بخشی از مطلب
اين خانه در محله قديمى سرخاب قرار گرفته است و داراى 1500 متر مساحت و 1300 متر زيربنا در سه طبقه است.
اين بنا داراى دو حياط در قسمت شمالى و جنوبى است كه حياط شمالى از سطح كوچه پا يين تر است. سر در ورودى در قسمت شمالى، از طريق كي هشتى به حياط شمالى و با چند پله به طبقه اول منتهى مىشود؛ در حياط جنوبى نيز از طريق كي دالان كه طاقنماى آجرى دارد و پيشتر سرپوشيده بوده است، به كوچه جنوبى منتهى م ىشود. اين دالان به چند خانه ديگر راه دارد، و در انتها به واسطه كي هشتى به كي سر در آجرى با تز يينات گچى مىرسد
حاج مجيد شربت اوغلي فرزند نایب هاشم خان ( ۱۲۸۷ - ۱۳۴۵ ه.ش ) مالك بنا از تجّار فرش تبـــريز و حمله دار زائرين خانه خدا بوده و گفته مي شود كه دستجات عزاداري در ايّام تاسوعا و عاشورا از سمت بازار به حياط بيروني بنا وارد شده و ضمن عزاداري يا سينه زني و زنجير زني در محوطه پذيرائي مي شدند . اين خانه كه اكنون محل فعاليت شعبه بنياد ايران شناسي در آذربايجان شرقي است متعلق به اواخر دوره قاجاريه بوده و در اوايل دوره پهلوي بنايي دو طبقه در ضلع غربي حياط بيروني آن احداث شده و بطور كلي مشتمل بر دو طبقه مسكوني و زير زمين در دو بخش بيروني و اندروني مي باشد .
خانه ی تاریخی
شربت اوغلى در تبریز
پلان شربت اوغلى
نقشه شربت اوغلى
معماری شربت اوغلى
طرح شربت اوغلى
عمارت شربت اوغلى
بنای شربت اوغلى
خانه های تاریخی تبریز
زیباترین خانه سنتی
ورودي ساختمان در بخش جنوبي آن داراي سردري زيبا با تزيينات گچبري و آجر كاري است كه قسمتهايي از آن آسيب ديده ولي بخوبي مرمت نشده است.
دو سكوي سنگي در اطراف درِ ورودي ، امكان استراحت را براي كساني كه از راه دور رسيده اند ، فراهم مي آورد . هشت توي ورودي ما را به دالان سرپوشيده اي راهنمايي مي كند .
اين دالان نسبتاً طولاني بمانند برزخي ميان خانه و بيرون به ساكنين و صاحبخانه فرصت ميدهد تا هر نوع مشغله فكري و مشکلات خارج از منزل را در طي اين فاصله از ذهن خود بزدايند . درب اختصاصي ساختمان در انتهاي دالان قرار دارد . دالان بعدي كوتاه ولي مورّب بوده بطوريكه عمق آن يعني حياط بيروني بطور كامل ديده نمي شود . اين نوع ويژگي حريم به حريم را تقريباً در همه خانه هاي قديمي مي توان مشاهده كرد .
در مبداء حياط بيروني محلّي براي نگــهداري اسب بوده كه اكنون بصورت مسكوني بازسازي شده است حياط بيروني به وسعت 60/9 ×60/21 متر مربع داراي دو باغچه و آبنماي بزرگي است كه روح را تطهير و نشاط لازم را براي ديدار تازه واردين و اعضاي خانواده فراهم مي كند
نماي اصلي ساختمان داراي ايواني زيبا با ستون هاي رفيع و سرستونهاي گچبري شده است . ورود به ساختمان اصلي از طبقه همكف واز طريق راه پله مركزي انجام مي گيرد و راهرو ديگري نيز حياط بيروني را از ميان ساختمان به حياط اندروني مرتبط مي سازد .
ساختمان اصلي همراه با بناي موجود در ضلع غربي محوطه ، يك مجتمع مسكوني مشتمل بر چهار واحد مرتبط بهم و در عين حال مستقل را براي خانواده فرزندان ذكور در كنار بزرگ خانواده تأمين كرده ، كه نشانگر پيوند عميق و نزديك ميان خويشاوندان در گذشته اي نه چندان دور مي باشد .تالاربزرگ پذيرائي در طبقه بالا ، ارتباط تنگاتنگي با دهليز و اتاقهاي اطراف دارد بطوريكه درجشن ها وميهمانيها ومراسم مذهبي وغيره اين درب ها و پنجره موجود ميان دهليز و پذيرائي باز شده و شرائط كاملاً مناسبي را براي اجتماع افراد بيشتربوجود مي آورد.
در حياط اندروني منزل ، باغچه و آب نماي ديگري زينت بخش فضاي آن است كه با هشت توي ديگري در ضلع غربي حياط به معبر شمالي ساختمان يعني درب سرخاب مرتبط مي شود . طاق نماي ورودي بنا از ضلع شمالي بصورت آجر چيني زيبا كار شده و در گذشته صرفاً محل رفت و آمد ساكنين خانه و ارتباط با همسايگان بوده ، در حاليكه ورودي ضلع جنوبي به سمت چايكنار و بازار تبريز براي رفت و آمد اشخاص و ميهمانان ازحياط بيروني پيش بيني شده است .
زيرزمين ساختمان نيز كه اكنون براي ايجاد فضاي نمايشگاهي آماده شده است ، در گذشته براي نگهداري آذوقه ، علوفه و بخشي نيز به آب انبار اختصاص داشته و داراي دو معبر ورودي بوده كه در شرائط اضطراري و احياناً آتش سوزي از اهميّت خاصي برخوردار مي شدند .
ساختمان شربت اوغلي با توجه به جهت وزش بادها در تبريز ، بويژه باد شمال بنحوي طراحي و احداث شده كه فضاهاي داخلي آن از گردش طبيعي هوا در جهت شمال به جنوب و شرق به غرب بر خوردار است .
مرمّت بناي خانه در سال 1369 به اهتمام شهرداري تبريز و توسط مديريت ميراث فرهنگي وقت به اتمام رسيده و 12شهریورماه سال 79 به شماره 3222 در فهرست آثار ملّي ايران ثبت شده است .
و....