مطالعات طراحی موزه مردم شناسی با رویکرد معماری پایدار
فهرست مطالب
فهرست کلی مطالب
چکیده
مقدمه
تعاریف
فصل اول مطالعات پایه
بیان مسئله
اهداف
ضرورت
روش تحقیق
فصل دوم مبانی نظری
فصل سوم استانداردها و ضوابط
فصل چهارم برنامه فیزیکی و ریز فضاها
فصل پنجم اقلیم و موقعیت قرارگیری
فصل ششم طراحی سایت
فصل هفتم تاثیر گذاری رویکرد به موضوع
فصل هشتم نمونه های موردی و تطبیقی
تحلیل نمونه های داخلی
تحلیل نمونه های موردی خارجی
فصل نهم ایده و کانسبت
حجم بنا
طراحی
فصل دهم سازه و تاسیسات
فصل یازدهم منابع و ماخذ
بخشی از مطلب
موزه در سادهترین شکل خود ساختمانی است که مجموعهای از آثار طبیعی و یا بازماندههای انسانی را به منظور بازدید و مطالعه در خود جای داده است. این آثار ممکن است از ژرفای زمین و دریا آمده باشد و یا قطعهای سرستون سنگی یک بنای باستانی و یا فسیل جانوران منقرض هزارههای گذشته یا تخم پرندگان کمیاب باشد. همچنین ممکن است به دوران معاصر یا عهد باستانی تعلق داشته باشد، مانند مدل یک هواپیمای شکاری و موشک قاره پیما و یا مجموعهای از مفرغهای لرستان و قالبهای صفوی و بالاخره اینکه ساخته دست انسان یا طبیعی باشد، همانند یک قطعه زیرانداز عشایری و یا سفالینهای از سه هزار سال پیش و یا مجموعهای از پروانههای رنگارنگ و گیاهان معطر کوهپایههای زاگرس، زیرسقف موزه جای دارد که در اصل در زمان و مکان پراکنده بودهاند.
علاوه بر نگهداری اشیاء هویت آنها را نیز شناسایی میکند و این سرآغاز شناخت یک شیء و برقراری ارتباط با آن است. این ارتباط سبب میشود که بازدیدکننده از محیط مألوف خود به دور دست سفر کند.
در مرحله سوم موزه مجموعه را چنان در معرض تماشا قرار میدهد که بازدیدکننده علاوه بر تفرج خاطر، به سوی بهرهگیری علمی نیز هدایت شود؛ زیرا نحوه ارائه آثار و اشیاء چنانچه سنجیده باشد بازدیدکننده احساس شادمانی کرده، آثار را مورد توجه بیشتر قرار میدهد و درباره آن به تفکر پرداخته، علاقهمند به بازدید مجدد آن میشود.
- عملکرد موزه
الف- نقش و عملکرد اجتماعی موزه
عملکرد موزه بیش از هر نکته دیگر بازتاب آرمانها و اندیشههای انسانی محیط فرهنگی و اجتماعی، کارها و خلاقیتهای پایانناپذیر او در گذشته و حال است. موزه مطالب خود را به «زبان خاصی» بیان میکند. وسیله بیان او «زبان اشیاء واقعی» است. از همین رو، دارای قدرت نفوذ گسترده میباشد.
موزههای مردمشناسی و باستانشناسی یا موزه منطقهای، که علایق یک جامعه کوچک محلی را معرفی میکنند، نمایانگر تواناییهای جوامع مختلف بشری هستند. تواناییهای دینی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، علمی و هنری. همین مجموعهها کارهای پژوهشی دانشگاهها و پژوهشگران منفرد را یکسان تغذیه میکنند.
موزه در عین حال که در خدمت یک جامعه است، معرف آن جامعه نیز میباشد.
- خدمات اجتماعی موزه
موزه در درجه اول در خدمت جامعه خود است، این جامعه میتواند جامعه جهانی باشد، مانند بازدیدکنندگان موزههای واقع در شهرهای بزرگ، پایتختهای فرهنگی و مراکز جهانگردی یا جامعهای بزرگ چون شهروندان یک کشور. در این رده همچنین موزههای ملی کشورها را میتوان نام برد یا جامعهای کوچک که مخاطبان موزههای منطقهای را تشکیل میدهند یا موزههای تخصصی که در خدمت پژوهشگران یک رشته خاص قرار دارند و نیز موزههای محلی که ساکنان یک محله شهر را به دور خود جمع میکنند.
- شناخت میراث و ارزشهای فرهنگی
مجموعه موزه در واقع بیش از هر موضوع دیگر پیشینه کامل علوم طبیعی، هنر، باستانشناسی و مردمشناسی را معرفی میکند. بعبارت دیگر، مجموعه موزهها نمایانگر ارزشهای از میان رفته جوامع مختلف بشری است و ارزشهای طبیعی دائمی آنها را که در عصر حاضر در معرض تهدید میباشند مورد توجه قرار میدهد. موزهها این ارزشها را بعنوان «میراث» برای مردم مشخص میکنند. شناخت این میراث برای تداوم فرهنگ ارزشمند است.
- شناخت مخاطبان موزه
نخستین اقدام در راه تشکیل یک موزه شناخت جامعه و یا بعبارت دیگر مشخص کردن مخاطبان موزه است، باید نیازهای فرهنگی مخاطبان را در اولویت اول «بطورکلی» شناسایی کرد و در اولویت دوم «قشرهای مختلف مخاطبان» را به دقت بررسی نمود.
برای این منظور تهیه یک طرح برمبنای جامعهشناسی فرهنگی محدوده مورد فعالیت موزه الزامی است. برمبنای این طرح موزه میتواند حدود برنامههای خود را تنظیم کند. سرفصلهایی که در این طرح باید موردنظر و مستند به آمار باشد عبارتند از:
1. گروههای سنی و اجتماعی ساکن محدوده زیر پوشش فرهنگی موزه؛
2. سطح سواد، ابتدایی، متوسطه و آموزش دانشگاهی؛
3. درآمد سرانه و توان اقتصادی.
ب- ساختار علمی موزه
- برنامهریزی مجموعه
برنامهریزی با تهیه یک طرح جامع آغاز میشود. در تهیه طرح جامع دو نکته اساسی را باید در نظر داشت:
1. اهداف موزه، شامل اهداف موزه در آغاز تشکیل و اهداف آینده در برنامه گسترش؛
2. نیاز فرهنگی جامعه باتوجه کامل به جامعهشناسی توسعه و جامعه شناسی فراغت.
براساس این طرح نوع آثار و ارتباط میان آنها در مجموعه موزه تعیین و رعایت میگردد. مجموعه باید به نحوی گردآوری شود که پاسخگوی نیازهای نمایشی، پژوهشی و آموزشی موزه باشد. از گردآوری آثار به نحو پراکنده و بدون پیوستگی میان آنها و رعایت نظم تاریخی، فقط به صرف نادر بودن اثر و یا اهدای آن به موزه باید صرفنظر شود. بنابراین طرح جامع نه تنها برنامهریزی زمان حال را در بردارد بلکه گسترش موزه و دگرگونیهای آینده را نیز باید پیشبینی نماید.
و......