فهرست :

تاریخچه

الف. مطالعات و طرح و رفع خطر

ب.مطالعات تاریخی

ج.مطالعات و شناخت وضع موجود

د.آسیب شناسی

ه.طرح رفع آسیب

و.راهکارهای حفاظتی و بافتهای تاریخی کشور

 

تاریخچه ای از بازار تبریز
مجموعه بازار تاریخی تبریز
بازار تبریز در مردادماه سال ۱۳۸۹خورشیدی به‌عنوان نخستین بازار جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌است. بازار تبریز از بزرگ‌ترین بازارهای سرپوشیده جهان و یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است. این بازار در سال ۱۱۹۳ هجری قمری بر اثر زلزله با خاک یکسان شد، اما طولی نکشید که  معماران زبردست آن را بازسازی کردند و بازار کنونی مربوط به اواخر حکومت زندیه و عصر قاجار است. بازار تبریز از چندین راسته و تیمچه و سرا تشکیل شده که تیمچه امیر از این میان بزرگترین گنبد و تیمچه مظفریه با شکوه‌ترین معماری را داراست. بازار تبریز هم اکنون به طول یک کیلومتر بزرگ‌ترین مجموعه به هم پیوسته و مسقف دنیاست و در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ثبت شده‌ است.
طاق‌ها و گنبدهای مقرنس بلند آن، سازه‌های آجری به هم پیوسته، آرایش مغازه‌ها، کثرت تیمچه‌ها، وجود انواع مشاغل و تعداد زیادی مدرسه و مسجد که در کنار سراهای بازرگانی قرار گرفته‌اند، این بازار را نمونه‌ای عالی از محیط تجارت و زندگی اسلامی و شرقی ساخته‌است. سبک معماری، کثرت سراها و تیمچه‌ها و وجود تعدادی مدرسه و مسجد نیز به این مجموعه اهمیت و امتیازی خاص داده‌اند. از تاریخ بنای اولیه مجموعه بازار تبریز اطلاعی در دست نیست لیکن اکثر مورخین و جغرافی نویسان و جهانگردان اسلامی و خارجی که از قرن چهارم هجری تا عهد قاجار از تبریز دیدن نموده‌اند اسناد مهم و مدارک ارزنده‌ای را درباره بازار و وضع بازرگانی تبریز ارائه داده‌اند. از مقدسی ـ یاقوت، مارکوپولو، ابن بطوطه، حمدالله مستوفی، کلاویخو، جان کارت رایت انگلیسی، شاردن، جملی کاردی جهانگرد ایتالیایی و دهها سیاح و مورخ دیگر مطالب جالب توجهی به جای مانده که دال بر اهمیت مجموعه بازار در دوره‌های مختلف بوده‌است. وجود مدارس و مساجد تاریخی مهم و معروفی چون مسجد جامع، مدرسه حاج صفرعلی، مدرسه صادقیه در این بازار نیز گواه بر پیشینه تاریخی این مجموعه بنا می‌باشد................................

موقعیت بازار
هسته مرکزی شهر تبریز در داخل یک چهارضلعی قرار گرفته و بازار تبریز در مرکز این چهارضلعی واقع شده‌است. این بازار از سمت شرق به عالی‌قاپو (مجموعه کاخ‌های ولی‌عهدنشین) و از سمت غرب به مسجد جامع محدود شده و از سمت شمال، بخش‌هایی از شمال رودخانه مهران‌رود را شامل می‌شود و این دو بخش به وسیله پل‌های چوبی که در امتداد راسته‌بازار......................................

مرمت بازار
بازسازی و مرمت مجموعه بازار تبریز، به احتمال قوی همزمان با بنای باروی شهر به همت نجفقلی خان بیگلربیگی از سال 1194 هجری آغاز شد. بافت اصلی بازار تبریز از دو راسته سر پوشیده شمالی– جنوبی– شرقی و غربی تشكیل شده است.
عرض بازارها بین چهار تا پنج متر و بلندی سقف آنها پنج تا شش متر است كه در مقایسه با سقف بازارهای نقاط گرمسیری ایران كوتاه تر است.
راسته های اصلی توسط راسته های فرعی به هم متصل شده اند و فضاهای..................................

بازارها
بازار تبريز با طاقها و گنبدهای بلند آجری شامل بازار امير ، بازار کفاشان ، راسته بازار ، بازار حلاجان ، يمينی دوز بازار ، راسته کهنه ، بازار حاج محمد حسين ، بازار مشير ، بازار دلاله زن بزرگ ، بازارچه صفی ، بازار امير ابوالحسن ، سرای حاج رسول ، سرای حاج ميرزا علی نقی ، تيمچه ، سرای شيخ کاظم ، تيمچه حاج صفر علی ، تيمچه و دالان ميرزا شفيع ، تيمچه ملک و ... که به اختصار چند اثر اشاره می شود.
بازار تيمچه امير يکی از شاهکارهای جالب معماری و با شکوه ترين تيمچه های بازار تبريز به حساب می آيد. تيمچه حاج صفر علی ، بنائي است معظم که بانی آن حاج صفر علی خوئي بازرگان معروف معاصر فتحعلی شاه قاجار می باشد. تيمچه مظفريه نيز يکی از زيبا ترين بخشهای بازار است که حاج شيخ جعفر قزوينی تاجر سرشناس دوره ناصرالدين شاه در سال 1305 آن را ساخته بود و به مناسبت حضور مظفرالدين ميرزا وليعهد وقت دراين تيمچه به نام مظفريه نامگذاری کرد.
 سرا ها
از سراهای مشهور تبریز می توان به به سرای گرجیلر ، میرزا مهدی ، حاج رسول ، میرزا جلیل ، درب عباسی ، آقا ، شاهزاده ، میرابوالحسن و... اشاره نمود . نکته مهم در مورد سرا های بازار تبریز ، تبدیل اکثر این سرا ها به کار های تولیدی و یا انبار می باشد که کاربری اصل آنرا خدشه دار کرده است .
سرای میر ابوالحسن
حاج میر ابوالحسن فرزند میرزا محمد بانی سرای میرزا محمد و برادرزاده حاج سید حسین بود . میرابوالحسن نیز مانند اکثر متولدین آن زمان سرا و تیمچه و بازاری تحت نام خود تأسیس می نمایند . این سرا در مجاورت مجاورت سرای حاج حسین جدید واقع شده و تیچه و دالان میر ابوالحسن در کنار آن واقع شده است ........................................

الف. مطالعات و طرح و رفع خطر

    سازه:

    پی
    عناصر عمودی
    عناصر افقی

مطالب مرتبط در این زمینه
ندگینامه

او در سال ۱۲۴۲ خورشیدی در بخش الوند در هفت کیلومتری جنوب قزوین متولد گردید. آموزش ردیف‌های موسیقی را نزد استاد حاج ملا عبدالکریم جناب قزوینی آموخت. خوانندگی را در آیین تعزیه خوانی آغاز نمود. به همراه گروه تعزیه قزوین برای اجرا بارها در تکیه دولت تهران و نیز در تبریز تعزیه خوانی نمود. خوانندگی وی، نمونه‌ای از شیوه آوازی مکتب قزوین است. وی در سال ۱۲۷۷ هجری خورشیدی برای کار در شهرداری، از قزوین به تبریز رفت. وی در دستگاه محمدعلی میرزا ولیعهد مظفرالدین شاه و بعد نزد احمدشاه رفت‌وآمد داشت.

شهریار شاعر معاصر در وصف اقبال آذر غزلی با این مطلع سروده‌است:
گرفت رونق از «اقبال» کار موسیقی         شکفت از گل رویش بهار موسیقی

در زمان سکونت در تهران و هنگامی که به عنوان مأمور در رادیو و بخش موسیقی مشغول به کار شد، به دلیل تنگ‌چشمی‌ها و حسادت دیگران، استقبال چندانی از وی و ضبط کارهایش نشد و پس از یک سال دوباره به تبریز برگشت.

اقبال آذر چهار بار ازدواج کرد و از همسر اول و دومش (صفیه و خورشید بانو) صاحب پنج فرزند به نام‌های غلامحسین، نواب، اکرم، عفت و نصرت شد.

شاگردان اصلی اقبال ۵ نفر بودند: رضاقلی میرزا ظلی، سرتیپ سیف، شیخ عبدالحسین ترک، ملوک ضرابی و میرزا ابراهیم بوذری و رامبد صدیف. کسان دیگری بوده‌اند همچون علی بخشایش خیابانی و... که از او دانش کسب کرده و یا شیوه آوازی او را دنبال می‌کردند ولی در اسناد ثبت نشده‌است.

در روز دوشنبه سوم اسفند ۱۳۴۹ در صد و هفت سالگی به علت نارسایی کبد، در خانه خود در محله اهراب تبریز درگذشت. آرامگاه اقبال در گورستان وادی رحمت تبریز است