مقدمه:
معماری رومانسک بازتاب دوره ای از تاریخ تمدن غرب است که قرون وسطی نامیده می شود ؛ قرون وسطی – دوران تاریکی - به فاصله 1000 ساله بین فروپاشی روم و احیای دوباره آن اطلاق می شود.
تقسیم امپراتوری روم به 2 بخش شرقی و غربی و ایجاد امپراتوری بیزانس با تحولات مهمی در اروپای غربی همراه بود.
از جمله این تحولات هجوم پی در پی اقوام گوت که گروهی از اقوام بربر ساکن در اروپای شمالی بودند به رم غربی سرانجام منجر به سقوط روم غربی شد .(در واقع اقوام گوت به دنبال غلبه بر حکومت روم نبودند بلکه به دنبال یافتن مکانی برای اسکان بودند.
تاثیرات این ناآرامی ها که از حدود سال 400 در اروپا آغاز تا سال 750 میلادی طول کشید.
نتیجه این ناآرامی ها تقسیم قلمرو روم بین اقوام حمله کننده بود که این تقسیم شدن بعدها ریشه شکل گیری کشورهای مختلف در اروپا گردید.
این اقوام شیوه تولید را از برده داری به فئودالیسم تغییر دادند .در این دوره به رعیت ها serf می گفتند.
نظام اقتصادی غالب ، نظام اقتصادی خرد و بسته است یعنی هر قلمرویی متشکل از یک ارباب و تعدادی رعیت است که نیازهای آن قلمرو را تامین می نمایند و تجارت آن چنان رواج ندارد .(در همین دوره در سرزمین های اسلامی ما تجارت آزاد و بازرگانی گسترده داریم )
در اثر شکل اداره سرزمین ها رفت و آمد محدود است چرا که علاوه بر عدم نیاز به رفت و آمد از لحاظ امنیتی نیز سرف ها در خارج قلمرویی که به آن تعلق دارند ایمن نیستند .
در این دوره شهرها زوال پیدا می کنند برای مثال جمعیت رم از یک میلیون نفر به 200 هزار نفر می رسد .
در اثر محدودیت ها در رفت و آمد و عدم امنیت اجتماعی معماری جنبه بومی و محلی به خود می گیرد و بناها حالت دژگونه می یابند .
در کنار همه این تحولات دین مسیحیت به اوج می رسد و مردم به آشوب های جهان خارج به دنبال آرامش هستند به جنبه های مذهبی پناه می آورند.بنابراین در این دوره رونق دیرها را شاهد هستیم (دیرها مکان های آرامی هستند که مردم به آن ها پناه می آورند.
از دیگر عواملی که سبب قدرت گرفتن کلیساها می شود این است که بسیاری از فئودال ها که از تازه ایمان آورندگان بودند زمین های خود را وقف کلیسا می نمایند . بنابراین خود پاپ فکاردینال ها و اسقف ها در این دوران جزء بزرگترین فئودال ها بود.
مطالب مرتبط در این زمینه
.
معماری رومیوار یا رومانِسک، سبک معماری اروپائی است که در نیمهٔ سده ۱۱ به وجود آمد و در سدهٔ دوازدهم رفته رفته کنار گذاشته شد.[۱]
معماری رومانسک اصطلاحی است که جهت تشریح موضوعی از اروپا که معماری را در اواخر قرن ۱۰ تحت تأثیر قرار داد و در روش گوتیک دخالت خود در طول قرن ۱۲. روش رومانسیک در انگلستان بصورت سنتیتری به نام معماری نورمان خوانده شد. معماری رومانسیک با کیفیت تودهای آن، دیوارهای ضخیمش، طاقهای گردش، پایهها محکم، تاقهای فنری برجهای بزرگ و دالانهای تزئین شدهاش شناخته شدهاست. هر ساختمانی شکل واضحی را نشان میدهد و به ندرت دارای نقشههای معمولی متقارن هستند بنابراین نمای کلّی آنها نسبت به ساختمانهای گوتیک که دنبالروش است سادهتر به نظر میرسد. این روش درست در طول اروپا قابل تشخیص است علیرغم خصوصیات علی و مواد مصرفی متفاوت. اگر چه قلعههای زیادی دراین دوره وجود داشت اما آنها قابل قیاس با کلیساهای غیرقابل شمارش که بهترین آنها کلیساهای صومعه بود نیستند بیشتر آنها هنوز موجودند که بیش کامل و به ندرت قابل استفاده. کاندرال زیر، چپ و کلیسای گوتیک بانوی ما رومانسیک ابتدا بوسیله چارلز و میگرویل باستانشناس بکار رفت او در اوایل قرن ۱۹ جهت تشریح معماری اروپای غربی از قرن ۳الی ۵ زمانی که تاریخ بیشتر ساختمانها مشخص نبود به کاربرد بنابراین شرح آن قابل اثبات نیست. این اصطلاح در حال حاضر برای دوران محدودتری از اواخر قرن ۱۰ قرن ۱۲ به کار میرود. لغت جهت توضیح روشی به کار میرود که قرون وسطایی شناخته شده و دلالت بر گوتیک دارد هنوز طاقهای رومی را در خود دارد و بنابراین به نظر میرسد ادامه پشت روم باشد البته خیلی سادهتر و نوعی با تکنیکهای حاذقانه کمتر است. اصطلاح پیش- رومانسیک بعضی مواقع به معماری آلمان در دوران کارولینگیان و اوتانیان اطلاق میشود در حالیکه رومانسیک اولیه به ساختمانهای ایتالیائی، اسپانیائی و قسمتی از فرانسه که خصوصیات رومانسیک دارند اما از لحاظ زمانی به دوران ماقبل صومعه کلانی میرسند گفته میشود. تاریخ بامبورگ کاتدرال مطلبی مجزا از تعداد زیادی از کلیساهای بزرگ رومانسیک از سنت آلمان ارائه دادهاست.
پایه، اساس معماری رومانسیک یک روش متمایز بود که در سطح اروپا از زمان امپراتوری رومان انتشار یافت علیرغم نقش هنر تاریخی قرن نوزدهم که معماری رومانسیک ادامهای از رومان بود در حقیقت تکنیکهای ساختمانسازی رومان با آجر و سنگ به شدت در بیشتر قسمتهای اروپا از بین رفته بود و دربیشتر کشورهای شمالی اصلاً پذیرفته نشده بود مگر در ساختمانهای اداری در حالیکه در اسکاندیناوی اصلاً شناخته نشود.
مدت زمان کمی پس از آخن کاتدرال دستنویسهای قابل ملاحظهای از قرن ۹ وجود دارد که نشان دهنده نقشه ساختمان صومعه اس تی گان در سوئیس است نقشهای با تمام جزئیات است با دیرنشینهای مختلف و سطوح عملکرد آنها. بزرگترین ساختمان کلیسا است که نقشه آن بطور متمایزی آلمانی است. دارای دو برآمدگی در دو انتهایش است همچنین سازماندهی که دارد عموماً درجای دیگری دیده نمیشود. خصوصیت دیگر کلیسا تقسیمبندی منظم، نقشهٔ گرد برج صلیب است که مقیاسی است برای تمام نقشه. این خصوصیات هر دو در رومانسیک پیشین کلیسای مایکلز، هیلدشایم دیده میشود ۱۰۳۰-۱۰۰۱. معماری روش رومانسیک به طور هم زمان در شمال ایتالیا، قسمتهایی از فرانسه و پنسیلوانیای ایبریایی در قرن دهم و قبل ازتأثیرگذاری صومعههای کلونی گسترش یافت. این روش را بعضی مواقع رومانسیک اولیه یا لامبارت رومانسیک مینامیوند که خصوصیات آن: دیوارهای ضخیم، فقدان مجسمه و وجود طاقهای تزئینی ریتمیک به عنوان کمربند لامبارت شناخته شدهاست.