پاورپوینت بررسی شباهت ها و تفاوت های آثار معماری ایرانی قبل و بعد از اسلام
 
بخشی از مطلب
تفاوت در ساختمانها و بناهای قبل از اسلام با ساختمانها و بناهای بعد از اسلام نه در ساختمان و نه در شکل آنها و نه حتی در طرح نقشه آنهاست، بلکه در منظر و لباسی است که اسلام بر اندام ساختمانهای دوره ساسانیان پوشانده و خواسته است مفهومی به آنها بدهد که معماری ایرانی با معماری مردمی که تحت رژیم و سبک اسلامی زندگی می کنند، به وضوح متمایز باشند.
اصول معماري ايراني
    به طور كلي اصول معماري ايراني عبارتند از :
 1ـ    مردم واري : يعني داشتن مقياس انساني كه آن را مي توان در عناصر مختلف معماري ايران مشاهده كرد . به طور مثال اگر سه دري ( اتاق خواب ) را در نظر بگيريم، اندازه ي ان بر حسب نيازهاي مختلف يك زن، مرد، بچه يا بچه هاي آنها، لوازم مورد نياز و … در نظر گرفته شده است يا براي جلوگيري از گزند گرماي زياد ايران، ديوار را دو پوسته مي ساختند و يا نور را از سقف مي گرفتند.
 2ـ    پرهيز از بيهودگي : در معماري ايران بر اين اصل تاكيد فروان شده است، به عنوان مثال نصب مجسمه ها كه در اغلب بناهاي سرزمين هاي ديگر معمول است در معماري ايراني وجود ندارد.
 3ـ    نيارش :  اصطلاحي است در معماري و به كليه كارهايي اطلاق مي شود كه براي ايستايي و پايداري بنا انجام  مي گيرد. به عبارت ديگر، نيارش مجموعه اي است از امور محاسباتي و استاتيكي به انضمام مصالح شناسي و انتخاب و استفاده از مناسب ترين و كمترين مصالح. به عنوان مثال در گذشته بيشتر تكيه ي معماران بر اصول مهندسي بوده است و به نظر آنان هنگامي بنا زيبا بوده كه از لحاظ ايستايي نيز نمايان گر ايستا بودن خود باشد.
4ـ    خود بسندگي :  به عبارتي، خود كفايي است و به مفهوم استفاده از حداكثر امكانات موجود و در دسترس و  مصالح بوم آورد است. به اين تريتب كار با سرعت بيش تر انجام شده و مصالح با طبيعت
 5ـ     اطراف خود هماهنگي بيش تري داشته است.
 6ـ    درون گرايي : يعني به دليل وضع جغرافياي خاص بساري از مناطق ايران، مانند خشكي، بادهاي مختلف، و شن هاي روان و … امكان ساخت بناهاي برون گرا نبوده است. به عنوان مثال در نقشه تخت جمشيد «درون گرايي » كاملاً ديده مي شود.
شيوه هاي معماري ايراني
     به طور كلي معماري ايراني داراي شش شيوه مي باشد كه دو شيوه ي آن مربوط يه معماري قبل از اسلام و چهار شيوه ي بعدي آن مربوط به معماري بعد از اسلام مي باشد. اين شيوه ها عبارتند از :
شيوه هاي معماري ايران
 
                             معماري قبل از اسلام                         معماري بعد از اسلام
 
 
 
الف ـ شيوه ي پارسي : اين شيوه مربوط به زمان مادها تا حمله ي اسكندر يعني از قرن 8 تا 3 ق.م مي باشد .
مهم ترين خصوصيات شيوه ي پارسي عبارت است از:
 1ـ    استفاده از سنگ هاي بريده، منظم و گاهي صيقل خورده و بهره گيري از بهترين نوع مصالح از لحاظ  مرغوبيت، رنگ و دوام از هر جاكه ميسر بوده است.
 2ـ    آماده كردن پي بنا با سنگ ريزه و سنگ لاشه و قرار گرفتن بناي ساختمان بر روي سكو و تخت گاه.
 3ـ    نهادن ستون ها در حداكثر فاصله ي ممكن و تا ارتفاع بسيار چشم گير و آرايش سرستون ها با جزئياتي كه براي تحمل بار سقف چوبي كاملاً متناسب و منطقي باشد.
 4ـ    پوشش با شاتير، تير و تيرچه ي چوبي سخت و بريده و درودگري شده.
 5ـ    آرايش ديواره هاي اطراف پلكان هاي كوتاه و مال رو با نقش هاي برجسته و كنگره هاي زيبا و متناسب.
 6ـ    ساختن ديواره هاي جدا كننده با خشت خام و آرايش داخلي و خارجي آن با كاشي رنگي لعاب دار.
 7ـ    پرداختن فرش كف با بهترين مصالحي كه در آن روزگار يافت مي شده است.
 8ـ    تعبيه ي سايبان و آفتاب گير منطقي و ضروري براي ساختمان ها.
خصوصيات شيوه ي خراساني عبارتند از:
1- سادگي تا مرز امكان
2- استفاده از مصالح بوم آورد
3- پرهيز از بيهودگي
4- مردم واري فوق العاده
بناهاي شيوه ي خراساني ( شبستاني )
بناهاي شيوه ي خراساني عبارتند از:
1- مسجد جامع فهرج يزد        2- تاريخانه دامغان
3- مسجد جامع نايين        4- مسجد جامع تبريز
5- مسجد جامع اصفهان        6- مقبره امير اسماعيل ساماني
7- مسجد جامع ابرقو        8- مسجد جامع ميبد
9- اصل مسجد اردستان
  و.......