پاورپوینت بررسی  مسجد شش ناو تفرش در استان مرکزی
 
بخشی از مطلب
وجه تسمیه: عبور قنات از درون مسجد و سرازیر شدن آن از شش ناودان برای توزیع آب در کوی ها و محلات تفرش
 
 
 
قدیمی ترین مسجد تفرش که تاکنون پابرجاست و شاید از جمله قدیمی ترین اثر معماری اسلامی در تفرش باشد، مسجد ششناو است.
 
گنبدخانه مسجد شش ناو  احتمالا مقبره محمد محدث است.محمد محدث از صحابه امام حسن عسکری(ع) بود که در دوره خلافت متوکل عباسی به ایران امد و در اواخر قرن سوم هجری بدرود حیات گفت.گنبد بنا به سبک گنبدهای عصر سلجوقیان و ایوان شمالی آن از الحاقات دوره صفویان است. شبستان های دوسوی گنبدخانه از آثار قرن حاضر است.در سال های اخیر برای جلوگیری از تخریب گنبد حلقه ای بتنی در پیرامون آن ساخته اند.مناره مسجد قبل از مناره ساوه و بعد از تک مناره قم ساخته شده است. امروزه قسمت فوقانی مناره از بین رفته و اکثر کلمات کتیبه آن فرو ریخته است.
 
مسجد ششناو همراه با تکیه و قنات و حمام و سایر تاسیسات عمومی در هسته اصلی بافت محله شش ناو قرار دارد.آب قنات کهنی که از زیر مسجد و داخل تکیه می گذرد در کنار چنار پیر پشت تکیه در تقسیم گاهی که فعلا چهار ناو چوبی دارد به چهار جوی تقسیم می شود.می گویند پیشتر ها شمار ناوها شش بوده است.
 
فضاهای مسجد:
 
شبستان شماره1:این شبستان مدتی با مصالح چوب و تخته به دو طبقه تقسیم شده بود که در زمستان ،مردان در طبقه همکف و زنان در طبقه بالا مستقر می شده اند.این عمل به دلیل گرم کردن آسانتر فضا در زمستان های سرد تفرش انجام گرفته است.
 
مقصوره: در گذشته در حکم نماز خواندن مردان در فصل تابستان بوده است و امروزه با شبستان شماره  برای نماز خواندن مردان مورد استفاده قرار می گیرد.
 
شبسان شماره1:امروزه این شبستان مردانه می باشد ولی در گذشته در حکم شبستان تابستانه برای زنان عمل می کرده است.
 
معماری مسجد:
 
این مسجد دارای مقصوره ،شبستان ،ایوان و صحن است.آب قنات از زیر مقصوره و از داخل صحن می گذرد،وارد تکیه می شود  و پس از آن در کنار یک چنار کهنه تقسیم می شود. بر فراز مقصوره گنبدی کلاه خودی به سبک گنبدهای سلجوقی قرار کرفته که قاعده ای هشت ضلعی و عنقی استوانه ای به بلندی 5متر و قطر حدود16متر دارد؛ این گنبد سراپا از آجر تراش ساخته شده و در دوجانب مقصوره شبستان است.
 
طاق چشمه پوش مسجد بر فراز پایه های هشت ضلعی از آجر ساخته شده و از آثار سده حاضر است.
 
سردر صحن مسجد ایوانی است با جداره سفید کاری شده و پوشش مقرنس گچی از آثار سال1277ه.ق و در کمربند آن کتیبه ای قرار گرفته گچبری شده که روی آن ابیاتی به خط برجسته نستعلیق در ستایش بانی و تاریخ بنا به خامه محمد ابراهیم بن عباس نوشته شده است.
 
در سمت شمال باختری صحن مسجد مناره ای است به قطر3متر و بلندی 20متر با پلکانی پیچ در پیچ در داخل.جدار مناره تا تالارچه فرازین از آجر ساده است ولی در گلوگاهش کتیبه ای است گلوبندی از آجر برجسته به خط کوفی که اکثر کلمات آن فروریخته و لا اله الی الله آن باقی است.