دانلود تحقیق و مقاله، نقش برتر پارس

 دوران ایران باستان دوران تشکیل دولت ماد تا پایان حکومت ساسانیان و حمله عرب به ایران است. (..۶ ق.م. تا ۶۵۲ م)
پیش از مهاجرت آریایی‌ها به فلات ایران، اقوامی با تمدن‌های متفاوت در ایران می‌زیستند. سرزمین کنونی ایران بخش بزرگی از یک واحد جغرافیایی بنام فلات ایران است، این واحد طبیعی با تنوع اقلیمی و زیستی خود دارای ویژگیهای بارزی است که در نتیجه آن وحدت فرهنگی ایران را سبب شده‌است، بی‌گمان تمدن بشری مرهون نبوغ و خلاقیت مردمانی بوده‌است که سالیان دراز در این سرزمین زندگی کرده‌اند و در تعامل با جغرافیا و نظام طبیعی حاکم بر آن و در جریان روزگار، تاریخ فرهنگی و تمدن خود را آفریده‌اند.

مقدمه
 ماقبل تاريخ
 ايلاميان
 مهاجرت آريائيان به ايران
 مادها
 هخامنشيان
 سلوکيان
 اشکانيان
 ساسانيان


پيش از مهاجرت آريائيان به فلات ايران، اقوامي با تمدن‌هاي متفاوت در ايران مي‌زيستند. سرزمين كنوني ايران بخشي بزرگي از يك واحد جغرافيايي بنام فلات ايران است ، اين واحد طبيعي با تنوع اقليمي و زيستي خود داراي ويژگيهاي بارزي است كه در نتيجه آن وحدت فرهنگي ايران را سبب شده است، بي شك تمدن بشري مرهون نبوغ و خلاقيت مردماني بوده است كه ساليان دراز در اين سرزمين زندگي كرده اند و در تعامل با جغرافيا و نظام طبيعي حاكم بر آن و در جريان روزگار، تاريخ فرهنگي وتمدن خود را آفريده اند.

شواهد اولين رفتارهاي فرهنگي انسان در ايران با ساخت ابزار سنگي هاي گوناگون در دوران پارينه سنگي آغاز شد، عصر پارينه سنگي شامل سه دوره قديم ، مياني و جديد مي شود، آثار بدست آمده از اين دوران در ايران اغلب متعلق به دوره پارينه سنگي جديد است كه از محوطه هايي چون كشف رود خراسان ، لديز سيستان، هوميان كوهدشت و دره هليلان در لرستان و... بدست آمده اند. در اين دوران بشر علاوه بر گردآوري غذا و شكار بخشي از غذاي خود را ذخيره مي كند، با گذر از دوران پارينه سنگي و فرا پارينه سنگي از حدود دوازده هزار سال پيش ساكنان خاور نزديك از جمله ايران دوره فرهنگي و تمدني نوسنگي، را آغاز مي كنند.

ظهور دولت ايلام (640 –3200) قبل از ميلاد به عنوان اولين قدرت متمركز در عرصه فلات ايران (جنوب غربي سرزمين كنوني ايران) آغازي بود براي تأثير فكر، هنر و تمدن مردم فلات ايران بر ساير تمدن هاي اطراف همچون تمدن بين النهرين و مصر، ارتباطي كه هميشه با كش و قوس هاي فراواني همراه بود و گاهي باعث تسلط تمدني بر تمدن ديگر مي شد. بطوريكه امروزه مي توان آثار تبادل فرهنگي دولت ايلام و ساير اقوام ساكن در كوهستان هاي فلات ايران همچون کاسي‌ها ، لولوبيان، و اورارتو و... را در ميان نقوش برجسته سومري ها، اکدي ها،آشوري ها، بابلي ها و... در بين النهرين و يا در ميان آثار مكشوفه از شهرهاي كهن شوش ، انشان، دورانتياش، نينوا، بابل و ... مشاهده كرد هرچند در اين دوران تمدنهاي قدرتمند ديگري همچون تمدن جيرفت و يا تمدن سرزمين هاي جنوب شرقي ايران در شهر سوخته وجود داشته اند و به طور حتم بسيار قدرتمند بوده اند اما به دليل نبود شناخت كافي از ارتباط آنها با ساير تمدن هاي همجوار صحبت هنوز زود است.

آريائيان، مردماني از نژاد هند و اروپايي بودند که در شمال فلات ايران مي‌‌زيستند. دليل اصلي مهاجرت آنها مشخص نيست اما به نظر مي‌‌رسد دشوار شدن شرايط آب و هوايي و کمبود چراگاه ها، از دلايل آن باشد. مهاجرت آريائيان به فلات ايران يک مهاجرت تدريجي بوده است که در پايان دوران نوسنگي (7000 سال پيش از ميلاد) آغاز شد و تا 4000 پيش از ميلاد ادامه داشته است.
نخستين آريايي‌هايي که به ايران آمدند شامل کاسي‌ها (کانتوها ـ کاشي‌ها)، لولوبيان و گوتيان بودند. کا‌سي‌ها تمدني را پايه گذاري کردند که امروزه ما آن را بنام تمدن تپه سيلک مي‌‌شناسيم. لولوبيان و گوتيان نيز در زاگرس مرکزي اقامت گزيدند که بعدها با آمدن مادها بخشي از آنها شدند. در حدود 5000 سال پيش از ميلاد، مهاجرت بزرگ آريائيان به ايران آغاز شد و سه گروه بزرگ آريايي به ايران آمدند و هر يک در قسمتي از ايران سکني گزيدند: مادها در شمال غربي ايران، پارس‌ها در قسمت جنوبي و پارت‌ها در حدود خراسان امروزي.


هخامنشيان نخست پادشاهان بومي پارس و سپس انشان بودند ولي با شکستي که کوروش بزرگ بزرگ بر ايشتوويگو واپسين پادشاه ماد وارد ساخت و سپس فتح ليديه و بابل پادشاهي هخامنشيان تبديل به شاهنشاهي بزرگي شد. از اين رو کوروش بزرگ را بنيادگذار شاهنشاهي هخامنشي مي‌دانند.
در ??? پ.م کوروش بزرگ پايه گذار دولت هخامنشي در جنگ‌هاي شمال شرقي ايران با سکاها، کشته شد. لشکرکشي کمبوجيه جانشين او به مصر آخرين رمق کشاورزان و مردم مغلوب را کشيد و زمينه را براي شورشي همگاني فراهم کرد. داريوش بزرگ در کتيبهً بيستون مي‌‌گويد: " بعد از رفتن او (کمبوجيه) به مصر مردم از او برگشتند..."


اشکانيان (250 ق. م 224 م) که از تيره ايراني پرني و شاخه‌اي از طوايف وابسته به اتحاديه داهه از عشاير سکاهاي حدود باختر بودند، از ايالت پارت که مشتمل بر خراسان فعلي بود برخاستند. نام سرزمين پارت در کتيبه‌هاي داريوش پرثوه آمده است که به زبان پارتي پهلوه مي‌شود. چون پارتيان از اهل ايالت پهله بودند، از اين جهت در نسبت به آن سرزمين ايشان را پهلوي نيز مي‌‌توان خواند. ايالت پارتيها از مغرب به دامغان و سواحل جنوب شرقي درياي خزر و از شمال به ترکستان و از مشرق به رود تجن و از جنوب به کوير نمک و سيستان محدود مي‌‌شد. قبايل پارتي در آغاز با قوم داهه که در مشرق درياي خزر مي‌‌زيستند در يک جا سکونت داشتند و سپس از آنان جدا شده در ناحيه خراسان مسکن گزيدند.
اين امپراتوري در دوره اقتدارش از رود فرات تا هندوکش و از کوه‌هاي قفقاز تا خليج فارس توسعه يافت. در عهد اشکاني جنگ‌هاي ايران و روم آغاز شد. سلسله اشکاني در اثر اختلافات داخلي و جنگ‌هاي خارجي به تدريج ضعيف شد تا سر انجام به دست اردشير اول ساساني منقرض گرديد.


امپراطوري پهناور ساساني که از رود سند تا درياي سرخ وسعت داشت، در اثر مشکلات خارجي و داخلي ضعيف شد. آخرين پادشاه اين سلسله يزدگرد سوم بود. در دوره او مسلمانان عرب به ايران حمله کردند و ايرانيان را در جنگ‌هاي قادسيه، مدائن، جلولاء و نهاوند شکست دادند و بدين ترتيب دولت ساساني از ميان رفت.
در پايان سده پنجم و آغاز قرن ششم ميلادي جنبش بزرگي جامعه ايران را تکان داد که به صورت قيامي واقعي سي سال ( 24-494 م.) دوام آورد و تأثير شگرفي در تکامل جامعه آن روزايران بخشيد.
در چنين اوضاعي مزدک پسر بامدادان به تبليغ مذهب خود که گويند موسسش زردشت خورک بابوندس بوده، پرداخت. عقايد مزدک بر دو گانگي مانوي استوار است:
روشنائي دانا و تاريکي نادان، به عبارت ديگر نيکي با عقل و بدي جاهل، اين دو نيرو با هم در نبردند و چون روشنائي داناست سرانجام پيروز خواهد شد.
اساس تعليمات اجتماعي مزدک دو چيز است: يکي برابري و ديگري دادگري.
مردم بسياري به سرعت پيرو مذهب مزدک شدند. جنبش مزدکي با قتل او و پيروانش به طرز وحشيانه‌اي سرکوب شد، اما افکار او اثر خود را حتي در قيام‌ها و جنبش‌هاي مردم ايران در دوران اسلام، باقي گذاشت.