پاورپوینت بررسی معماری عمارت مرتاض در یزد ، خانه مرتاض یزد
فهرست مطالب
مقدمه
مشخصات کلی خانه مرتاض یزد
تاریخچه خانه مرتاض یزد
طرح معماری خانه مرتاض یزد
تصاویر فضاهای خانه مرتاض یزد
پرسپکتیو پلان خانه مرتاض یزد
پلانهای معماری خانه مرتاض یزد
مقاطع معماری خانه مرتاض یزد
منابع
اين بنا در خيابان قيام، كوچه گلچينان، كوچه مرتاضيون واقع شده است.
اين بنا را علي شيرازي در اواخر دورة قاجاريه، در حدود صد و پنجاه سال پيش احداث كردهاست.
« خانه مرتاض » گرفتند؛ ليكن اين خانه، چون در اختيار فرزندان عزيزا... مرتاض قرارگرفت، به « مرتاض » و « علايي » اعقاب وي بعدها لقب مشهور شد.
خانه از دو بخش تشكيل شده است و هر بخش حياطي خاص خود با ورودي جداگانه دارد.كه به شكل ظريفي به يكديگر مرتبط اند.
با گذشتن از سردر و هشتي زيبا و راهرو مي توان به گوشة حياط اصلي رسيد . در مقابل ورودي حياط كوچكتر فقط درگاه و راهروي كوتاه دارد كه آن نيز به ايوانچه اي واقع در گوشة جبهة جنوبي ختم مي گردد. تفاوت ورودي مفصل حياط بزرگ،با ورودي ساده حياط كوچك، چنانچه تفاوت اهميت دو حياط را ميرساند، نشاندهنده استقلال آنها از يكديگر است.
حياط بزرگ، حياط مفصل تر و پركارتر مجموعه است و مهمترين عنصر آن ايواني است كه با بادگير خود، بيش از ديگر عناصر حياط جلوه گري مي كند. بلندي ايوان نسبت به جبهه هاي اطراف حياط نيز اين صفت را شدت ميبخشد. در مقابل، حياط خانه با نماهاي پركار ، تزئينات زيبا، پنجرهها، ارسيهاي چوبي، آب نما و سبزه رقيب مهم ايوان است، رقيبي كه در، در عين رقابت، حريف را مينوازد، ارج مي نهد و كامل ميكند.
بنا بر الگوي خانه هاي سنتي يزد، در هر جبهة حياط، فضاهاي اصلي تر در مركز و بر امتداد محورهاي تقارن مينشينند و فضاهاي كم -
اهميتتر در بين آنها و در دور حياط قرار ميگيرند؛ ليكن در اين خانه فضاهاي هشت ضلعي منظم در چهارگوشة حياط نشسته اند.
بر خلاف نماسازي خانه هاي سنتي، ارسيها نه در مهمترين نقطه نما، كه در خارج از محورهاي اصل ي و بر فراز فضاهاي ارتباطي واقع شده است، در حالي كه تالارها و اتاقهاي بزرگ خانه، كه در مركز جبهه ها قرار گرفتهاند. چهرهاي سادهتر دارند. اين ترتيب گوشه هاي حياط را پر اهميت كرده است . اين عناصر پر كاربر در گوشة حياط بخشي از دو نماي طرفين خود را متأثر ساخته و مركزي براي آنها شده اند.
در دو جبهه شرقي و غربي حياط نيز، بر بالاي راهروهاي طرفين پنج دريهاي مركزي، اتاقهاي كوچك ارسي دار قرار گرفته است . در نتيجه، باز هم ارسيها بر فراز فضاهاي ارتباطي نشسته اند. اين جايگيري ارسيها در نماها نوعي تركيب جديد در حياط خانه پديد آورده و فضاهاي ميان اتاقهاي اصلي را، كه معمولاً در نما اهميت كمتري دارند، به مراكزي در طرح نما بدل كردهاست.
فضاها و عناصر مهم حياط كوچكتر، به جز پنجدري عميق ضلع غربي، ايوانها و طاقنماها يا ايوانچههايياند كه روبه منظره حياط دارند.
در حياط بزرگ خانه ايوان شاخصترين عنصر فضايي است و در حياط كوچك، پنجدري اصليترين عضو است.
و.....