چکیده
موضوع پایان نامه طراحی یک مجتمع اداری- تجاری می باشد. مجموعه ای بتواند تعداد بیشتری از واحدهای اداری دفتری و مغازه¬ها را درخود جای داده و داشتن امکانات کافی جهت تإمین نیازهای معمول این قبیل فضاها تا بتواند گامی باشد برای ارتقاء سطح کیفی کار افرادی که در زمینه شغلی خود مشغول به کار هستند، باشد.
موضوعی که از ویژگی های فرآیند طراحی این پروژه سرزنده کردن، پویا و فعال کردن مجتمع اداری- تجاری است و تکیه بر یک سلسله ارزشها و باورها در راستای رسیدن به غایتی معین می‌باشد که تمامی اینها در كنار هم پويايي طرح را فراهم مي‌كند.
لذا بررسی مبانی نظری طرح و تلاش برای رسیدن به احکامی جهت طراحی مکانی پایدار که در کنار کارکردهای استحکام و سودمندی و زیبایی مسئول تطابق هرچه بیشتر محیط مصنوع با نیازهای روانی و فیزیکی کاربرانش و همچنین محیط طبیعی پیرامون خویش باشد و امنیت آسایش، حس تعلق به فضا را که همگی از ویژگی یک مکان پایدار است را فراهم آورد. سعی شده است مطالعات و مبانی نظری طرح از مطالعات اولیه گرفته تا تصمیمات ریز طراحی در آخر همه به گونه اي در روند طراحی تأثیر گذاشته اند و یا حداقل آنگونه که باید تأثیر گذارند مطرح شوند.
مقدمه
نخستين و اساسي‌ترين موضوعي كه مي‌بايست به آن اشاره كرد دلايل انتخاب موضوع پايان‌نامه‌ها با عنوان: مجموعه اداري تجاري و ارتباط اين موضوع با رسالت معمارانه يك دانشجوي معماري و تأثيرات آن به عنوان يك پژوهش معماري به عالم معماري است و اينك اين پژوهش مي‌تواند ما را به اهداف و خطوط كلي مشخص شده در رسالت معمارانه برساند يا نه؟
با انتخاب و مشخص نمودن اهداف نخستين روندكلي طراحي مشخص خواهد شد و با اعمال محدوديت به طرح، طرح در مسير و روند صحيح خود قرار مي‌گيرد، از طرفي در اين رساله رابطه يك مجموعه اداري، تجاري با هركدام از شرايط فرهنگي اجتماعي اقتصادي، فناوري بررسي مي‌شود.
در هر كدام از اين شرايط، رابطه شرايط فوق با اهداف نگارنده از انتخاب موضوع مجموعه اداري، تجاري بررسي مي‌شود و تأثير اين عامل بر روند شكل‌گيري و احداث يك بناي تجاري مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
اهداف نگارنده در انتخاب موضوع:
شرايط فرهنگي
انسان موجودي چند بعدي است و در هريك از ابعاد وجودي خود نيز داراي نيازها و تعاملاتي است كه حركت و پويايي دائمي را براي او رقم مي‌زند، تحولاتي كه از ابتداي تاريخ تاكنون در زندگي بشر روي داده حاكي از عرصه‌هاي گوناگون سياسي، اجتماعي و فرهنگي است. هريك از ابعاد روحي و جسمي انسان، امكانات و نيز خواسته‌هايي در اختيار او مي‌گذارند كه بعضاً در ساير ابعاد تأثير گذاشته و و از آنان تأثير مي‌پذيرند و در نهايت از انسان موجودي منسجم مي‌سازند كه در عين دارا بودن اجزا و ابعاد متنوع (كثرت) واجد كليتي يكپارچه(وحدت) به شمار مي‌آيد.
فرهنگ را در تعريفي كلي مي‌توان محصول تلاشهاي متفاوت انسان در راه خلق و آفرينش دانست كه از آزادي عمل و اراده او سرچشمه مي‌گيرد، مجموعه آداب، عقايد، باورها و سنن يك جامعه كه عمدتاً از درون منبعث شده و در بدو امر نيز درون را تحت تأثير قرار مي‌دهند فرهنگ را به وجود مي‌آورند، گرايش اساسي كمال طلبي پايه ريز شالوده فرهنگ‌هاست. كمال طلبي زير بناي جهانبيني فرهنگي را تنظيم مي‌كند.
در مورد ابعاد فرهنگي يك مجتمع اداري و تجاري مي‌توان گفت كه يك مركز تجاري مي‌تواند در بعد فرهنگي به عنوان مركز محله مي‌بايست پاسخگوي نيازهاي مختلف ساكنين باشد و يكي از وظايف خطير ان جلوگيري از رفت و آمدهاي غيرضروري به ديگر نقاط باشد تا سبب افزايش ميران حضور كمي و كيفي مردم شود.
شرايط اجتماعي
يكي از خصوصيات يك مجتمع تجاري اداري خوب مي‌تواند اين باشد كه سبب افزايش همزيستي مردم و افزايش تعاملات اجتماعي مردم در جنبه‌هاي گوناگون عملكردي داخل بنا باشد، به طور مثال افرادي كه مي‌خواهند چيزي را از ساختماني خريداري كنند، احتياج به مكاني براي استراحت دارند، همين مكان استراحت فضا را براي ايجاد تعاملات اجتماعي مردم آماده مي‌كند، اين تعاملات مي‌تواند در داخل فروشگاه يا نقش فروشنده – خريدار و يا حتي در بيرون فروشگاه با عنوان سكوهايي براي استراحت اتفاق بيافتد، افزايش همزيستي مردمي سبب پيشرفت روحيه و فرهنگ اجتماعي مردم شود، اگر بخواهيم از ديد جامعه شناسانه و به لحاظ تحليل ساختاري و فضاهاي عمومي به مراكز تجار بنگريم مي‌توان گفت كه تمركز باعث شكل‌گيري روابط و علائق اجتماعي و انساني مي‌شود، بنابراين سازماندهي‌هاي مراكز تجاري به جنبه‌هاي جمعيتي و اقتصادي جامعيت و قابليت و انعطاف و ريتم و توانايي سنجش و اندازه‌گيري توجه خاص مي‌شود.
شرايط اقتصادي
يكي از شاخصه‌هاي عمده اقتصادي و تجاري هر منطقه‌اي بازارها و مراكز تجاري سنتي و مدرن آن منطقه مي‌باشد.كثرت بازديدكنندگان از بازارها و مراكز تجاري موجود حاكي از ثبات اقتصادي، اطمينان و امنيت و سرمايه‌گذاري در منطقه بوده و رضايتمندي سرمايه‌گذاران و مشتريان را فراهم مي‌آورد. بازارها و مراكز تجاري، نيروي محركه اقتصادي يك كشور هستند كه با معماري مدرن و زيباي خود مي‌توانند در منطقه منحصر به فرد بوده و با انواع كالاها و شعبات نمايندگي شركتهاي بزرگ به فعاليت اشتغال داشته باشند. اين بازارها و مراكز تجاري بي‌شك مي‌توانند يكي از جاذبه‌هاي اصلي هر شهر يا حتي منطقه باشد كه سالانه تعداد قابل توجهي شهروندان به آن جذب مي‌نمايند. گردشگران و مسافران با هر قصد و نيتي كه به اين اماكن سفر نمايند بطور حتم از بازارها ديدن كرده و دست خالي بد نخواهند گشت و هدف اصلي صاحب مغازه يا فروشنده كه تلاش براي كشش بيشتر مشتريان به سمت مجموعه و تلاش براي انجام خريد بيشتر در آن است تأمين مي‌شود.
شرايط فناوري
يك مجتمع تجاري اداري مي‌تواند جايگاهي براي تعاملات قطبهاي مختلف علمي كشورهاي مختلف و تكنولوژي‌هاي مختلف و عرضه آن در فروشگاه‌هاي مختلف باشد به طور مثال عرضه اجناس دست اول صوتي و تصويري در داخل فروشگاه‌ها يا لوازم كامپيوتري مي‌تواند از اين قبيل باشد. بطوريكه حتي شعباتي از نمايندگي‌هاي مختلف شركتهاي معتبر تجاري با توجه به نوع و ميزان و بازار محصول مي‌توانند در اين فروشگاه‌ها حضور داشته باشند.
موضوع طرح
با پیشرفت روز به روز جوامع بشری در زمینه¬های مختلف (اقتصادی-فرهنگی- آموزشی)، شهرها نیازمند به فضاهایی می-باشند که در آن به امور کاری خد رسیدگی کنند و این فضاها باید در همه جوانب دارای کیفیت مناسب باشند که بحث کیفیت در موضوعات متفاوت می¬باشد . موضوع مورد بحث در رابطه با فضاهای اداری تجاری می¬باشد. با توسعه شهری و اقتصادی در اینران فضاهایی ک به صورت مجتمع بوده که بتوانند تعداد بیشتری از فضاها را در یک مکان داشته باشند گسترش پیدا کرده است. شهر آمل نیز با توجه به توسعه موفق خود در زمینه¬های اجتماعی اقتصادی و شهرسازی گردشگی از جمله شهرهای ویژه در کشور انتخاب شده است که این عوامل باعث شده که در شهر مجوزهای ساختمانهای بلند مرتبه را صادر می-کنند.
چکیده 1
مقدمه 2
اهداف نگارنده در انتخاب موضوع: 3
شرايط فرهنگي 3
شرايط اجتماعي 4
شرايط اقتصادي 4
شرايط فناوري 5
موضوع طرح 5
ضرورت طرح 6
اهداف طرح 7
مطالعات چهارچوب پژوهش 8
نقش علوم رفتاری در طراحی محیط 8
قرارگاه رفتاری 8
حریم قرارگاهها یا مکانهای رفتاری 13
تاریخچه کار در ایران باستان 14
رنگ 19
عامل نور 20
عامل آب 20
اصل سلسه مراتب 21
اصل نظم 22
اصل تقارن 23
اصل مقیاس و تناسب 23
ارتباط تباین فضایی (تضاد) 24
حس وحدت 25
مشخصات معماری ایرانی از دیدگاه اساتید 26
معماری و حرکت: 33
نور در معماری: 35
مراکز تجاری : 37
پیشینه ی مراکز تجاری در اروپا : 38
قرون وسطی: 38
پیشینه ی مراکز تجاری در شرق : 39
پیشینه ی مراکز تجاری در غرب: 39
مکتب شیکاگو 41
پیشینه ی مرکز خرید یا تجاری در ایران: 44
اولین پاساژ در ایران 45
نکاتی در طراحی مجموعه های خرید: 46
نکاتی در طراحی مراکز خرید: 46
مکان طراحی سایت 46
مکان یابی سایت 46
طراحی داخلی و گزینش مبلمان 47
نور 48
پذیرایی – سرگرمی 48
تبلیغات 49
مراکز خرید و فضاهای تجاری: 49
مشخصه یک مرکز خرید: 50
عناصر اصلی مرکز خرید چند منظوره : 51
مشخصات اصلی یک مرکز خرید: 52
پیش نیاز های طرح اصولی یک مرکز خرید: 53
از جمله تسهیلات مورد نیاز: 53
تنوع در فروشگاه ها: 54
تنوع فصلی : 54
ایمنی 54
خدمات متفرقه : 55
اداري و دفتري 55
اصول كار اداري و دفتري 55
يك ساختمان اداري بزرگ، متشكل از گونه‌هاي بسيار متفاوتي از فضاهاست. 56
اثرات تكنولوژيك اطلاعاتي و اتوماسيون اداري: 58
تغييرات در محيط كار فردي 59
انواع فضاهاي دفتري 60
سيستم‌ها 61
نمونه دفاتر اداری 62
اصول گونه‌شناسي 63
دهه 1950-1960: مفاهيم ساختمانI 65
اصول گونه‌شناسي دهه 1970: مفاهيم ساختمان II 67
مفاهيم ساختمان III 68
اصول گونه‌شناسي: دهه‌هاي 1990-1980 69
بررسی سازه و اسکلت پروژه: 71
مبانی و فلسفه طراحی 71
معنای آماری ایمنی 72
استاندارد کردن روش های طراحی 73
قوانین مربوط به سازه و ساختمان 74
طراحی با نسبت هندسی 75
سيستم قاب خمشي 80
تعريف 80
الف) قاب خمشي با شكل پذيري كم (معمولي): 82
ب) قاب خمشي با شكل پذيري متوسط: 82
ج) قاب خمشي با شكل پذيري زياد (ويژه) 83
سيستم دوگانه سوز يا تركيبي : 83
ديافراگم 84
ستون گذاری 87
انتخاب مهاربندی و دیوار برشی 88
انتخاب نوع مهاربندی و دیوار برشی 88
انتخاب محل قرار گیری مهاربند ها و دیوار های برشی 88
آیین نامه طراحی ساختمان در طرح تفصیلی 92
اراضي تجاري (حوزه) 94
اداري (حوزه) 94
ابعاد استاندارد فضاها بر اساس ضوابط طرح تفصیلی: 95
محاسبات: 97
ساختمان 97
محاسبات: 98
تكنولوژي ساختمان 98
محاسبات جدا کننده فضا 100
محاسباتفضاهاي مورد نياز 101
محاسبه شاخص فضاي خاص محل كار فردي، به شرح زير است: 104
محاسبات فضاهاي مورد نياز 106
محاسباتفضا برای مبلمان و اثاثیه 108
محاسبات فضا براي مبلمان و اثاثيه 109
محاسبات فضاي آرشيو 111
محاسباتمحل‌هاي كار با كامپيوتر 114
طراحي محل كار 114
اثرات تكنولوژي اطلاعاتي 117
مسائل ايمني: 118
سيستمهاي مكانيكي در ساختمان‌هاي بلند 119
برقراری شرایط اسایش در بنا 120
برقراري شرايط آسايش در فضاي باز 125
رهنمودها 127
جمع‌بندي و نتيجه‌گيري نهايي از مباحث كالبدي و زيست محيطي 131
ارزيابي ارتفاع ساختمان‌هاي بلند به لحاظ عوامل كالبدي و اقليمي 131
تهويه مورد نياز: 133
بهبود تهويه طبيعي 134
تهويه فضايي: 135
آسانسورها 136
پاركينگ 144
دور زدن و پارك كردن 144
دور زدن و پارك كردن 146
سالن همایش 148
فاصله تماشاگر از صحنه يا محل تماشا 149
زوايای ديد 149
محاسبه رديف ها و شيب ها 150
ارتفاع سالن 153
صحنه 154
پذیرش 156
اتاق پروژکشن: 156
اطلاعات عمومی در خصوص شهر قم 157
کاربرد انرژي خورشيدي در ساختمان ها 164
نمونه های اداري و تجاری 167
برج پرشيا- ايروان- ارمنستان 167
برج آموت 2 174
پروژه اداری تجاری شاه کرم 177
پلان برج شاه کرممرکز بزرگ اداری تجاری گوانگ یانگ 182
مرکز بزرگ اداری تجاری گوانگ یانگ 183
پلان مجتمع گوانگ یانگمرکز بزرگ اداری و تجاری هاجی دانگ 189
مرکز بزرگ اداری و تجاری هاجی دانگ 190
مجتمع تجاري اداري ستاره شمال 192
منابع و ماخذ : 198