پاورپوینت بررسی پیشینه و تاریخچه موزه درایران
بخشی از مطلب
«شکست سپاهیان ایران درزمان فتحعلی شاه قاجارازسپاهیان روس حادثه مهمی درتاریخ ایران محسوب می شود و ایرانیان براثراین جنگ متوجه شدندکه چه فاصله عظیمی بین ایران واروپاحداقل درفنون وعلوم وجوددارد.عباس میرزانخستین ایرانی بودکه متوجه این فاصله شدوتلاش کردتاازطریق جذب مستشاراروپایی واعزام دانشجوبه اروپا،علوم وفنون اروپایی رابه ایران بیاورد.
درنتیجه رفت آمد بین ایرانیان واروپائیان شروع شد.درزمان محمد شاه نیزعده ای برای تحصیل به فرانسه وانگلستان فر ستاده شدندامیرکبیرنیزدرثبت تمدن جدید درایران بسیارتلاش کرد.تاسیس مدرسه دارالفنون توسط امیرکبیرونشر علوم جدیددراین مدرسه نقش مهمی درآشنایی ایرانیان با مظاهرتمدن جدید داشت.در زمان ناصرالدین شاه بسیاری ازدانش آموختگان دارالفنون به اروپا اعزام شدند.امیرکبیردردوره صدارت خود تلاش کردکه ناصرالدین شاه رابه اروپا بفرستدتاوی بامعارف وتمدن اروپایی آشنا شود،اقدامات یک جانبه مارسل وژان دیولافوآ درخروج اشیاء باستانی ایران سبب بروزکدورت بین دربارایران ودولت فرانسه شد (دولت فرانسه در سال1307قمری 1889م )درجهت رفع این کدورت،ازناصرالدین شاه دعوت کرد که از نمایشگاه سال 1889پاریس دیدن کند.ناصرالدین شاه این دعوت راپذیرفت ودر همین سفر مقدمات عقدقراردادامتیاز حفاری فرانسویان درایران فراهم شد.
ناصرالدین شاه با هدف آشنایی با ملل اروپا سه بار ازجمله درسال 1295و1306ه.ق به اروپا سفرکردودر همین سفرها با موزه های اروپا آشنا شد.ناصرالدین شاه بعداز باز گشت به ایران ازسفراول در سال 1290ه.ق تصمیم گرفت که در ارگ سلطنتی موزه ای ایجاد کند. او در آغاز یکی ازتا لارهای وسیع امارت خروجی باغ گلستان را که بنای آن بین شمس العماره در گوشه شرقی باغ قرار داشت به موزه اختصاص دادواین موزه را باید نخستین موزه سلطنتی ودولتی ایران دانست- وآن را موزه همایونی نامید. اما به نظر می رسید که این موزه در مقایسه با موزه های اروپایی چندان مورد رضایت ناصرالدین شاه نبود.زیراکه تصمیم گرفت موزه جدیدی بسازد.در نتیجه دستور داد تا امارت قدیمی سمت شمال باغ گلستان را خراب کردندوتالار موزه ،سرسرا،حوضخانه وملحقات دیگر را ساختند وبنای موزه قدیم در سال 1296 ه.ق تخریب وبه استخربزرگی تبدیل شد.ساختمان موزه بنای جدید درسال1293 ه .ق به اتمام رسید.این ساختمان جدید که به نام تالارسلام یا تالارتاج گذاری نیزمشهوراست ، درضلع شمال غربی باغ گلستان قرارداشت. درسال 1316 هـ.ش بخش عمده ای ازآثاراین موزه بدستوررضاشاه به خزانه بانک ملی انتقال یافت. (دردوره مشورطه نام وزارت علوم به وزارت معارف تغییر یافت ودرسال 1328 هـ.ق مجلس شورا قانون اداری وزارت معارف واوقاف وصنایع مستظرفه را تصویب کرد.
این وزارتخانه درسال 1329 شمسی به وزارت فرهنگ تغییر نام دادودرهمین وزارتخانه بودکه اندیشه تأسیس موزه موردتوجه قرارگرفت . (مرتضی قلی خان صنیع الدوله که تحصیلات خودرادرآلمان به پایان رسانیده بوددرسال 1321 هـ.ق به ایران بازگشت، اومردی بافرهنگ ودنیادیده بودوهمچنین اولین کسی بودکه درصدرمشروطیت به فکرتأسیس دایره ای بنام عتیقات جهت سروسامان دادن به وضع اسفناک حفریات تجارتی وآنچه ازاین راه نصیب دولت می شد افتاد.بالاخره درزمان وزارت مرتضی خان ممتازالملک وابراهیم حکیمی درسالهای 1295 و1297 هـ.ش اداره عتیقات یاباستان شناسی درساختمان قدیم اداره معارف درشمال مدرسه دارالفنون تأسیس شد.)
2-2-2 پهلوی اول و دوم:
درزمان رضاشاه وبعد ازخرید ساختمانهای عمارت مسعودیه برای وزارت معارف درسال 1304 هـ.ش آثار موزه ملی ازمحل خودبه تالارآینه عمارت مسعودیه منتقل شدند. درسال 1295 خورشیدی موزه ای بنام موزه ملی یا موزه معارف توسط همین وزارتخانه بدستورمرتضی خان ممتازالملک درهمان ساختمان معارف تأسیس شد. سرانجام فکر ساختن یک موزه درزمان وزارت علی اصغر حکمت جامه عمل بخودپوشید وبخشی ازاراضی میدان مشق سابق واقع درضلع شرقی خیابان قوام السلطنه برای تأسیس موزه دراختیار وزارت معارف قرارگرفت و طرح نقشه بنای موزه به کارشناسان فرانسوی واگذارشد ومعمارمشهورفرانسوی بنام آندره گدارمأمورتهیه نقشه ساختمان شد. درسال 1313 نقشه موزه ملی ایران باستان آماده شدودراواخرسال 1315 هـ.ش آثارواشیاء موزه ملی یا معارف ازمحل ساختمان عمارت مسعودیه به موزه ایران باستان انتقال یافت وسرانجام پس ازچیدمان موزه همزمان با جشن ازدواج محمدرضا پهلوی که آن زمان ولیعهد بودافتتاح شد. پس ازآن موزه هفته ای سه روزبرای بازدید عموم بازبودولی بعلت وقوع جنگ جهانی، برنامه موزه دچارآشفتگی شد تااینکه در20 خرداد سال 1323 موزه بطوررسمی افتتاح شد .
در سال ۱۳۳۵ موزه قزوین در کلاه فرنگی شاه طهماسب (بنای چهل ستون قزوین) برپا گردیده و در ادامه این روند موزه چهل ستون اصفهان در کاخ چهل ستون افتتاح گردید (۱۳۳۷) موزه هنرهای تزئینی در سال ۱۳۳۸ بنیاد نهاده شد. موزه جواهرات سلطنتی در دیماه ۱۳۳۹ شمسی در طبقه زیرین ساختمان بانک ملی گشایش یافت.
در سال ۱۳۴۱ موزه تبریز و گرگان و در سال ۱۳۴۵ موزه شوش و در سال ۱۳۴۶ موزه ارومیه افتتاح شدند که آثار موجود در این موزهها بیشتر جنبه تاریخی و مردمشناسی داشته است، موزه رشت در سال ۱۳۴۹ و موزه حمام گنجعلی خان کرمان در سال ۱۳۵۰ تأسیس یافتند، موزه مجموعه فرهنگی آزادی در سال ۱۳۵۰ و موزه خانه صبا در منزل مسکونی شادروان صبا در تاریخ ۲۱/۸/۵۲ تأسیس و افتتاح شد. از سال ۱۳۵۹ به بعد تغییرات وسیعتری در زمینه توسعه و تکمیل و تجهیز موزههای ایران انجام گرفته است که بعنوان مثال میتوان به موزههای مردم شناسی هنرهای تزئینی، صبا در تهران، رشت، آبادان، شوش ، هفت تپه، قزوین، کاخ رودسر، دژ شاهپور در خرمآباد و … بالاخره به موزه پارس در ارگ کریمخانی شیراز اشاره نمود.
سال ۱۳۵۵ اوج احداث بناهای موزهای در ایران بوده است در این سال انگیزه ایجاد بناهایی با عملکرد صرفاً موزه عمومیت مییابد که موزه هنرهای معاصر، فرش، فرهنگ سرای نیاوران حاصل آن میباشند.
همچنین بعد از ان هم میتوان به موزه های جنگ در دوره ی معاصر نیز اشاره کرد
و.....