این خانه قاجاری در پشت میدان امیر چخماق به صورت مجموعه­ای از چند ساختمان که  تشکیل فضاهای اندورونی و بیرونی را می­دهند احداث شده است. ارتباط فضاهای مختلف خانه بوسیله راهروها امکان­پذیر است.

بخش اندرونی به صورت دو طبقه بنا گردیده  که اتاق­های پنج دری و سه دری را در بر می­گیرد و دارای حیاط مرکزی و گودال باغچه می­باشد. هرکدام از بخش­های اندورونی و بیرونی دارای بادگیر است

فهرست
جغرافياي طبيعي استان يزد
موقعيت جغرافيايي شهر يزد
معرفي سيماي
مختصات جغرافيايي
موقعيت بنا در محله
دسترسي ها
عناصر شاخص محله
مختصري  از تاريخ بنا   .
معرفي فضاهاي خانه
نقشه ها
مقاطع
فضاهاي ورودي
نورگيري فضاها
حياط اندروني
تا لار و بادگير
اتاق ها
تزيينات
پرسپکتيو
سيرکولاسيون فضاها
تيپ در و پنجره ها
تحليل نيرو ها
آسيب شناسي.
عوامل آسيب رسان داخلي بنا
عوامل آسيب رسان خارجي بنا
انواع درمان ها
عوامل متروکه شدن بنا
جدول آسيب نگاري
تعريف مرمت
رئوس عملياتي مرمتي
بدنه ها
جزئات اجراي کانال نا کش
دتايل ها
طرح احيا
ارايه طرح پيشنهادي


استان يزد، نماد معماري، هنر و آئينها و مراسم مناطق کويرى ايران است. اين استان با قدمتى تاريخى داراى چهار کانون باستانى در يزد، مهريز و فهرج، رستاق و ميبد و اردکان بود و در مسير شاهراه تاريخى رى و کرمان قرار داشت. مردم استان يزد از نژاد آريايى و ايرانى هستند و به علت موقعيت جغرافيايى ويژه? اين استان، از آميختن با نژادهاى غيرايرانى تا اندازه‌اى مصون مانده‌اند.مردم استان يزد به زبان فارسى رايج، با پاره‌اى ويژگى‌هاى گويشى سخن ‌مى‌گويند.
موقعيت جغرافيايي استان يزد

استان يزد  با حدود131575 کيلو متر مربع وسعت چهارمين استان وسيع کشور است.
استان يزد در مركز ايران در قلمرو سلسله جبال مركزي ايران بين عرض هاي جغرافيايي 29 درجه و 48 دقيقه تا 33 درجه و 30 دقيقه شمالي و طول جغرافيايي 52 درجه و 45 دقيقه تا 56 درجه و30 دقيقه شرقي از نصف النهار مبدأ قرار گرفته است. استان يزد از شمال و غرب به استان اصفهان از شمال شرقي به استان خراسان از جنوب غربي به استان فارس و از جنوب شرقي به استان كرمان محدود مي شود.
آب و هواي استان يزد به علت قرار داشتن بر روي كمربند خشك جهاني داراي زمستانهاي سرد و نسبتاً مرطوب و تابستانهاي گرم و طولاني و خشك است. بر اساس سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1375،‌ جمعيت استان 750769 نفر بوده كه از اين تعداد 15/75 درصد جمعيت شهري و 85/24 درصد جمعيت روستايي را تشكيل داده اند .


موقعيت بنا در محله:
       
خانه دانشمندي تقريباًدر مركز محله كوي قصابها قرار دارد وفاصله آن تا عناصر شاخص محله اي از قبيل مسجد( مسجدامير چخماق نزديكترين مسجد ،مسجد قائميه،  مسجد خواجه خضر)-حمام (حمام نظر كرده)- آب انبار (آب انبار شش بادگيري)- بازارچه  (بازارچه خواجه خضر و...) حسينيه،  مدرسه و غيره نا چيز است .
 مجاورت و نزديکي مجموعه خانه دانشمندي با مسير اصلي ، محل و ابنيه تاريخي – فرهنگي ، نظير ميدان امير چقماق مسجد آن و بازارهاي   قديمي (محمد علي خان)اهميت اين خانه را دو چندان کرده است.

دسترسي درجه 3:

اين دسترسي از طريق خيابان امام امكان پذير است و به چند دليل نسبت به دو دسترسي ديگر از
درجه اهميت كمتري برخوردار است :
 - فاصله طولاني خيابان اصلي تا بنا
- معابر كم عرض و پر پيچ و خم

 قبل از وارد شدن به فهرست اصلي نگاهي مي کنيم به وضعييت ت?سفوار قسمتي از فضاي خانه که براثر برداشتن طاق متصل به ديوار خانه باعث ريزش ديوارشده و ديگر براي ترميم آن اقدامي نشده است و باعث متروکه شدن اين فضا شده است تا کنون افسوس....... 
الف ) عوامل آسيب رسان خارجي بنا
1 . عوامل آسيب رسان طبيعي دوره اي با تأثير مداوم :
باد ، باران ، برف ، سرما ، گرما
2 . عوامل آسيب رسان طبيعي غير مترقبه :
زمين لرزه ، سيل ، طوفان
3 . عوامل آسيب رسان انساني مربوط به محيط :
احداث خيابان ها و بناهاي بلند
در ادامه به شرح موردي آسيب شناسي بنا پرداخته و ضمن مشخص نمودن آسيب و عامل آسيب رسان ، شيوه درمان نيز ارائه
مي گردد ؛ در نهايت نيز با جمع بندي آسيب ها و آسيب رسان ها به اصول طرح مرمت دست خواهيم يافت .


? . آسيب شناسي :
آسيب شناسي به منظور مشاهده دقيق آسيب هاي بنا و يافتن عامل يا عوامل دخيل در وارد آمدن آسيب ، انجام شده تا در نهايت بتوان راه  حل هاي جلوگيري از تاثير عوامل آسيب رسان و رفع آسيب هاي وارده را ارائه نمود . مهمترين مرحله در آسيب شناسي تشخيص صحيح
عامل آسيب رسان مي باشد ، چرا كه راه را براي اتخاذ روش مناسب در درمان آن هموار مي سازد .
لذا در اين جا و به منظور يادآوري و مستدل ساختن گزارش ، اشاره كوتاهي به دسته بندي كلي عوامل آسيب رسان در بناها خواهيم داشت :
الف ) عوامل آسيب رسان داخلي بنا ??
1 . عوامل و پديده هاي وابسته به موقعيت بنا :
مقاومت زمين ، آب هاي زير زميني ، تأثير عوامل جوي بر پوستة بنا
2 . عوامل مربوط به استخوان بندي بنا
الف ) شالودةساخنماني يا استخوان بندي :
بهترين بيانگر وضع ساختماني از نظر ايستايي و پايداري در تغيير شكل هاي موجود است .
ب ) عناصر ساختماني ( بررسي اين عناصر در رابطه با مصالح صورت مي گيرد ) :
سقف ها ، ستون ها ، ديوارها ، پله ها ،
ج ) مصالح ساختماني :
شامل بررسي ثبات مصالح ، ميزان چسبندگي ، رابطه مصالح با اندود تزئيني
3 . عوامل زيستي و بيولوژيكي :
تماس انسان ها ، لرزش ها ، تغيير كاربري ها ، حشرات و جانوران

تعريف مرمت:

هر گونه مداخله اي که هدف آن کارايي بخشيدن به فرآورده اي از فعاليت انساني است مرمت تلقي ميگردد.
امر مرمت از زير مجموعه هاي حفاظت است که بخش فني و اجرايي حفاظت را پوشش ميدهد و ب استفاده از علم و مفاهيم جديد و امکانات امروزي تحقق خواهد يافت.
مرمت عبارت خواهد بود از يکي از فعاليت هاي حياط بخش زندگي انساني که نمايانگر گرايش انسان است به سمت نظم و استمرار و در جهت پيشگيري از تغييرات نا منظم وغير سامانمند.
مرمت نيز با توجه به شواهد باز مانده از گذشته يکي از ابزارهاي رشد و توسعه و ارتقاع تلقي ميگردد.
به طور کلي بايد اذعان نمود که دو نوع ارتباط بين انسان و محيط وجود دارد يکي ارتباطيست منظم جهت دار پايدار و مستمر و ديگري رابطه ايست آشفته بي نظم و بي زمان که در آن اساسا انسان هدفي را پي نميگيرد و بديهي است که مقصد مشخصي ندارد.