بخشی از مطلب
در هر مکانی که ایجاد یک بنا یا ساختمان یا هر نوع تأسیسات مهندسی موردنظر باشد قبل از هر اقدامی باید مرحله ی شناسایی خاک و عوارض موجود و همچنین تهیه نمونه از محل انجام پذیرد . شناسایی زمین محل احداث ساختمان که برنامه آن توسط مهندس ژئوتکنیک تدوین می گردد . بمنظور مشخص شدن بی شبهه موارد زیر صورت می گیرد:
1- تشکیلات زمین شناسی لایه های زمین و موقعیت فضایی عوامل مختلف از قبیل حفرات ، مسیر قنوات ، چاه های فاضلاب و …
2- تشخیص نوع زمین شناسی و فیزیکی – مکانیکی – لایه های خاک تحت اثر میدان تنش های حاصل از احداث ساختمان ، در داخل گستره ژئوتکنیکی تحت حفاظت
3- بررسی گزینه های مختلف برای پی و تعیین عمق پی
فصل اول
خاک
آغاز هر کار ساختمانی با خاکبرداری شروع می شود . پس آشنایی با انواع خاک الزامی است .
الف- خاک دستی :
گاهی نخاله های ساختمانی و یا خاکهای بلااستفاده در محلی انباشته می شود و پس از مدتی با گذشت زمان از نظرها مخفی می گردد . معمولاً این خاکها که از لحاظ یکپارچگی و باربری جزء خاکهای غیرباربر دسته بندی می شوند در زمان خاکبرداری برای فونداسیون ساختمان دوباره نمایان می شود . باید توجه نمود که این خاک قابلیت باربری ندارد و می‌بایست بطورکامل برداشت شود .
ب- خاک نباتی :
خاکهای فرسوده و یا نباتی سطحی به خاکهایی گفته می شود که ریشه گیاهان در آن وجود داشته باشد . این خاک برای تحمل بارهای وارده از طرف سازه مناسب نمی باشد . برای شناخت خاکهای نباتی کافی است به وجود ریشه درختان و گیاهان ، برگهای فرسوده و سستی خاک توجه شود . این خاک با فشار انگشتان فرو می رود .
ج- خاک طبیعی بکر « دج » :
به خاکی که پس از خاک نباتی قرار دارد خاک طبیعی بکر می گویند . توجه داشته باشید که همواره می بایست فونداسیون بر روی خاک طبیعی بکر اجرا گردد.
خاک مناسب :
خاک مناسب برای شفته خاکی است که قطر دانه های تشکیل دهنده آن از لحاظ بزرگی و کوچکی متفاوت بوده بطوری که دانه های ریزتر فضای خالی بین دانه های درشت تر را پرنموده و درنتیجه جسم متراکم و توپری بدست می آید . اگر در خاک محل علاوه بر دانه بندی مناسب مقداری خاک رس موجود باشد که بطور یکنواخت در خاک محل پراکنده باشد شفته ای بمراتب مقاومتر بدست خواهد آمد .
_ عوامل مؤثر در تاب و تحمل خاک :
_ وزن مخصوص خاک
_ شکل ذرات خاک
شکل ذره ای که خاک از آن تشکیل شده است عامل مهم دیگری می باشد که بر استحکام و مقاومت مصالح خاکی اثر می گذارد . ذرات خاک به اشکال زیر قابل بررسی هستند .
الف) دانه های سنگی گوشه دار
ب) دانه های سنگی نیمه گوشه دار
ج) دانه های سنگی نیمه گرد
د) دانه های سنگی گرد
_ انواع دانه بندی خاک 
بجز خاکهایی که استثنائاً از نظر اندازه دانه های یکنواخت دارند در مورد بقیه خاکها لازم است که درصدهای وزنی دانه های گوناگون یک خاک را بشرح زیر برآورد کنیم.
_ خاک با دانه بندی خوب
_ خاک با دانه بندی ضعیف
_ خاک با دانه بندی یکنواخت
_ خاک با دانه بندی ناقص
_ اثر رطوبت بر خاکها
_ تقسیم بندی زمینها از نظر مقاومت در مقابل بار ساختمان
منابع :
کتاب ها
اجزاء ساختمان و ساختمان
مصالح و ساختمان
عناصر و جزئیات ساختمانی
روشها و مسائل اجرائی ساختمان
کتاب جامع شناخت مواد و مصالح ساختمانی
مکانیک خاک
سایت های اینترنتی مربوطه