خانه کریمی مربوط به دوره قاجار است و در ابرکوه، محله درب قلعه، کوچه شهید میربقائی، پ ۶ واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۸ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۲۷۵۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]
خانه کریمی در خیابان ولی عصر، محله احمدآباد، کوچه نظام الملک، کوچه دارالبطیخ شهر اصفهان قرار گرفته است.
این خانه از یک حیاط مستطیل شکل و فضاهایی در جبهه های شمالی و شرقی آن تشکیل شده است که مجموعه فضایی مهمتر خانه در جبهه شمالی آن واقع است. این مجموعه شامل تالاری صلیبی شکل در میانه و دو اتاق سه دری در طرفین است. این اتاق ها علاوه بر حیاط اصلی خانه از ضلع دیگر خود به فضاهای دیگری مشرف اند، به طوری که اتاق سه دری شرق تالار با یک حیاط کوچک هشت ضلعی و اتاق غربی تالار با یک حوضخانه ارتباط دارد. علاوه بر این دو، یک اتاق سه دری دیگر در انتهای تالار، بین دو فضای حوضخانه و حیاط هشت ضلعی نشسته است. بدین ترتیب مجموعه ای از فضاهای باز و بسته به زیبایی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند و به هنگام باز بودن درهای مابین آنها فضایی وسیع و متنوع به وجود می آید. تالار میانه این مجموعه با یک در ارسی به حیاط اصلی مرتبط می شود و دارای سقف گنبدی و تزیینات مختصر گچبری است.
جبهه شمالی حیاط خانه کریمی اصفهان
حوضخانه در گوشه شمال غربی تالار واقع شده و صلیبی شکل می باشد. این فضا حوضی هشت ضلعی در میانه و نورگیری با پنجره های مشبک و شیشه های رنگی در سقف خود دارد که انعکاس زیبایی از بازی نور و رنگ بر روی سطح آب به وجود می آورد. بادگیری بر فراز این فضا هوای خنک حوضخانه را به سمت اتاق های مجاور می راند. حیاط هشت ضلعی از دیگر فضاهای زیبای خانه در این جبهه است که حوض تزیینی هشت گوشه ای در میانه آن جای گرفته است. چنانکه آمد این حیاط در اضلاع غربی و جنوبی خود با اتاق های سه دری این جبهه ارتباط دارد. یک اتاق سه دری دیگر در ضلع شرقی و سه اتاق متصل به هم در جبهه شمالی این حیاط واقعند. سه اتاق اخیر فاقد نور و دید به حیاط هستند. سقف این اتاق ها تزیینات یزدی بندی دارد اما نمای این جبهه حیاط تنها دیوار طاق نماسازی شده است.
حیاط هشت ضلعی خانه کریمی اصفهان
جبهه شرقی حیاط اصلی خانه شامل یک تالار صلیبی شکل در میانه و دو اتاق سه دری در دو سوی آن است. دسترسی به این فضاها از طریق ایوانچه ها و دالانهای بین آنها صورت می گیرد. تالار واقع در این جبهه دارای تزیینات فراوان گچبری رنگی، آینه کاری و مقرنس است و از دو سوی خود دارای ارسی هایی رنگین و زیبا می باشد. ارسی سمت شاه نشین احتمالا به فضای باز دیگری گشوده می شده که امروزه این ارتباط قطع و دیواری پشت آن کشیده شده است.
اضلاع غربی و جنوبی حیاط اصلی مشابه نماهای مقابل خود توسط طاق نماهای کم عمقی نماسازی شده اند. ازاره سنگی پایین نماها و آجرکاری تزیینی بالای دیوارها، نماهای پیرامون حیاط را به یکدیگر پیوند داده است. محوطه سازی حیاط شامل حوض کوچکی در برابر تالار جبهه شمالی و دو باغجچه طویل در امتداد محور طولی حیاط می باشد و بدین ترتیب چشم انداز اصلی حیاط در مقابل جبهه شمالی آن قرار گرفته است.
ورود به خانه از گوشه شمال شرقی آن صورت می گیرد. ورودی شامل سردر و حیاط کوچکی در پشت آن است که به وسیله دالانی طویل به حیاط هشت ضلعی راه می یابد. به نظر می رسد این بخش و حیاط هشت ضلعی نقش بیرونی خانه را داشته اند. یک دالان دیگر ارتباط حیاط هشت ضلعی و حیاط اصلی خانه را برقرار می کند. همچنین خانه دارای ورودی دیگری در گوشه شمال غربی است که به فضاهای حوضخانه، اتاق مجاور حوضخانه و حیاط هشت ضلعی دسترسی دارد.