مقدمه :

این کتابچه مطالعاتی ارائه کننده اطلاعات ، ظوابط و تجزیه و تحلیلهایی است که مبنای آغاز و تعیین کننده خط مشی طراحی در پروژه مجموعه موسیقیایی خیاو در مشکین شهر می باشد.

مجموعه اجرای موسیقی، گسترده و چند جانبه است ، از طرفی شامل مباحث و جنبه های عمومی معماری است و حتی بیش از آن ، به عنوان مرکزی فرهنگی از نظر معماری باید بنای خاص با جلوه معماری یادمانی (منو منتال) باشد از طرف دیگر برای اجرای موسیقی مشخصات فیزیکی کاملاً منحصر بفردی باید در طراحی لحاظ شود که بالطبع معماری مجموعه را به شدت مقید می کند و پاره ای از احکام معماری مجموعه ، به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم منتج از همین ملاحظات خواهد بود.

با توجه به مسایل فوق متد مطالعات به قرار زیر تعیین شده است:

 

فصلاول : دلایل توجیهی طرح مورد بررسی قرار می گیرد دلایل انتخاب موضوع، شهر، سایت، پیوند موسیقی با زندگی انسان و اشتراکات موسیقی و معماری از موضوعات مطرح شده در این بخش هستند که این مطالب مطالعات اولیه و پایه بستر طراحی مجموعه مطرح گردیده است.

 

فصلدوم : معرفیمشکین شهر  وبررسی تاریخ و اقلیم این شهر.

 

فصلسوم : چند نمونه که از نمونه های معتبر به شمار می روند معرفی و بررسی گردیده است و این بررسی برای شناخت اولیه نسبت به فضا های مجموعه و بررسی تدابیر بکار رفته در آنها و نحوه پاسخگویی به مشکلات در این مجموعه شایان توجه و مفید خواهد بود.

 

فصلچهارم : بررسی مقررات واستانداردهای موجود که باید در طراحی لحاظ شود

.

فصل پنجم : بررسی قسمتهای اصلی مجموعه مورد نظر برای طراحی

 

فصلششم: سایت طراحی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است و با توجه به تحلیل سایت و آشنایی مقدماتی با مجموعه ، نحوه برخورد با طراحی مجموعه و شکل گیری ایده های معماری مطرح گردیده است.

 

 

فصل اول : دلایل توجیهی طرح

    انتخاب موضوع

نیاز بشر به فضاهای مورد نیاز از زندگی اولیه تا کنون روندی تکاملی طی کرده است زندگی امروزی علاوه بر فضاهای زندگی به فضاهای آموزشی ، بهداشتی ، صنعتی و ... و هنری نیز احتیاج دارد.

روزی شخصی به پیکاسو در مورد نقاشی کوبیسم گفت : من از سبک کوبیسم هیچ چیز متوجه نمی شوم پیکاسو در پاسخ وی گفت شما صدای آواز پرندگان را می شنوید و لذت می برید بدون آنکه بدانید آنها چه می گویند این نشان دهنده این موضوع است که انسان همواره از صداهای خوش لذت برده است حتی هنگامی که این موسیقی آوای نامفهموم پرندگان بوده است.

ایرانیان در سالهای دور اماکن مناسبی برای اجرای موسیقی ایجاد کرده اند که می توان به اتاق موسیقی در عالی قاپو و یا اصول معماری صوت در مسجد جامع اصفهان اشاره کرد.

موسیقی برای جاری شدن احتیاج به ظرفی دادر که معماری در اختیار آن قرار می دهد برا یاجرای موسیقی باید فضایی را به وجود آورد که هم صداهای محیط در آن وجود نداشته باشد ، هم محلی مناسب برای اجرا کنندگان و بینندگان داشته باشد تا ارتباط سمعی و بصری کامل بین ایشان به وجود آید فضایی که در این بین به وجود می آید باید علاوه بر پاسخگویی به این مسائل به معماری ، فرهنگ ، عادات و زیبایی شناختی نیز جواب دهد پس مساله ای بنام پروژه مرکز موسیقی به وجود می آید تا معماری به حل آن بپردازد و فضایی در خور هنر موسیقی و شان معماری پایه ریزی کند.

    نقش موسیقی در حیات بشری

داستان پیدایش موسیقی به اعصار دور تاریخ مربوط می شود یعنی زمانی که انسانهای اولیه از موسیقی به جهت سحر و جادو استفاده می کردند در واقع آفرینش موسیقی مخلوق ذهن خود انسان و یقیناً مانند هدیه ای از جانب خدایان به نظر آمده و انسان اولیه فکر می کرده است که موسیقی بخشی از قدرت خدایان را برای کمک به رام کردن حیوانات وحشی به او می بخشد.

تاریخ موسیقی عمیقاً با تاریخ زندگی انسان ، فرهنگ و آداب زیستی او مرتبط می باشد داستان های فولکوریک ، اساطیر فرهنگی ، فلسفه نگرش هستی شناسانه به جهان در موسیقی حضوری زنده و مملوس دارند و از عواملی است که با توجه به تمایزات فرهنگی باعث تنوع در اشکال مختلف موسیقی می شوند این موارد نشان دهنده اهمیت به عنوان هنری است که در زندگی انسان نقش مهمی دارد و در شکل گیری هویت فردی و جمعی ابنای بشر نقش مهمی بازی می کند.

زبان موسیقی بین المللی است این زبان عامل وحدت بخش فرهنگ ها و اقوام مختلف است این عامل باعث می شود که بحث در باب موسیقی فارغ از تعصبات قومی ، فرهنگی مطرح گردد.

موسیقی هنری پویا است و فارغ از واسطه بیان هنری مادی و محسوس نظیر کلمه ، رنگ  و ... می باشد واین عامل باعث زنده ماندن و پویایی موسیقی می شود چنان که درحال حاضر نیز در برنامه های اجرا های موسیقی در کنسرواتوارها ، فیلارمونیک ها ، کنسرت هال ها و ... اجراهای موسیقی از دوره باورک و کلاسیک حرف اول را می زند این حقایق نشان دهنده این مساله است که باید به رشد و ترویج این هنردر جامعه همت گماشت و جدا از نگره های قومی سعی شود که زمینه های مساعد برای پرورش و شناخت نسبت به این موسیقی در جامعه فراهم شود این واقعیت که ارکستر سمفونیک ما هنوز با معیارهای معتبر جهانی فاصله دارد نشان دهنده اهمیت موضوع می باشد.

البته مطالب مطرح شده نافی حضور و اهمیت موسیقی بومی، محلی نیست چه این نوع موسیقی به علت گره خوردن با تاریخوفرهنگکشوردارای اهمیت بسیار در حفظ ارزشها و الگوهای فرهنگی کشورمی باشند باید توجه داشت که به این منابع باید درست توجه نمود و این توجه به معنی احترام تام و تمام و نگهداری در موزه ها نیست چه این مساله باعث درجازدن و سکون در این نوع موسیقی می شود و به مرور ارتباط خود را با مخاطبانش از دست می دهد کما اینکه شاهد این وضعیت در جامعه خودمان نیز هستیم دراین مورد نقل جمله ای از بلابارتوک آهنگساز و موسیقدان معاصر ( 1881-1945) که درباره موسیقی محلی است مناسب می باشد او چنین می گوید :« موسیقی محلی، نقطه آغازی مطلوب برای رنسانس موسیقی است و آهنگساز نمی تواند استادی بهتر از این راهنمای خویش قرار دهد.»

بلا بارتوک موسیقی کافه ای و سرگرم کننده شهری را به عنوان موسیقی غیر مردمی رد کرد و به گردآوری و مطالعه فرم های کهن موسیقی روستایی که در نقاط مختلف سرزمین مادریش ، مجارستان و سراسر کشورهای بالکان و حتی ترکیه پراکنده بود، همت گماشت نکته جالب در این مورد فرم ها و الگوهای سراسر نو و حتی مدرنی است که در موسیقی او وجود دارد و این الگوها از میان بذرهای این موسیقی قومی جوانه زده و رشد کرده اند .

 

    نقش مجموعه ای اجرای موسیقی

مطالب مطرح شده ، نشان دهنده نحوه رویکرد درست به مقوله موسیقی بومی و محلی می باشد حال این مسئله مطرح است که نقش مجموعه های اجرای موسیقی و کنسرت هال ها چیست ؟ یعنی با توجه به گسترش امکانات ضبط و پخش صوت ، کیفیت بالای لوازم صوتی و استفاده از نوار کاست ، دیسکت و... مجموعه های اجرای زنده موسیقی چه نقشی دارند؟ باید توجه کرد که تمام موارد مطرح شده قابل رقابت با اجرای زنده موسیقی نیست و کیفیت این لوازم در هر سطح بالایی که باشند به پای کیفیت اجرای زنده موسیقی نمی رسد علاوه بر اینها مساله شرکت و سهیم شدن در فعالیتهای فرهنگی است نه مصرف محصولات فرهنگی وجود مجموعه های موسیقی اثرات قابل توجهی دارند که در ذیل به ان اشاره می شود:

 

الف) وارد شدن موسیقی در زندگی مردم

 

ب) جلب توجه مردم برای روی آوردن به موسیقی به این ترتیب گنجینه ای از استعدادها شکل می گیرند که ضامن بقا و غنای موسیقی خواهد بود.

 

ج)مقابله با ابتذال فرهنگی

 

د) پدید آمدن موسیقیدانهای حرفه ای نیز امری بسیار مهم و حیاتی است که با این سیاست می توان به ان دست یافت.

 

 

هـ) این مراکز در عین حال امکان شناخت و تبادل بین دوستداران موسیقی را نیز فراهم می سازد که این امر نیز به نوبه خود به اعتلای موسیقی یاری می رساند.

 

و) ارتقاء سطح فرهنگی جامعه و پر کردن اوقات فراغت جوانان منطقه

 

ز) تربیت تخصصی و ایجاد مشاغل تخصص برای مردم منطقه

 

ح) ایجاد قطب توریستی در منطقه

1- 4-  دلایل انتخابمشکین شهر بعنوان شهر محل پروژه

پیشنهاد ساخت چین مرکزی در راستای تخصصی کردن و بالا بردن توان هنرمندان و همچنین بالا بردن اطلاعات عمومی در زمینه هنر موسیقی آذری و آشنا کردن مردم با مراکز موسیقی است : نکته مهم دیگر یکه مرا بر آن داشت تا بدین موضوع بپردازم عدم وجود چین مرکزی در ایران است برای مدتی طولانی در ایران فرض بر این بود، چنانچه قرار باشد امکاناتی تفریحی فرهنگی موجود باید در تهران باشد، در نتیجه این موضوع، تهران غنی از مراکز تفریحی شد اما با وجود چین مساله ای همچنان با عدم وجود یک مرکز اختصاصی مناسب جهت اجرای موسیقی مواجه می باشیم حال آنکه مرکز موسیقی آذری باید در یکی از شهرهای آذری زبان باشد و با توجه به موقعیت مشکین شهراز لحاظ موقعیت های گردشگری و پتانسیل های موجود می توان با این پروژه شهر، استان و منطقه را برجسته نمود و درواقع نیاز به چنین مکانی در آنجا حس شود. با توجه به دلایل و همچنین به دلیل بهرمندی از امکانات و موقعیت مناسب ، مشکین شهربرای این منظور انتخاب شد.

 

1-5- مرکز موسیقی خیاو پروژه ای منطقه ای

علاوه بر این موضوع ، اندازه و حجم این پروژه است که مشکین شهر را به عنوان میزبان خود انتخاب کرده است بدلیل اینکه پروژه در مشکین شهر اجرا می شود می بایست شکل فرامنطقه ای و ملی یا حتی بین المللی به خود می گرفت که طراحی چنین پروژه ای در حد این پروژه نبود پس سعی شد تا پروژه در محلی اجرا شود که عنوان پروژه ای استانی یا منطقه ای به خود گیرد ظرفیت سالنها و به طور کل ساختمان به گونه ای در نظر گرفته شد که پروژه ابعاد منطقه ای داشته باشد پس سالن اصلی برای جمعیتی در حدود600 نفر برنامه ریزی شد..