خانه

 درباره ما
 ارتباط با ما
 راهنمای فروشگاه

 فروش آثار شما
 نمونه قراردادها
رزومه
 نمونه کارها
 
جهت اطمینان از نماد اعتماد فروشگاه به سمت راست صفحه اول سایت (خانه) مراجعه فرماييد       جزوات معماری       پاورپوینت های معماری       چند جمله از بزرگان : درنگ، بهترین درمان خشم است.        مناعت، بین خودستایی و خود هیچ انگاری است./ ارسطو       می‌توان حقیقتی را دوست نداشت، اما نمی‌توان منکر آن شد./ ژان ژاک روسو       زندگی مسئله در اختیار داشتن کارت‌های خوب نیست بلکه خوب بازی کردن با کارت‌های بد است./ گابریل گارسیا مارکز       جهان هر کس به اندازه ی وسعت فکر اوست. (محمد حجازی)       برای کسی که شگفت‌زده‌ی خود نیست معجزه‌ای وجود ندارد       علت هر شکستی، عمل کردن بدون فکر است. (الکس‌مکنزی)       بهتر است ثروتمند زندگی کنیم تا اینکه ثروتمند بمیریم. (جانسون)       از دیروز بیاموز. برای امروز زندگی کن و امید به فردا داشته باش. (آلبرت انیشتن)       کسی که جرات هدر دادن ساعتی از عمر خود را دارد، ارزش زندگی را نفهمیده .داروین        شما تنها زمانی به قدرت نیاز دارید که قصد انجام کار مضری را داشته باشید در غیر این صورت عشق برای انجام هر کاری کافی ست. چارلی_چاپلین       زیبایی غیر از اینکه نعمت خداست. دام شیطان نیز هست . فردریش نیچه       از زندگانیم گله دارد جوانیم ، شرمنده جوانی از این زندگانیم      
Enter Title
 
شما باید در حالت ویرایش باشید تا بتوانید متن را ویرایش کنید.

فروشگاه مقالات
 
فهرست مطالب: مطالعات طراحی مسکن با رویکرد اقشار فقیر و کم در آمد

   تعدادبرگ: 265 برگ ورد با فهرست رفرنسی   قیمت: 50000 تومان   حجم فایل: 24426 kb  تعدادمشاهده  2


مطالعات طراحی مسکن اقشار فقیر

بخشی از مطلب.

مقدمه

نیاز به مسکن یکی از حوائج اولیه هر فرد و خانوار بوده ودر جوامع  مختلف نحوه برخورد  در جهت این آن  متفاوت است. در کشور ما طبق اصل  31 قانون  اساسی د اشتن مشکن متناسب با نیز حق هر فرد  و خانواده ایرانی  بوده و دولت موظف است با رعایت اولویت برای آنها  که نیازمندترند  مینه اجرای این اصل را فراهم سازد. سه بخش خصوصی و دولتی و تعاونی  در اجرای این مهم مشارکت  داشته و هر یک بنا به تناسب ماهیت و محتوای خود سهمی از عملیات اجرایی رابه عهده دارند.  
سرمایه گذارذی در ساختمانهای مسکونی هر چند که بخش مهمی از سرمایه گذاری ثابت ( FCF ) و یا تولید  ناخالص  ملی ( G.N.P ) را  در هر جامعه ای تشکیل می دهد،  لیکن از آنجا که بهره برداری از آن صرفاً جنبه شخصی داشته و رافع یک نیاز اجتماعی خانوارها تحت عنوان تأمین سر پناه است، لذا تولید و عرضه آن مشخصاً از طریق بازار آزاد  انجام گرفته و به همین  علت است که بسیاری از متخصصین اقتصاد،  علیرغم حجم اشتغال بالا، آن را سرمایه گذاری مولد  بحساب نمی آورند. بعبارت دیگر ما حصل سرمایه گذاریها  در جریان  چرخش اقتصادی  قرار نگرفته و بنحوی سرمایه ها محبوس  میگردند.
نظر به دلایل فوق در اغلب قریب به انفاق کشورهای توسعه یافته نقش دولت در امر تأمین مسکن  نقشی مدیریتی، ارشادی و حمایتی بوده و سعی بر آن دارد  که بتواند  سرمایه گاری در بخش  مسکن را، نظر به تبعات سیاسی و اجتماعی آن، به جهات مطلوب سوق داده و از به هرز رفتن سرمایه ها جلوگیری نماید.  به همین  علت  از طریق ایجاد  زیرساختها و تأسیسات زیر بنایی و همچنین  پرداخت برخی سوبسیدها در راستای اجرای سیاستهای خود تلاش می نمید تا با حضور غیر مستقیم  بتواند  از طریق ایجاد بازارهای فعال نیاز همگان  را مرتفع نماید.  
در راستای اراده الگوی مسکن برای  اقشار فقیر و با توجه به مفاد  ذکر شده، مبانی اولیه فکری بشرح زیر است:
1-    عدم افزایش بار مالی  دولت.
2-    استفاده از خودیاری مردم از طریق مختلف
3-    دخالت  دولت از طریق حمایت از واحدهای کوچکو تولید انبوه.
4-    رواج و توسعه بازار ارزان قیمت مسکن.
در کشورهای در حال توسعه و منجمله  در کشور ما راه  حل متعارف  تأمین  مسکن در گروههای درآمدی  پایین و خانوارهای بی بضاعت، ایجاد محلات مسکونی غیر مجاز در شکل حاشیه نشینی در کنار شهرها، احداث زاغه ها، آلونک ها و حلبی آبادها  است. چنین محلاتی بشکلی خود جوش  خودرو با همکاری کلیه ساکنیم موجودیت یافته  و نیازهای خدماتی آن بمانند آب و برق و زمین  و ... در قالبی غیر مجاز تأمین  می گردند. شیوه احداث این سکونتگاههای غیر مجاز هرچند  با مشارکت  و همیاری بهمه نیازمندان انجام  می گیرد ولی  بدون تشکلی قانونی بوده و  علیرغم  ان مه اغلب ساکنین اط ضغل و پیشه ای متعارف برخوردارند، لیکن بنا به علل پایین بودن درآمد، اشتغال به شماغل دوم و سوم وگاهاً کاذب و غیر رسمی، نداشتن زمین ، اتکاء به برخی درآمدهای اتفاقی و سایر موارد  مشابه نمی توانند در رده متقاضیان  مؤثر قرار گیرند. در یک فرآیند تحلیلی، مجموعه  این  نکات ، نقاط ضعف سکونتگاههای غیر مجاز بوده که در صورت  اتخاذ تمهیداتی  می توانند مرتفع گردند.  
به هر حال تشکل نیازمندان  مسکن در قالب شرکتهای تعاونی مسکن، ملزم سازی آنها به  احداث واحدها در قالب الگوی مصرف، حمایت دولت از  طریق عطای ارزان  قیمت، واگذاریملکی و غیر ملکی زمینهای آماده سازی شده تحت شرایطی معین، ارائه کمکهای فنی، رعایت تراکم ای استاندارد و اجرای ساختمان  های 3 الی 4 طبقه ردیفی، متصل به یکدیگر و یا دیگر فرمهای استاندارد مجتمع های مسکونی  در شکلی انبوه، واگذاری یا اجاره  ساختمانها به صاحبانشان درحد  عملیات مشترک، مجموعاً می توانند زمینه ساز اقداماتی اولیه در جهت  تأمین مسکن نیازمندان با توان  غیر مؤثر باشند.

فقیر و تعریف آن:
مفهوم فقر از معنایی گسترده برخورار بوده و بطور کلی فقیر به فرد  یا افرادی اطلاق می گردد که قادر به تأمین نیازهای اساسی خود  نبوده و زیر استانداردهای متعارف به حیات خود  ادامه دهند. کمبود کالری روزانه، ناکافی بودن درآمد و منجمله بی مسکنی و یا زیستن در خانه های فاقد  تجهیزات اولیه شامل اب و برق و ... انواعی  از فقرند. تأمین  این امکانات برای بسیاری از افراد مترادف با رفاع و خوشبختی است.  
تعداد انواع فقر ، منجر به بیماری تسلسل فقر گشته که بسیای از کشورهای  در حال توسعه یا عقب مانده دچار آن هستند  و بدان معنی است که هر مشکل اقتصادی در جامعه فقیران ریشه در عوامل  دیگر داشته  و ان چنان  بهم پیوسته اند که منجر به ایجاد  زنجیره فقز می گردند.  طبق استانداردها و موازین بین المللی عدم دسترسی به نیازهای اساسی منجر به دونوع فقر مطلق و فقر نسبی گشته و در این قالب نیازهای اساسی  را می توان به سه دسته زیر تقسیم  بندی کرد.
1-    نیازهای فیزیکی شامل غذا و پوشاک مسکن که در حقیقت کمالاهای پایه ای زندگی بوده و ممکن است که درآمد ماهانه یا سالانه شخص پاسخگوی آنها  نباشد. هر یک از این کالاهای سه گانه دارای ابعاد کمی و کیفی خاص خود بوده و ممکن است بنا به علی عدم  توازن  ما بین آنها  موجب برخی مشکلات  گرد. این نوع فقر بعد معشیتی داشته و اصطلاحاً فقر مطلق نام دارد.  
2-    نیازهای روانی به مانند امنیت، دوست داشتن،  ازادی و دیگر موارد مشابهکه در صورت وجود  نارسائیهای در آنها ممکن است زندگی در سطوح کلان  و خرد،  از حالت متعادل خود  خارج گشته و انگیزه بقاء در جامعه کاهش یابد.
3-    نیازهای اجتماعی بمانند نیازهای بهداشتی، آموزشی ، مشارکت افراد در فرآیند تصمیم گیریها، کار و اشتغال که از دیدگاه  بسیاری ازمتخصصین مهمترین عوامل رهایی از فقرند.
گونه های دوم و سوم ازانواع فقر، فقر  نسبی نامدیه شده و جدول  زیر بطور خلاصه  مشخص کننده نیازهای اساسی در رابطه با انواع فقرند.
جدول تطبیقی نیازهای اساسی با انواع فقر
نیازهای اساسی/ نوع فقر    نیازهای فیزیکی    نیازهای روانی    نیازهای اجتماعی
فقر مطلق    غذا و پوشاک و مسکن    -    -
فقر نسبی    -    امنیت آزادی، دوست داشتن    بهداشتی، آموزشی و مشارکت

طبق جدول فوق، از جمله اجزا متشکله فقر،  عنصر مسکن است و در حالتی که فرد یا خانوادهخ ای از مسکن مناسب محروم باشد مشخصاً زیر خط  قرار می گیرد. شهرهای بزرگ یا متروپلهایی که اغلب درکشورهای جهان سوم وجود دارد  نشانه یا نشانه هایی از فقر مسکن را در حاشیه و  نواحی مرکزی خود منعکس می سازند.
در این محلات اضافه بر سیمای ناخوشایند و فقیر گونه  انها، افراد ساکن  در آنها از اشتغال درستی برخوردار نبوده و متعاقباً  فاقد  تأمین   اجتماعی  -اقتصادی  کافی می باشند.  شهرهایی به مانند کلکته، بمبئی، مانیل، کراچی، سائوپولو، جاکارتا و ... متجاوز از صدها هزار  نفر خانوار را که حاوی تمام ویژگیهای فوق می باشند در دورن بافت  خود دارند (16) از جمله، مصادیق دیگر فقر مسکن که شامل شهرها  و محلات  فوق نیز می گردد،  تراکم بالای افراد در واحد مسکونی یا در اتاق است، بنحوی که ازدحام مثلاً چهار یا پنج نفر در اتاق که اصطلاحاً بد مسکنی نامیده می شود تحت  هیچ شرایطی قابل  قبول نیست.

ویژگیهای شغلی و درآمدی اقشار فقیر
اقشار فقیر یا نیازمندان غیر مؤثر کسانی هستند که دارای توان مالی کافی نبوده و می توانند شاغل  یا بی کار و یا دارای مشاغل  غیر رسمی بوده رباشند  و به همین علل نمی توانند  از برخی از مزایای قانونی  مسکن برخوردار گردند. تحت شرایط اقتصادی مختلف جابجایی در دو گروه متقاضیان مؤثر و غیر مؤثر گاهاً انجام گرفته و در زمانهای  بهبود اوضاع مالی و فراوانی امکانات، مدیریت صحیح، بک ارگیری تکنولوژی مناسب، تقاضاهای غیر مؤثر به مؤثر و بعکس در شرایط رکود اقتصادی، نرخ تورم بالاف  رشد بالای جمعیت، توزیع ناعادلانه ثروت و افزایش شکاف ما بین گروههای درآمدی مختلف تقاضای مؤثر به غیر مؤثرتبدیل می گردند. وظیفه دولت ایت که در این حالتی دوم سیاستهای صرفه جویی و سیاستهای انقباض مالی را اتخاذ کرده و انجام  سرمایه گذ اری در بخش را به گونه ای هدایت نماید که این گروه بتوانند از مسکن مناسب برخوردار گردند.
در شمول این گروه از نیازمندان  مسکن بخشی ار حقوق بگیران دولتی  و حتی خصوصی قرار دراشته و  نظر به حفظشرافت شغلی، و  برخی اعتقادات  فکری جابجائی شغلی در جهت کسب درآمد بیشتر به سختی انجام می گیرد. بعکس این زیر گروه از اقشار فقیر، افراد  دیگری  در این دسته جای دارند که فاقد هویت  شغلی معین بوده و ویژگی عمده آنها جابجایی شغلی شدید و استفاده از فرصتهای موردی، عدم اعتقاد حرفه ای،  فقدان تخصص و برخی موارد دیگر است و شامل مهاجرین  روستایی سرگردان در مناطق شهری و بعضاً جویای کار، فروشندگان  غیر مجاز ارز، و برخی مشاغل نامناسب دیگر می باشند.
طبق آمار منتشره توسط بانک مرکزی و مرکز آمار ایران  میانگین هزینه ماهانه زندگی خانوارهای شهری در سال 1373 برابر با 675 هز ار ریال (1) بوده و چنانچه این رقم با توجه به نرخ تورم در سال 1374 به سال 1375 تعمیم یابد حدوداً برابر با یک میلیون ریال می گردد. طبق همین آمارها  میانگین درآمدا  کمتر از میانگین هزینه ها بوده و این موضوع نشان دهنده هزینه منفی در بسیار از خانوارها است.  این هزینه منفی در گروههای درآمدی بالا و حتی متوسط بالا وجود نداشته و بعکس در گروههای  درآمدی متوسط پایین و پایین بسیار زیاد  است. آمارهای انتشار یافته توسط مرکز آمار ایران در ارتباط با توزیع درآمد در دهکهای درآمدی (2)، موید  مطلب فوق بوده و نشان میدهد که دهکهای درآمدی پایین ( تا دهم ششم ) رقمی حدود 6/31 درصد از درآمد را  در اختیار داشته در حالی که دهکهای درآمد بالا 4/68 درصد از درآمد را در تصاحب خود  دارند. جدول زیر بیانگر مطلب فوق است.

جدول  هم دهک های درآمدی ازدرآمد خاص خانوارهای در شهریور سال 1373
دهکهای درآمدی    دهک یک    دهک دوم    دهک سوم    دهک چهارم    دهک پنجم    دهک ششم    دهک هفتم    دهک هشتم    دهک نهم    دهک دهم
درآمد خالص%    18/1    85/3    2/5    07/6    14/7    34/8    79/9    73/11    84/14    05/2
هزینه خالص%    91/3    23/5    4/6    48/7    46/8    51/9    71/10    45/11    70/14    36/1
مأخذ مرک از آمار  ایران
طبق جدول بالا و آمار میانگین  هزینه خانوارها اغلب به اتفاق نیازهای غیر مؤثر در دو گروه یاد شده در دهکهای درآمدی پایین قرار داشته و علی الاصول  زیر خط فقر قرار دارند.  

بقیه و ضعیت در اقشار فقیر:
در گروههای مختلف نیازمندان مسکن نحوه تأمین مسکن متفاوت  وبده و هر گروه بنا به تناسب پایگاههای اجتماعی و فرهنگی خود و بر حسب امکانات مالی و رفاهی خویش در یک نوع خاص از مسکن با سطحی خاص از خدمات و تجهیزات شهری اسکان می یابند. هر چند که فراوانی تداخل ما بین آنها بسیار زیاد  است. لیکن گرایش حاکم بر هر گروه می تواند بنحوی تعیین گشته و در مجموع بشکلی رده بندی  گردند.
در زیر گروه کارکنان حقوق بگیر و افراد با هویت معین  شیوه تأمین سکونت اغلب به شکل استیجاری بوده و نظر به اجاره بالای واحدهای مسکونی  در قیاس با درآمد  ماهانه شان یا در خانه هایی کوچک و گاهاً فاقد تجهیزات بسر برده و یا در خانه هایی در فواصلی بسیار دور از محل کار خود بسر می برند. ایده آل  این گروه صاحب شدن مسکن یا بشکلی تصادفی و یا از طریق تعاونیهای مسکن  است که با توجه به مسائل و مشکلات آنها توأم با سئولات  زیادی می باشند. کمبود واحدهای مسکونی اجتماعی ( Social Housing ) که بشکلی استیجاری مورد بهره برداری قرار میگیرندو اغلب توسط شهرداریها یا برخیاز ارگانهای دولتی  و نهادهای خیریه در کشورهای دیگر ایجاد می شوند و هر خانوار بخصوص جوان حاقل برای مدت کوتاهی می تواند در آنها زندگی کند در جامعه ها کاملاً محسوس است.
در زیر گروه نیازمندان فاقد هویت شغلی معین، شیوه تأمین  مسکن و خانه دار شدن اغلب از طرقی غیر مجاز صورت می گیرد. در این گروه زمنی که مهمترین عامل تأمین مسکن است بصورت  غیر قانونی تصرف گشته  و به اشکل مختلف قولنامه ای، تصرف شبانه برخی زمینهای دولتی بخصوص در رژیم گذشته، استقرار تدریجی در زمینهای بلاصاحب به اجرا در می آید.  این واحدها بشکلی ارزان قیمت احداث گشته و این ویژگی مترادف با درجه آسیب پذیری بالا، کیفیت پایین و عدم رعایت موازین فنی در انها است. چنین واحدهایی در طبقه بندی مرکز آمار ایران  تحت عنوان  واحدهای کم دوام و بی دوام بوده و از مصالحی بمانند خشت و گل و چوب  و حصیر و نایلن و به ندرت آجر و بلوک سیمانی  و آهن ساخته می وشند. چنین واحدهایی با همیاری و همکاری کلیه افراد محله احداث گردیده و کلیه نیازهای خدماتی آن بشکلی غیر مجاز تأمین می گردند. به تجربه ثابت شده است که برخی از این محلات، بعد  از گذشت زمان  و با اخذ مجوز آب و برق شکلی قاننی یافته، صاحب سند گردیده، فروخته شده و افراد اولیه در ادامه کار خود  به محلی دیگر کوچ نموده اند.
متعاقباً صاحبان بعدی  خانه های اولیه را تخریب کرده و ساختمانهای با کیفیت مطلوب جایگزین آنها گشته اند.
طبق سرشماری سال 1365 رقم کمبود مسکن برابر با 4/1 میلیون واحد بوده و برآورد می گردد که در حال حاضر، به دو میلیون واحد مسکونی افزایش یافته باشد.
در این میان آنچه که حائز اهمیت است  بدسکنی است که از طیف بسیار گسترده ای برخوردار بوده و مهمترین عامل اختلاف ما بین مسکن در کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه یافته است. به عنوان نمونه تراکم نفر در  واحد مسکونی  درکشور ما 6 بوده در حالی که در کشورهای سوئد  8/2 و در کشور پاکستان  7/6 است.
همان گونه که گفته شد تعمیم مقوله مسکن  به بد مسکنی دامنه ای بسیار وسیع  داشته و طبق معیارهای بایستی اولویت  بندی بدمسکن ها مشخص و معلوم گردد، تا در مراحل تصمیم گیری خانوارهای نیازمند و فقیر بتوانند از امتیازات لازم برخوردار گردند. بر این اسا می توان مشخص کرد که در حالت برخی فوریت های کوتاه مدت ومنجمله تأمین  حاقلها برای مستضعفین و فقرا چه میزان  و بالطبع در الب امکانات موجود، بایستی احداث گردند. بدین منظور از طریق تعمیم شاخص های ملی مسکنبه سطوح مختلف مکانی، از جمله مناطق شهری و  روستایی و همچنین شهرهای بزرگ و متوسط و کوچک که کمیت شاخص ها  در آنها از شدت و ضعف بسیار زیادی برخوردارند، می توان اتخاذ تصمیم در مورد  تحقق بخشیدن به تأمین مسکن های حدراقل هایی را بعدی عملی بخشید. به عنوان مثال در برخی از واحدهای مسکونی در مناطق روستایی و یا در حاشیه شهرها، تعداد نفرات درواحدهای مسکونی متجاوز از 10 نفر بوده و مساحت  معیارهای دیگر به مانند جلوگیری از مهاجرت از روستاها و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ، ایجاد اشتغال و متعاقباً افزایش درآمدها،  متفقاً می توانند منجر به امر توسعه و تأمین  رفاهی نسبی گردند برخی از شاخصها که در این بررسی می توانند مورد استفاده قرار گیرند به شرح زیرند:
1-    تعداد  خانوارهایی که در چادر و کبر و آلونک و ... زندگی میکنند.
2-    تعداد  خانوارهایی که در یک اتاق زندی کرده و بعد خانوار آنها بیشتر از پنج است.
3-    تعداد خانوارهایی که در واحدهای مسکونی بی دوام  و کم دوام احداث شده از مصالح ساختمانی  نامرغوب و با توجه به عمر ساختمان زندگی می کنند.
4-    تعداد خانوارهایی که بعد خانوار آنها پنج نفر و بیشتر بوده و در یک اتاق زندگی میکنند. و زیر خط فقر قرار دارند.
5-    تعداد خانوارهای فقیری که در شکل استیجار زندگی میکنند.
مبتنی بر آمارو اطلاعات در دسترس و با توجه به پرهیز از تداخل برخی از شاخصهای فوق با یکدیگر، بررسی کمبودها در حالات  مختلف بشرح زیر انجام می گیرند.
-در ینحالت فرض بر این است که تعداد واحدهای مسکونی یک اطاقی که در آنها خانوارهای با بعد پنج و بیشتر زندگی می کنند مورد  نظر قرار گیرند.
بطور کلی در کشورهای در حال توسعه و بخصوص در کشورهای با درآمد  نفتی نرخ بالای رشد جمعیت در مناطق شهری یکی از شکلات اصلی شهرنشینی است. تبعات چنین امری دربخش مسکن باعث افزایش تقاضا گشته و پسخ منفی به آنها و عدم دستیابی به درآمد  و شماغل مناسب زمینه های اصلی جهت اقدامات غیر مجاز را فراهم  می سازد. چنین اقداماتی عمدتاً در شهرهای بزرگ و متوسط که امکان کسب درآمدهای بالا در انها فراهم است رخ داده ومنجر به حاشیه نشینی و زغه نشینی افرد فقیر در شهرها می گردد و ساکنین آنها در تحت شرایطی سخت درکلبه های بی دوام و غیر بهداشتی خود به زندگی بی روح و بی رمق خود ادامه می دهند.
وجود شکاف درآمدی ما بین گروههای درآمدی مختلف یکی دیگر از ویژگیهای عمده کشورهای در حال توسعه بحساب آمده و خود مهمترین علت فقر در ابعاد مختلف آن است. در یک تقسیم بندی کلی دو منطقه شهری و روستایی دارای چنین اختلاف شدیدی بوده و این اختلاف مهمترین علت مهاجرت به شهرها است. پیامد چنین حرکتی وجود محلات فقیر نشین  ( SLUM& CETTO ) در درون مناطق شهری بوده که باعث تشدید مساله می گردد. عدم توجه به رفع نیازهای این گروه باعث تصمیم گیریهای مشترکی در رفع نیازهایشان منجمله  تأمین سر پناه گردیده که زمینه های مناسبی را جهت تخلفات مختلف منجمله احداث سکونتگاههای  غیر قانونی فراهم می سازد.
تصاحب زمین بعنوان کالایی گران قیمت و پس اندازی دراز مدت با استفاده از هر وسیله ممکن، مجاز یا غیر مجاز و متعاقباً احداث ساختمان بر روی آن از طریق بازارهای رسمی یا غیر رسمی، گرایش حاکم دیگری در خانوارهای فاقد مسکن  در کشورهای در حال توسعه و منجمله کشور ما است. از این روست  ک بهامیدستیابی به این کالای مهم، بسیاری  از روستائیان بقصد دستیابی به آن روانه شهرها گشته وهمراه با دیگر افراد نیازمند  از طرق غیر مجاز  صاحب آن می گردند.   بسیاری از زمین های کشاورزی که در حاشیه شهرها و در داخل محدوده های شهری قرار دارند  به دلیل بازده نامناسب و ارزش اقتصادی  پایین درمقایسه با قیمت زمین های ساختمانی چنین سرنوشت تلخی را دارند.
پایین بودن فرهنگ تعاونی در شاکال قانونی آن بنا به علل بی توجهی به آموزشهای اولیه توسط دستگاههای ذیربط توأم با فقر مالی و فرهنگی، تولید درصد پایینی  از واحدهای مسکونی جهت فروش و اجازه توسط دولت و بخش های عمومی بمانند شهرداریها، گرایش بیشتر در احراز حق مالکیت مسکن در مقایسه با انواع اجازه ای و رهنی و یا صورت دیگر آن، ساخت و تکمیل مسکن های تک واحدی و دو واحدی بر اسا یک الگوی توسعه تدریجی بنا بعلل کمبود منابع ملی و تأمین تدریجی آن بصورت غیر رسمی و با استفاده ازکمکهای مالی خویشاوندان و بستگان   و .. از جمله موارد دیگر در احداث سرپناهای غیر مجاز و زیر استاندارد درکشورهای در حال توسعه و منجمله ایران بحساب می آیند.
از جمله مواردی که در فوق بر شمرده شد  شرکتهای تعاونی می باشند که نقش آنها در تأمین  مسکن اقشار فقیر بسیار حائز اهمیت است. پایگاه قانونی این شرکتها در کشور  ما در اصل  44 قانونی اساسی بود که نظام جمهوری اسلامی ایران  را متکی به سه بخش دولتی و خصوصی و تعاونی  اعلام می دارد. در این رابطه بعضی از محاسن  شرکتهای تعاونی  بشرح زیرند.
1-    محملی مناسب جهت تولید انبوه مسکن بوده و بلطبع تمام مزایای این شیوه ازتولید  منجمله ارزان قیمت وبدن و کوچک بودن را در بر خواهند داشت.  
2-    بهترین بستر برای ترویج و  اشعه سیاستهای ملی مسکن از دیدگاههای کمی بشمار می آیند.
3-    شرکتهای تعاونی اعتبار که یک حلقه از زنجیره نهضت های تعاونی مسکن می باشند عاملی مؤثر جهت  تجمیع سرمایه ها و پس اندازهای خرد بوده و با حمایت  دولت می توانند در سیستم وام دهی مشارکتی فعال را بعهده داشته باشند.
4-    در اقدامات عمران شهری بمانند و سازی محلات قدیمی  و تخریب و تجدید بنای آنها فعالیت کرده و در کاهش مسئولیت ارگانهای محلی مؤثر واقع می گردند.
در کشورهای توسعه یافته تاریخچه نوین این  شرکتها به قرون قبل یا حتی دهه های قبل برگشته بنحوی که در فاصله دو جنگجهانی وحتی از بعد  جنگ جهانی دوم با کمک دولتها موفق گشتند که بساری از خانه های ویران شده و تقاضاهای جدید را پاسخگو بوده و تا حد زیادی از وخامت اوضاع بکاهند.  چنین فعالیتی در کشورهای دیگری بمانند هندوستان، پاکستان، مالزی،هنگ کنگ و دیگر کشورهای شرق دور رخ داده و نتایج بسیار مثبتی همراه داشته است.

در قسمت تعاونیهای مسکن
شرکتهای تعاونی از نقطه نظر ساختار تشکیلاتی به دو نوع موقت و دائم تقسیم میگردند. نوع موقت عمدتاً در کشورهای در حال توسعه و نوع دائم در کشورهای توسعه یافته وجود دارند. شرکتهایی که موجودیت آنها پیوسته بوده و مستمرند حلقه های متعد زنجیره نظام تعاونی مسکن را تشکیل می دهند که به ترتیب عبارتند از شرکتهای تعاونی اعتباری،استیجاری، مشاع، ملکی، اداره امور و شرکتهای تعاونی تولید و تعمیر و مرمت که به کلیع شرکتهای فوق سرویس می دهند. عضویت در شرکت تعاوتی با ثبت نام در شرکت تعاونی اعتباری شروعشده واعضاء باکسب امتیازبه شرکتهای بعدی راه می یابند. استقرار چنین سیستمی در جامعه ما مفید بوده و می تواند در جهت تأمین مسکن نیازمندان و با حداقل کمکهای دولت راه حلی اجرایی به حساب آید.
در حال حاضر شرکتهای تعاونی مسکن در کشور ما دارای نقاط ضعیفی بوده که مختصراً بشرح زیرند:
•    منحصر بودن شرکتهای تعاونی به یک نوع خاص از آنها در قالب شرکتهای تعاونی ملکی.
•    فقدان  ضوابط ومقرراتی که اعضاء به هنگام فروش یا  اجاره واحد مسکونی مربو به خود اولویت واگذاری را به عضو دیگر تعاوتی دهند.
•    عدم حمایت از شرکتهای تعاونی خانه سازی در مقایسه با سایر تولید کنندگان مسکن از دیدگاه اعطای تسهیلات بانکی، نرخ کارمزد و غیره.
•    کمبود برخی از امکانات زیر بخشی بمانند زمین با نرخ ارزان قیمت.
•    ضعف اعضای هیأت مدیره در اداره امور شرکتهای تعاونی مسکن از جنبه های مختلف فنی -  اداری – مالی و غیره.

نقش دولت و نیاز به مداخله آن و اسکان دهی اقشار فقیر
گفته شد که بخشی از اقشار و نیازمندان مسکن بصورت غیرقانونی و در شکلی از تعاونیهای غیرمجاز رفع نیاز کرده و بخشی دیگر بشکل استیجار و درخانه های محقر و یا در قسمتی  از واحد مسکونی والدین خود و یا در واحدهای مسکونی ملکی با زیربنای حداقل و فاقد تجهیزات که نوعی از بدمسکنی را القا می نماید بسر می برند.
تأمین مسکن برای این گروه از نیازمنان  ( اقشار فقیر ) از طریق تعاونیهای به ثبت رسیده راه حل تکمیلی میان مدت یا حتی دراز مدتی  است که هر چند توأم با مسائل و مشکلاتی است لیکن مزایای مثبت آن به هیچگونه قابل انکار نیست.  در این زینه دخالت اردی دولت در تبدیل تعاونیهای عغیر مجاز به مجاز با توسل به ابزارمالی و فرهنگی و آموزشی و احداث واحدهای سکونی ارزان قیمت جهت اجاره و اجاره بشرط تملیک بخشی دیگر از وظایف دولت در این بخش را شامل می گردند.
تجربیات  سایر کشورهای بخصوص کشورهای توسعه یافته طی دوران بعد از جنگ دوم  جهانی نشان دهنده دخالت مؤثر دولت بصورت مستقیم و غیر مستقم درامر تأمین  مسکن نیازمندان است. تولید  واحدهای مسکونی اجتماعی که زیربنایی حداقل ساخته شده و بشکلی استیجاری یاحتی فروش اقساطی مورد به بهره برداری قرار میگیرند، ارائه زمین ارزان قیمت تخفیف مالیاتی درمورد  واحدهای مسکونی کوچک،بخشی از ارائه طریق های دولت در امر تأمین مسکن نیازمندان است. نیاز به مداخل هبدین گونه از جمله وظایف دولت در هدایت و اسکان  دهی افراد بی سرپناه در کشور ما بحساب می آید.
محلات سکونی غیرمجاز پدیده ایست که فرآیند  طبیعی رفع نیازمسکن اقشار فقیر است. جهت بهسازی این محلات  و یا به روایت دیگر ارتقاء تدریجی کیفیت محیط زیست در این مکانها که تحت شرایطی می تواند منجر به تأمین  مسکن مطلوب برای آنان گردد،  لزوم حمایت یا مداخله دولتو یا برخی ارگانهای دیگر بمانند شهرداریها لازم و ضروری بنظرمی رسد. اقدامات اولیه ای که بایستی صورت گیرد زمینه ساز به رسمیت شناختن آنها و تشمل آنها در قالب تعاونیهای قانونی و به ثبت رسیده و آموزشهای اولیه ایست که در جهت بهزیستی  و ایجاد  محیطی سالم انجام می گیرد. احساس مسئولیت  پذیری در آنها از طریق انتخاب هیأت رئیسه، تعیین بازرس و سایر جزئیات تشکیلاتی تعاونیها و متعاقباً ایجاد انگیزه در جهت یک تحرک و فعالیت  دسته جمعی بسیار حائز اهمیت است. متعاقب این فعالیت زیر ساختی،دولت و شهرداریها می توانند وارد عملیات اجرای شده و از طریق اصلاح و تعریض معابر، احداث شبکه دفع آبهای سطحی، تأمین نیازهای درمانی وآموزشی و بالاخره تعمیر و نوسازی واحدهای مسکونی وحتی ایجاد واحدهای مسکونی جدید و تخریب واحدهای کاملاً ناسالم، و با همکاریهای مالی و کاری خود افرد، عملیات به سازی انجام گیرد. چنین فعالیتی تحت عنوان: GRACUA  IMPROVEMENT OF SLUM.AREAS در کشورهای توسعه یافته و در ادبیات شهرسازی، نام داشته و نتایجی مثبت در برداشته است برخی از نتایج بشرح زیرند:
1-    کاهش بار مالی دولت  در زمینه تخصیص اعتبارات و امکانات مورد نیاز در مورد کمک به اقشار نیازمند.
2-    اااستفاده از نیروی باقوه موجود از طریق خودیاری مردم.
3-    دخالت دولتدر امر تدمین  مسکن بطور غیر متسقیم و یا ایجاد تحرک در بنه بخش خصوصی از طریق پرداخت سوبسیدهای لازم به اقشار نیازمند.
4-    ایجاد  تحرک در بازار مسکن ارزان  قیمت متناسب با توان مالی اقشار نیازمند.
5-    افزایش استاندارهای شهرسازی در زمینه خدمات شهری وکاهش بار مالی و خدنماتی شهرداریها.
6-    پاکسازی محلات نابهنجار ( SLUM CLERANCE )وجایگزینی واحدهای مسکونی ناسالم با واحدهای سلم شهری.
7-    استفاده مطلوب از زمنیهای شهری بعنوان سرمایه ای بالقوه در جهت رفع مشکل نیازمندان مسکن.
8-    پیشگیری از توسعه های ناسالم  محلات  واماکن شهری توسط خود افراد.
اتخاذ خط مشی بگونه فوق می تواند بخشی از سیاستهای اجرایی برنامه فقرزایی در بخش مسکن گشته و همزمان با پاسخگویی به مسکن اقشار فقیر،  اشتغال آنان را نیز بعنوان بخشی دیگر از برنامه فقردایی تأمین نموده و بهبود بخشد.

انبوه سازی مسکن، کوچک سازی مسکن ، تنها راه رفع مشکل مسکن و موانع باز دارنده موفقیت آن
رشد روز افزون جمعیت در شهرها و هجوم گسترده روستائیان به شهرها مسئله زمین را بصورت  یکی از ارکان اصلی و مهم امر ساختمان مطرح و با افزایش نرخ زمین استفاده بیشتر  از زمین  و فضای آن و اسخت ساختمانهای چند طبقه مورد توج قرار گرفت.
کشورهای غربی از گذشته دوربه علت  مطالعه عوامل مختلف، مشکلات کمبود  زمین، مشکلات ارائه خدمات شهری و صرفه جویی در مصالح و هزینه و عوامل دیگر، سیساست گذاری و برنامه ریزی  وسیعی را به منظور انبوه سای و استفاده بهینه از زمین، فضا و مصالح و نیروی انسانی  دنیال نموده اند. در یاران ما در قبل از انقلاب  سیاست گذاری در این امر وجود نداشت و پس از انقلاب بدنبال در اجرای یک سیاست غلط در شهرها، موجبات رشد بی رویه شهرها و اتلاف زمین، فضا و مصالح بوجود آمد و همان سیستم  ساخت سنتی دنیال گردید.
برنامه ها و تشویق های بعمل آمده در آمر  انبوه سازی توسط وزارت مسکن بدون همسونگری سایر وزارتخانه ها و سازمانها نمی تواند  مشکلات موجود را بر طرف نماید.

سازماندهی و شناخت کلیه عوامل  مؤثر در امر تشویق انبوه یازی و کوچک سازی مسکن
موفقیت در تأمین مسکن- نیاز به  سازماندهی و ارائه برنامه تمام شمول در امر سیاستگذاری تولید مسکن دارد و حرکتهای شتاب زده و بی برنامه می تواند عوارض تخریبی و منفی بر جای گذارد. از اهداف اصلی انبوه سازی و کوچک سازی مسکن صرفه جویی در مصالح، نیروی انسانی، هزینه، فضا و خدمات شهری می باشد.  در این امر گرچه وزارت سمسکن و شهرسازی تمام اهتمام خود  را بمنظور تشویق سازندگان  و سرمایه گذاران بکار بسته است وتا حدد زیادی در ایجاد و رشد فرهنگ واجرای این  سیاست  موفق بوده است ولی بعلت عوامل بازدارنده و عدم هماهنگی در سایر سیاست های کلی دولت و سایر وزارتخانه ها نتوانتسه است رشد و سرعت مورد انتظار را داشته باشد که این موضوعمی بایست  مورد توجه سازمانها و نهادهای  ذیربط بالاخص شهرداری ها شرکت های برق، گاز و آب و فاضلاب قرار گیرد  مشکل اساسی در همه پروژه های مجتمع مسکونی تأمین خدمات شهری آن هم با هزیه گزاف بوده است شهرداری در صدور  پروانه اولین  عامل بزدارنده است و با هزینه های گزاف بابت   پروانه در زمان  بهره برداری حاضر به ارائه خدمات نیست. بمنظور تأمین  خدمات برق و آب و گاز و  فاضلاب سازنده نه تنها ملزم به اجرای کلیه خدمات داخل مجموعه شامل پستهای برق، ایستگاه گاز، مخزن و پمپاژ آب، اجرای شبکه های برق و آب و گاز و فاضلاب و پرداخت هزینه های انشعاب  می باشد بلکه اجرای شبکه های شهری نیز در بسیاری موارد  از سازنده درخوست می گرد.  از آنجا  که در واحدهای کوچک هزینه خدمات وانشعابات بر روی متراژ پایین تر سرشکن می گردد، از آنجا که در واحدهای کوچک هزینه خدمات و انشعابات بر روی متراژ پایین تر سرکشن می گردد، در شرایط  معمولی افزایش قیمت به ازاء  هر متر مربع را بدنبال دارد.
در احداث ساختمانهای ویلائی در محدوده خدمات شهری، پرداختهزینه هیا انشعابات آب و برق و  گاز جمع کل هزینه رادر بر می گیرد اما زمانی که بصورت  انبوه سازی مسکن عمل میگردد برابر مقررات فعلی، سازنده علاوه بر پرداخت هزینه انشعابات ملزم به اجرای کلیه تأسیسات می باشد. در  تعرفه های جاری برق در طرحهای انبوه سازی، احداث شبکه فشار متوسط، احداث پستهای برق با تجهیزات آن، احداث شبکه های برق داخلی و اجرای شبکه های روشنائی و روشنائی، ساخت و نصب تابلوهای سرویس کلاً بر عهده سازنده می باشد.
در مورد گاز در ساختمانهای ویلائی متقاضی فقط ملزم به پرداخت هزینه انشعاب گاز می باشد در حالی که در ابنوه  سازی سازنده ملزم  به خرید گاز صنعتی، نصب ایستگاه گاز و پرداخت هزینه انشعاب گاز صنعتی می باشد اجرای گاز صنعتی نیز به علت نیاز به رعایت  مقررات صنعتی دارای هزینه سنگین اجرائی   نسبت به گاز خانگی می باشد.  
در رابطه با تأمین  آب و فاضلاب مجتمع های مسکونی  نیز به همین  ترتیب سازنده انبوه ساز ملزم به احداث شبکه های داخلی آب و فاضلاب ، احداث مخازن، احداث و تجهیز ایستگاه پمپاژ آب و در صورت  نیاز احداث شبکه اصلی آبرسانی و یا فاضلاب می باشد.
در کلیه مباحث مطرح شده همانگونه که ملاحظه می گردد نه تنها عامل تشویق انبوه ساز مسکن وجود ندارد و بلکه هزینه های خدمات به ازاء هر متر مربع بصورت  فاحش بالاتر از هزینه خدمات به ازاء هر متر مربع واحد مسکونی تک واحدی می باشد.
تغییرمکانیزم مسکن بمنظور صرفه جوئی در  مصالح ، نیوی انسانی  و سرعت ساخت
تغییر مکانیزم تولید مسکن بمنظور صرفه جوئی در مصالح، نیروی انسانی  و سرعت ساخت از دیگر ابعادی است که بصورت  کلی چه در امر انبوه سازی چه احداث ساختمانهای ویلائی می تواند باعث تقلیل هزینه گردد. این مقوله خود نیاز به برسی عمیق تر از طرف  کارشناسان و صاحب نظران آن دارد اما در یک بررسی کلی عدم ارائه تکنولوژی جدید و ماشین  نمودن احداث بنا باعث سرعت کند در اجرای طرح و اتلاف بی رویه می شود و کندی در اجرای پروژه رمانی بیشتر را در سکون سرمایه در بر می گیرد.
در بخش کارگری نه تنها هزینه های پرداخت حقوق کارگری بصورت  یکی از ارکان اصلی هزینه ها در بخش ساختمان درآمده  است شکل کنترل  کیفی و تفاوت در کیفیت کار نیز بوجود  آورده است. و در بعد  مصرف مصالح نیز در هر پروژه چیزی بیش از 20% از کل مصالح مصرفی بعلت سیستم سنتی ساخت تلف می گردد در این بخش لزوم ایجاد شرکتهای بزرگ تولید مسکن با سرمایه مناسب بمنظور خرید تکنولوژی جدید ساخت و مصالح و ایجاد زمینه های رشد آن  در ابعاد کوچکتر ضروری است و لزوم حمایت و سیاستگذاری دولت در این بخش مانند سایر صنایع  می بایست مورد توجه قرار گیرد.

سرمایه گذ اری در امر  انبوه سازی مسکن
بازدهی مطلوب و آسان سرمایه در سایر کارهای اجتماعی از جمله  تجارت مشکلات فراوان موجود در به ثمر رسیدن سریع پروژه های مسکونی انبوه، عدم اعتماد به روند ثبات اقتصادی در کشور، سرمایه گذاران  عمده را از سرمایه گذاری دراز مدت و در نتیجه از سرمایه گذاری در تولید مسکن باز می دارد و در امر مشارکت  و تعاون  سرمایه های کوچک بمنظور بدست آوردن توان مالی بزرگ جهت به ثمر رساندن پروژه های مسکونی بزرگ با عملکرد ضعیف تعاونیهای مسکن و حضور افراد فرصت طلب وکلاهبردار در بازار مسکن و  همچنین عدم ثبات اقتصادی در اجرای تعهدات توسط انبوه سازان مسکن اعتماد و مشارکت مردم را نتوانسته است جلب نماید لذا لزوم  ایجاد مکانیزم خاص در امر مشارکت  مردم و پیش فروش مسکن زیر پوشش و نظارت بانکها و یا وزارت مسکن می تواند راهگشا باشد.
نکته ای که در امر  ولید مسکن انبوه مشاهده می گردد آن است که سرمایه و توان اجرائی  در کنار هم  قرار ندارند، کسانی  که دارای توان اجرئی  بمنظور ایجاد پروژه های بزرگ هستند از سرمایه کافی برخوردار نیستند و معمولاً به عللی که در قسمتهای قبلی به آن اشاره گردید موفق به جلب سرمایه، سرمایه گذاران نیز نمی شوند و در این بخش فقط می توان بر سرمایه های کوچک متقاضیان  مسکن در قالب پیش فروش تکیه داشت که این هم  بعلت  حضور افراد فرصت طلب و صلب اعتماد مردم دچار مشکل  عمده می باشد و تنها محل سرمایه  گذاری در شرائط فعلی که بطورت قطعی می توان بر آن تکیه داشت بانکها می باشند. شکی نیست در صورت  عملکرد سریع و مثبت، بانکها چه در زمینه جلب سرمایه های کوچک و چه در زمینه ارائه تسهیلات  لازم به انبوه سازان مسکن، می توانند حلال قسمتی از مشکلات مسکن باشد. درامر  پیش فروش دخلت  یکی از ارگانهای دولتی و یا بانکها بعنوان واسط و ناظر بمنظور جلب اطمینان مردم می تواند راهگشا باشد که در صورت محقق شدن این امر بخش عظیمی ازمشکلات  سازندگان  و متقاضیان آن نیز اشنا به مسائل مسکن و ساخت و ساز نیستند عمدتاً هم برای اعغضا و همبرای دستگاههای اجرائی دولتی از جمله مسکن و شهرسازی مشکلاتی را بوجود آورده اند.

ارائه خدمات مناسب در کنار ساخت واحدهای کوچک
کس الگوهایی از کشورهای دیگر بدون  بررسی و شناخت همه جانبه فرهنگی و امکانات اجتماعی و محیطی و سعی در انطباق آن با محیط و فرهنگ جامعه می تواند کل سیاست را به  زیر سوال آورد.  در بررسی فضاهای کوچک مسکونی حدود 30 الی 70 متر مربع  در کشورهای پیشرفته از جمله ژاپن، تحقق این مطلب بسار ضروری است که از نظر اجتماعی خانواده های کشورهای فوق حداکثر دارای 2 فرزند می باشند بیشتر اوقات  خود و خانواده آنها  خارج از منزل می باشد و به این جهت امکانات مناسب ورزشی، تفریحی و آموزشی برای همه اقشار خانواده فراهم است.  بیشتر صرف نهار و شام در خارج از منزل صورت  می گیرد و در منزل  نیز طبخ غذا در حد گرم کردن غذاهای آماده می باشد و اکثر میهامانیها ر خارج  از منزل  و در باشگاهها و رستورانها صورت  می گیرد و کلاً از آپارتمان بیشتر بعنوان یک محل استراحت استفاده می گردد.  ولی در فرهنگ مردم کشور ما در شرایط  کنونی همه این موارد به عکس جلوه می نماید، خانواده  های با تعداد فرندان زیاد و بعلت  فقر اقتصادی در واحدهای کوچکتر زندگی می کنند امکانات مناسب تفریحی، آم وزشی و ورزشی در کمار  مجتمع های فوق وجود ندارد و در صورت  وجود، اکان  پرداخت هزینه های ان از طرف آنها نیست و بنابراین بیشتر اوقات اعضاء خانواده در همان فضای کوچک سیری می شود  و باز هم  بعلت  فقر اقتصادی امکان تهیه غذا از بیرون نمی باشد و صدرصد غذای خانواده در همان فضای کوچک طبخ می گرد. با شرح مسائل فوق، لزوم بررسی دقیق تر در مکانیابی مجتمع های مسکونی و هماهنگی با سایر سازمانهای ذیربط بمنظور ایجاد خدمات مناسب در کنار مجموعه های مسکونی  لازم و ضروری است.
این مقوله گرچه از اهمیت  خاص و قابل توجهی برخوردار است ولی متأسفانه توجه کافی به آن نشده است و بیشتر به ابعاد  فیزیکی تولید مسکن توجه گردیده است.
نظام اجاره مسکن و عدم تاکید به موفقیت آن
نظام  اجاره بعلت عدم حمایت از موجر در نظام  قضائی و عدم بازدهی سرمایه  متناسب با سرمایه گذاری نسبت به سایر بخشها موفقیت  و کشش لازم  را نخواهد داشت.
در شرایط کنونی هیچ موجری از نظام  قضائی حاکم بر مالک  و مستأجر راضی نیست. مساکن زیادی  موجود می باشد که مالکین بعلت  مشکلاتی که متعاقب اجاره آنها دچار آن  میگردند حاضر به اجاره دادن آنها نیستند. و در چنین شرایطی انتظار موفقیت  احدراث ساختمانهای استیجاری و سرمایه گذاری در این قسمت توسط بخش خصوصی چندان منطقی بنظر نمی رسد لذا در یک همسونگری با این  سیاست تجدید نظر در قوانین مالک و مستأجر به جهت حفظ حقوق مالک ضروری و لازم است و در قسمت نظام اجاره به شرایط تملیک نیز موفقیت آن در گروه سرمایه گذاری دولت در این بخش می باشد.و....

 

 

فهرست مطالب


Contents
مقدمه    2
الگوی مسکن برای  اقشار فقیر    3
محاسن  شرکتهای تعاونی    11
مسکن جهت اقشار کم درآمد    20
حق داشتن مسکن:    21
مراحل اوليه و اساسي شروع طراحي مسکن:    24
مرحله اول: مطالعات و بررسي هاي مورد نياز:    24
بررسي اهميت و نقش مسکن در ابعاد مختلف    24
1- سرپناه    24
2- مسكن و خانواده    24
3- مسكن و اقتصاد    25
4- مسكن و مشاركت    25
5- محيط مسكوني    25
تاریخچه    26
سير تاريخي اسكان انسان    26
مسكن بعدي از زندگي انسان    28
مسكن را در گرو چهار هدف    29
تقسيم بندي مسكن    30
محيط مسكوني    31
هدفهاي كلي مسكن    31
ويژگي هاي سازمان فضايي خانه هاي تاريخي    33
ويژگي هاي فضاهاي سكونتي معاصر    37
سازمان فضايي خانه    40
مجتمع مسکونی جهت اقشار کم درآمد    41
ايجاد مطلوبيت مسكن    41
عوامل كلي موثر بر مطلوبيت مجتمع مسکونی جهت اقشار کم درآمد    43
2-از نظر اقليم    43
3-از نظر آسايش    44
از نظر امنيت    45
6-از نظر انطباق با تكنولوژي روز    46
7-از نقطه نظر رواني    47
عوامل موثر در مطلوبيت فضاهاي خانه    47
-1 انجام مطالعات    48
بررسي هاي کلي در مقياس شهر    48
مطالعات اقليمي    49
مطالعات کالبدي    49
مطالعات زيست محيطي    50
بررسي هاي مربوط به پدافند غيرعامل    50
برنامه ريزي ساخت در زمينه هاي موجود    50
بررسي هاي مربوط به زمين آماده سازي:    50
بررسي تفصيلي ويژگيهاي توپوگرافي و وضعيت زمين    51
تهيه الگوي سازمان فضايي مجموعه    51
بررسي شيوه هاي مديريت ساخت (سازمان اجرايي)    52
نتيجه برنامه ريزي مسکن  ارزان قیمت    52
مرحله دوم:  طراحي مجتمع مسکونی جهت اقشار کم درآمد    52
نيازهاي کيفي مسکن جهت اقشار کم درآمد    54
شاخص هاي كيفيت مسکن جهت اقشار کم درآمد    54
1. فرم مطلوب مسکن جهت اقشار کم درآمد    54
2.استحكام مسکن جهت اقشار کم درآمد :    54
.امنيت مسکن جهت اقشار کم درآمد    55
.ايمني، راحتي و ميزان دسترسي:    55
دسترسي به طبيعت و فضاهاي سبز باز:    55
زيرساخت هاي مورد نياز مسکن جهت اقشار کم درآمد :    55
همجواري با كاربري هاي سازگار:    56
8.معماري مسکن و توليد صنعتي ساختمان در مسکن جهت اقشار کم درآمد    56
وضعيت و موقعيت شهرنشيني    57
مهاجمين جديد    57
در جستجوي زندگي خصوصي    58
بهترين هاي هر دو جهان "شهر و روستا"    58
طبيعت ناموفق "خانه و طبيعت"    59
"زمين خدا" در شهرها    59
گسترش يافته و محروم از فضاهاي خصوصي    59
"کالبد شکافي" زندگي خصوصي    60
دشمنان زندگي شهري    60
تسلسل مراتب فنون و صنايع    60
تسلسل مراتب در از کار افتادگي ابزار و وسائل فني    61
مسائل، الگوئي خاص خود را دارند    61
نيازهاي اساسي مسکن جهت اقشار کم درآمد    63
رابطة متقابل نيروها    63
نمودارهاو طرح    65
سلسله مراتب در تهوية هوا    65
تأثير فضاي حد فاصل    65
مشكلات ومسائل مسكن مهر:    66
جدیدترین مشکل مسکن جهت اقشار کم درآمد    67
نا موفق بودن مسكن مهر(نمونه موردي استان كردستان)    70
مزاياي مسكن مهر:    73
نقدي بر نقشه هاي يکنواخت    73
مجموعه هاي مسکوني واجد حياط :    74
خانه هاي تک خانواري شبه روستائي که ساختن آن ها در نواحي حومه معمول است .    74
خانه هاي شهري به هم پيوسته :    74
دروني ترين خلوت ها    75
هنر و علم    75
الگويي براي تحليل انعطاف پذيري در مسکن سنتي ايران:    75
دلايل نياز به انعطاف پذيري    76
تغيير در ساختار خانواده    76
انطباق مسکن سنتي با شرايط اقليمي    77
تغييرات در نوع فعاليت هاي افراد    77
تغييرات در شيوه زندگي    77
تعريف و ماهيت انعطاف پذيري:    78
گونه هاي انعطاف پذيري:    78
.فضاهاي چندعملکردي:    78
.تغييرپذيري در فضاهاي داخلي در مسکن جهت اقشار کم درآمد    79
ارگونومي و سيستم اندازه هاي هماهنگ ساز مدولار) براي ايران وتاثير آن در طراحي و ساخت)    81
طراحي و سيستم هماهنگي مدولار در مسکن جهت اقشار کم درآمد    82
تبديل اندازه هاي آنتروپومتريك و ارگونوميك در سيستم مدولار براي سهولت انجام كار:    82
بازتاب ملزومات و مجموعه عوامل مؤثر جهت شكل گيري فضاها    84
تاثير نوع استفاده از فضا و اثاث در طراحي    84
استفاده از ابعاد تن شناسي در تعيين اندازههاي لوزام و فاصله ها در طراحي مدولار    85
16 اصل اوليه استاندارد جهاني خانه هاي مادام العمر و پايدار:    85
اصل 1: عرض پارکينگ ماشين:    86
اصل 2: دسترسي از پارکينگ ماشين    86
اصل 3: سلسله مراتب دسترسي    86
اصل 4: ورودي ها    86
اصل 5 : راه پله ها و آسانسورهاي عمومي:    87
اصل 6: ابعاد درهاي و راهروهاي ارتباطي:    88
اصل 7: دسترسي ويلچر:    89
اصل 8: اتاق نشيمن:    90
اصل 9: ورودي به فضاي اتاق خواب ها:    90
اصل 10: ورود به فضاي سرويس بهداشتي و حمام:    91
اصل 11: حمام و ديوارهاي سرويس بهداشتي:    91
سرويس هاي بهداشتي:    91
اصل 12: بالابر پله    92
اصل 13: مسير کانال بالابرنده:    93
اصل 14: مجموعه سرويس بهداشتي (حمام، توالت، روشويي و کليه فضاهاي دربرگيرنده دراين مجموعه)    93
اصل 15: ويژگي هاي پنجره :    93
اصل 16: کنترل ها، لوازم و اسباب:    94
اصول و اندازه هاي استانداردطراحي:    94
ورودي:    94
راهروها (داخل خانه)    95
پاگردها (داخلي)    95
فضاي انباري    95
فضاهاي مفيد (جهت انبار ابزار و وسايل و ديگر لوازم...)    96
آشپزخانه    96
1.کمدبندي و ابعاد آنها:    96
فضاهاي ناهارخوري    96
- فضاي پذيرايي:    97
اتاق خواب ها :    97
اتاق خواب والدين:    98
فضاهاي مخصوص كودكان:    99
- حمام ها:    101
پارکينگ سرپوشيده    101
بالکن ها    102
راه هاي دسترسي راهرو داخلي/ راهرو بيروني:    102
آپارتمان ها و خانه سازي پلکاني:    102
عرصه :    105
خانه براي افراد معمول    116
فضاي نشيمن:    116
آشپزخانه:    116
استانداردهاي دسترسي معلولين    118
اصول حفاظت ساختمانها در مقابل حريق:    119
راههاي خروج از بنا و فرار از حريق    121
آزمايش حريق استاندارد    121
ارتفاع طبقه و بنا    121
افزايش بنا    121
اعضا باربر    121
بازارچه    121
بالابر    122
بناي موجود    122
پلکان خارجي    122
پلکان متحرک    122
پنجره حريق    122
پنجره چشمي    122
تائيد شده، تصويب شده    122
تخليه خروج    123
تصرف    123
تغييرات    123
حريق بند    123
حياط    123
خانه    124
خروج    124
خروج افقي    124
خودبسته شو    124
خودکار    124
خودکار بسته شو    124
خيابان    125
در حريق    125
دستر س خروج    125
دستگيره محافظ    125
دوام در برابر حريق    125
ديوار جان پناه    125
ديوار دودبند    125
ديوار کتيبه    126
بخش هاي سه گانه راه خروج    134
-تخليه خروج    138
اجزاي تشکيل دهنده راه خروج    139
-درهاي گردان    141
درهاي کشويي افقي، کرکره ها و شبکه هاي قائم    142
خروجهاي افقي    143
راه پله و پلکان هاي فرار    145
-پله هاي برقي و پياده روهاي متحرک    145
شيبراه ها    145
سرسره هاي فرار    146
- ظرفيت راههاي خروج    147
کاربرد عناصر و مصالح طبيعي در معماري خانه:    151
نور طبيعي:    151
آتش:    152
آب    153
باد    153
خاک    154
جانداران    154
بافت و مصالح طبيعي    155
پيشنهادي براي حل مشكل مسكن قشر كم درآمد:    155
نمونه های موردی    157
بررسی نمونه¬ها    157
مجتمع مسكوني شهرك واوان    158
طراحي مجتمع مسكوني در تهران( شهرك واوان)    159
مرتبه بندي و پيشرفت تدريجي ساختمان    161
معيارها و سلسله مراتب ساختي    161
مجتمع مسكوني شهريور (محموديه ،1376)    162
مجتمع مسكوني شهريور (محموديه ، 1376)    163
مجتمع مسكوني آپادانا    164
مسابقه طراحي شهري پروژه مسكوني اماميه مشهد    164
ساختمان مسكوني مارسي    164
مجموعه مسكوني اسكيتن    166
مجتمع مسكوني خانه هاي آتريوم دار رومائي پارت ، بوداپست    168
مجتمع مسكوني خانه هاي آتريوم دار – رومايي پارت- بوداپست مجارستان    170
مجتمع مسكوني در ورشو ماتيسي ميلوبدزكي    171
مجتمع  مسكوني در ورشو لهستان –ماتيسي    172
پلان هاي مجتمع مسكوني ورشو لهستان    173
شهر نو بنياد ستيونيج نواحي مسكوني و خانه ها    174
نمونه هاي داخلي: شهرک اكباتان تهران - مجتمع مسکونی زیتون اصفهان    179
نمونه های خارجی: مجتمع مسکونی هبیتات موشه سفدی – خانه های روکو تادائو آندو    179
نمونه های داخلی    179
1- شهرك اكباتان تهران:    179
تصویر 14    182
نمونه هاي خارجي    182
1- مجتمع مسكوني هبيتات موشه سفدي:    182
2- خانه هاي روكو (83-1978) كوبه، طراح تادائو آندو    185
نتيجه گيري    185
بخش چهارم: خصوصیات اقلیمی    186
تقسيمات اقليمي در جهان    187
تقسيمات اقليمي در ايران    188
حدود تقسيمات چهار گانه اقليمي در ايران    189
اقليم سرد ( كوهستانهاي غربي )    189
طول و عرض جغرافیایی شهرستان های استان کردستان : سال 1381    190
تحلیل عوامل جوی در شهرستان قروه    193
دمای هوا    193
میانگین حداقل های دما    193
میانگین حداکثرهای دمای هوا    194
تغییرات فصلی دمای هوا در قروه    195
تعداد روزهای یخبندان    195
رطوبت هوا    196
وضعیت رطوبت نسبی هوا در قروه    196
بارندگی های قروه    197
بارندگی های ماهانه    197
جریان وزش بادها در قروه    198
جریان وزش بادهای غالب در قروه    199
وزش بادهای شدید در قروه    200
پوشش ابری و ساعات آفتابی    200
پوشش ابری    200
ساعات آفتابی    201
روزهای توفانی    202
روزهای همراه با برف و یا مخلوط برف و باران    202
روزهای همراه با گرد و خاک    203
بخش پنجم: شناخت سایت    204
مشخصات جغرافيايي استان همدان    204
اوضاع جغرافيايي    204
جدول بيو كليماتيك ساختماني همدان                      تصوير 22    206
شهر از نظر زمين شناسي    206
شرايط جوي:    207
اوضاع جوي شهر همدان طي سالهاي 1368-1376    207
ميزان رطوبت و بارندگي در همدان طي سالهاي 1371-1376    208
جدول مشخصات اقليمي همدان    209
بادهاي منطقه همدان    210
نمودار جهت و سرعت باد    211
انطباق نقاله و موقعيت خورشيد در عرض 35 درجه (همدان)    211
فرم ساختمان هماهنگ با اقليم    212
نكات طراحي اقليمي    212
اولويت بندي در اهداف عمده طراحي اقليمي    213
ويژگيهاي معماري مناطق سرد    213
كاهش تاثير باد در اتلاف حرارت ساختمان    213
بهره گيري از انرژي خورشيدي در گرمايش ساختمان    214
بهره گيري از شرايط مناسب هواي خارج    215
تهويه مورد نياز در اقليم سرد و كوهستاني    215
دلايل انتخاب سايت:    216
بررسي اقليمي سايت:    217
مقدمه اي راجع به شهرستان قروه    218
تحليل سايت    219
بخش ششم: مبانی و پایه¬های طراحی    220
اصول كلي طراحي    220
ليست فضاهاي موجود در سايت    221
جدول متراژ و تعداد واحدهاي مسكوني    222
فرايندطراحي    223
 دیاگرام زیر ایده های کلی    225
عرصه عمومی    226
بررسي تاثيرات سايت پروژه    226
دسترسی سواره و پیاده    226
چیدمان بلوکها.    227
فضای باز (پارک)    229
محورهای عبوری بین ساختمان ها (مسیر ها درجه دو)    232
استفاده از حياط هاي مرکزی عمومي در ميان بلوك ها    234
ورودی    235
-نیمه خصوصی    236
لابی    236
تراسهای همسایگی    238
فضاهای خصوصی    241
پلان ها    241
تراس    242
طراحي در مقياس خرد    243
نقشه 5-3-پلان طبقه همکف  تیپC    244
نقشه 5-5-پلان تیپ طبقات تیپ B    245
نقشه 5-6-پلان تیپ طبقات تیپ C    246
نقشه 5-7-پلان های طبقه همکف    249
نقشه 5-8-سایت پلان    250
تصویر 5-37- نمای شمالی    252
تصویر 5-39- دیده پرنده از جهت غربی سایت   
منابع و موأخذ:   

 


کلمات کلیدی مرتبط:
مطالعات طراحی مسکن با رویکرد اقشار فقیر و کم در آمد ,مسکونی فقیر ,مسکن فقرا ,رساله مسکونی ,تحقیق پایان نامه ,معماری مسکونی , , ,Contents ,مقدمه 2 ,الگوی مسکن برای اقشار فقیر 3 ,محاسن شرکتهای تعاونی 11 ,مسکن جهت اقشار کم درآمد 20 ,حق داشتن مسکن: 21 ,مراحل اوليه و اساسي شروع طراحي مسکن: 24 ,مرحله ا,
مقالات مرتبط در این دسته
بررسی طراحی معماری مجتمع مسکونی
مطالعات طراحی معماری مجتمع مسکونی
پاورپوینت بررسی استانداردها ضوابط و برنامه فیزیکی طراحی مجتمع مسکونی
مطالعات طراحی مجتمع مسکونی
مطالعات تأثير كيفيت محيط زندگي مجتمعهاي مسكوني در روحيه افراد و سپس روحيه جمعي ساكنين
مطالعات مجتمع مسکونی - مورد مطالعه: منطقه خاوران تبریز
مطالعات طراحی مجتمع مسکونی پایدار با رویکرد زمینه گرایی
مطالعات طراحی مجموعه مسکونی پایدار با رویکرد همساز با اقلیم
بررسي ميزان رضايت مندي خانواده هاي شاهد از مجتمع نشيني
دانلود مطالعات مجتمع مسکونی , word
مطالعات طراحی مسکن پایدار با تأکید بر فضای باز و نیمه باز
مطالعات طراحی مجتمع مسکونی با رویکرد معماری زمینه گرا
مطالعات طراحی مجتمع مسکونی
مطالعات طراحی و معماری خانه ای با انرژی صفر
مطالعات طراحی مجموعه مسکونی با رویکرد افزایش روابط اجتماعي
پاورپوینت بررسی نمونه های داخلی و خارجی شهرک مسکونی
پاورپوینت مطالعات مجتمع مسکونی
مطالعات طراحی مجموعه مسکونی با رویکرد کاربرد انرژی خورشیدی در جهت کاهش آلودگی زیست محیطی
مطالعات طراحی کامل خانه مسکونی پایدار
مطالعات طراحی مجموعه مسکونی با رویکرد افزایش روابط اجتماعي

 


کليه حقوق اين وب سايت محفوظ و متعلق به نقش برتر پارس مي باشد
هرگونه کپی برداری منجر به پیگیری قضایی خواهد شد
Copyright © 2013-2025 - All rights reserved
طراحی سایت مشهد