چند كتاب خاص ورزشي استفاده شده است.
در كتابخانه آستان قدس طرح مشابهي وجود ندارد.
چكيده تحقيق
حركت و جنبش از ويژگي هاي حيات انسان، ريشه دار در سرشت او و عاملي براي رشد و سلامتي و نشاط اوست. انسان ، نيازمند حركت و ناگزير از آن است. منع انسان از حركت و فعاليت، نه تنها موجب توقيف رشد، بلكه سبب افسردگي، بروز رفتار ناهنجار و از دست دادن شور و نشاط زندگي مي شود.
زيرا ورزش از جمله فعاليتهاي جسماني است كه صرف نظر از پرورش جسم سالم، تاثير مستقيم بر پرورش روح نيز مي گذارد. ايجاد و پرورش سجاياي اخلاقي پسنديده، تقويت روحيه صبر و شكيبايي در مقابل ناملايمات، روحيه همكاري و تعاون، مبارزه براي رسيدن به هدف و ... همگي از تاثيرات عميق روحاني ورزش است و البته در اين ميان، ورزش زنان در جامعه ما، نيازمند توجه بيشتر و برنامه ريزي جدي تر است.
آمار نگران كننده مربوط به اختلالات ساختار قامتي ، مشكلات استخوان، كاهش ميانگين قد و ... كه همگي به علت فقر حركتي دختران ايراني است، دليلي بر اين مدعاست.
حتي اگر با ديد محدود نيز به اين امر بنگريم و زنان را صرفا به عنوان مادران جامعه در نظر بگيريم، آنان براي طي دوران بارداري و زايمان هم نيازمند بدني سالم و آماده هستند. ايجاد فضاهاي ورزشي، علمي و پژوهشي با امكانات و تجهيزات مناسب مختص زنان كه بتوان ـ بدور از محدوديتهاي زماني ـ در آن ها به طور بنيادي به امر ورزش پرداخت، بسيار ضروري به نظر مي رسد.
فضاهايي كه علاوه بر لزوم رعايت عملكردها و فرم هاي مناسب در آنها، به موضوعاتي چون استفاده از سازه هاي خاص، و پاسخگويي به حجم زياد تماشاگران، توجه به پيدايش مصالح جديد و همچنين كاربرد تكنولوژي همراه با ملاحظات زيست ـ محيطي و احترام به طبيعت توجه شود.
نحوه اجرا:
نحوه اجراي پژوهش بر چهار گام استوار است:
گام اول : پروپزال (Proposal)
گام دوم : شناخت كه در چهار فصل مطالعات پايه ـ تكميلي ـ تطبيقي و زمينه انجام مي شود.
گام سوم: تحليل كه به طبقه بندي مجدد اطلاعات، تحليل و پردازش آنها، تدقيق نهايي اهداف ، ارائه راهكارها، مباني طراحي پروژه، برنامه فيزيكي و قابليت سنجي اراضي مي پردازد.
گام چهارم: طراحي كه به مرتبه بندي مراحل طراحي پروژه پرداخته مي شود.
و.......
فهرست مطالب
مقدمه
گام اول : پروپزال
بيان مسأله
اهداف
منابع و پيشينه
مباني نظري عام طرح
طرح مشابه
چكيده تحقيق
نحوه اجرا
گام دوم : شناخت
فصل اول:مطالعات پايه
بخش يك : ورزش
تعريف ورزش
تعريف تربيت بدني
تاريخچه لغوي ورزش
منشأ ورزش
تأثيرات ورزش
جامعه شناسي ورزش
ورزش و دين اسلام
ورزش در تمدنهاي بشري
سابقه تاريخي ورزش در ايران
يافته ها
بخش دو : زنان
ظرفيت ورزشي زنان
تفاوتها و شباهتهاي فيزيولوژيكي زنان و مردان
جامعه شناسي زنان
اسلام و ورزش زنان
بررسي چند ديدگاه
طبقه بندي شخصيت و نقش زن و مرد
صدمات ورزشي زنان
ديگر فوايد ورزش براي زنان
تاريخچه ورزش زنان
ورود زنان ايراني به مسابقات ورزشي
ورزش زنان كشورهاي اسلامي
يافته ها
بخش سه : ورزش علمي
ورزش علمي
ورزش و علم فيزيولوژي
ورزش و علم پزشكي
ورزش و علم تغذيه
ورزش و علم روانشناسي
يافته ها
فصل دوم : مطالعات تكميلي
ورزش و ابعاد ديگر آن
ورزش و سياست
ورزش و اقتصاد
ورزش و تبليغات
مقررات و معيارهاي طراحي سالن هاي ورزشي
معيارهاي شهري و برنامه ريزي مراكز ورزشي ....................
دسترسي ها
تجهيزات سالن هاي ورزشي
فضاهاي اداري و عمومي ........
كف سالن هاي ورزشي
ديوار سالن ها
بازشوها
سقف
معماري فضاهاي ورزشي در مشهد
فصل سوم : مطالعات تطبيقي
سازه هاي متداول در طراحي مجموعه هاي ورزشي
خرپاها (استاديوم فوتبال سيدني و كرازبي كمپر)
تيرها و دالها (استاديوم فوتبال باري)
سازه هاي كابلي (استاديوم المپيك مونيخ)
سازه هاي چادري (استاديوم رياض)
سازه هاي فضاكار (گنبدسان كاست فلوريدا و جورجيا)
سازه هاي هواي فشرده (گنبد نقره اي)
سازه هاي گنبدي (سالن ورزشي پلازتودلو)
معرفي مجموعه هاي ورزشي
آزادي تهران
سايتاماژاپن
المپيك توكيو
يافته ها
فصل چهارم : مطالعات زمينه
سابقه تاريخي شهر مشهد
موقعيت جغرافيايي شهر مشهد
بررسي شرايط اقليمي
شناخت استخوان بندي مشهد
محورهاي شاخص شهر مشهد
بررسي هاي جمعيتي شهر مشهد
مراحل انتخاب سايت
معرفي گزينه نهايي
گام سوم : تحليل
گردآوري نهايي اطلاعات و طبقه بندي مجدد
تحليل و پردازش اطلاعات
تدقيق نهايي اهداف
ارائه راهكارها
مباني طراحي معماري پروژه
برنامه فيزيكي
قابليت سنجي اراضي
گام چهارم: طراحي
مدارك طراحي
تاسيسات و سازه
كتابنامه