گزارش کارآموزی در شرکت صنایع پلاستیک
 
 چکیده
علیرغم گسترش روزافزون واحدهای تولیدی محصولات پلاستیکی در سالهای اخیر و توسعه صنایع پتروشیمی هنوز کمبود اطلاعاتی خصوصا به زبان فارسی در صنعت پلاستیک کاملا مشهود و محسوس می باشد مضافا اینکه تقریبا کلیه منابع اطلاعاتی قابل دسترس نیز به زبان اصلی بوده که صرفا جهت استفاده طیف خاصی از علاقمندان می باشد و برای سایر علاقمندان بویژه تولیدکنندگان هنوز تجربه تنها راه گردآوری اطلاعات و پیشرفتهای فنی محسوب می گردد.
فقدان و یا کمبود منابع اطلاعاتی به زبان فارسی از یکطرف و ارتباط ضعیف دانشگاهها و مراکز تولیدی و نیز اشاعه فرهنگ کپی سازی محصولات و اصطلاحات فنی کشورهای صنعتی پیشرفته از طرف دیگر مهمترین عواملی بوده اند که موجبات ایجاد خلاء علمی – عملی موجود و نهایتا دوگانگی در زبان مشترک دانشگاه و صنعت را فراهم ساخته و باعث بوجود آمدن تئوری محض دانشگاهی و تجربه محض کارگاهی گردیده اند .
این پروژه از دو قسمت تشکیل شده است که قسمت اول آن شامل برنامه و گزارشات کار کارآموز و مکان کار کارآموز و موقعیت رشته کارآموز در واحد صنعتی می باشد و قسمت دوم آن مطالب جمع آوری شده ای که در دو بخش تهیه وتنظیم شده است می باشد در بخش اول مروری بر صنعت مهم پلیمر و پلیمریزاسیون و صنایع اکستروژن و دستگاههای مربوط را خواهیم داشت و در بخش دوم اهمیت ونقش مهم pvc در صنعت و زندگی روزمره را بررسی می کنیم .
مطالب این قسمت از پروژه در 6 فصل تنظیم شده است :
در فصل نخست به معرفی وبررسی فرآیندهای گوناگون تولید پی وی سی پرداخته شده است .
نرم کننده ، پایدار کننده ، روان کننده ، پرکننده ، رنگینه و... مواد افزودنی گوناگونی هستند که به میزان کم در آمیزه های پی وی سی مصرف می شوند . در فصل دوم به یکایک مواد یاد شده و نقش کاربردی هر کدام اشاره شده است .
فصل سوم حاوی ویژگی ها و عوامل تعیین کننده در فرآورده های پی . وی . سی مثل : استحکام کششی ، پایداری حرکتی و نوری و انعطاف پذیری می باشد و آگاهی از این عوامل امکان تولید محصولی با کیفیت مناسب از پی . وی . سی را میسر می سازد .
قیمت آمیزه های پی . وی . سی در فصل چهارم مورد بحث و بررسی قرار گرفته است .
فصل پنجم ، دربرگیرنده فرمولاسیون های مختلف از محصولات پی . وی . سی است که می تواند برای دست درکاران و صاحبان این صنعت سودمند باشد .
مهمترین تولیدکنندگان جهانی پی . وی . سی به منظور آگاهی بیشتر خوانندگان ، در فصل ششم معرفی شده اند .
حجم مطالب گردآوری شده و یا قابل ارائه بیش از آن است که بتوان آن را در یک کار علمی – تحقیقی (پروژه ) جمع آوری کرد لذا امیدوارم که مجموعه ارائه شده در این پروژه بتواند گامی هرچند کوچک در جهت اعتلای اقتصاد و صنعت کشورمان ایران باشد.
 
فهرست مطالب:
 
چكیده ....................................... 1
 
مقدمه........................................ 3
 
قسمت اول
 
فصل اول : آشنایی با مکان کارآموزی............ 5
 
1-1تاریخچه سازمان.............................. 5
 
2-1 نمودار ساختمانی و تشکیلات................... 5
 
3-1 نوع محصولات تولیدی یا خدمات ................ 5
 
4-1 شرح مختصری از فرآیند تولید یا خدماتی....... 5
 
فصل دوم : ارزیابی بخش های مرتبط با رشته علمی کارآموز   6
 
1-1موقعیت رشته کارآموز در واحد صنعتی........... 6
 
2-2 بررسی شرح وظایف رشته کارآموز در واحد صنعتی. 6
 
3-2 امور جاری در دست اقدام..................... 6
 
4-2 برنامه های آینده........................... 6
 
             2-5 تکنیک هایی که توسطرشته مورد نظر در واحد صنعتی بکار میرود........................................... 7
 
فصل سوم : آزمون آموخته ها و نتایج............ 8
 
قسمت دوم
 
بخش اول : پلیمریزاسیون و صنایع اکستروژن
 
فصل 1 : پلیمرها به زبان ساده
 
            1- تعریف................................. 9
 
           1-1 تهیه پلیمرها.......................... 9
 
           2-1 روش های تولید پلیمرها................. 9
 
           1-2-1 پلیمریزاسیون زنجیره ای............. 10
 
          2-2-1 پلیمریزاسیون تقطیری یا تراکمی....... 10
 
         3-2-1 پلیمریزاسیون مرحله ای................ 10
 
         3-1 بافت ساختمانی پلیمرها.................. 11
 
         1-3-1 ماکرومولکولهای خطی................... 11
 
         2-3-1 ماکرومولکولهای مشبک.................. 11
 
         4-1 تقسیم بندی پلیمرها..................... 12
 
         1-4-1 ترموپلاستها........................... 12
 
         2-4-1 الاستومرها............................ 12
 
        3-4-1 ترموپلاستها............................ 13
 
        4-4-1 ترموپلاستهای الاستومر................... 13
 
        5-1 تغییر فاز پلیمرها در برابر افزایش دما .. 13
 
فصل دوم : طرز شناسایی پلیمرها............... 16
 
             2- مقدمه............................ 16
 
             1-2 شکل ظاهری....................... 16
 
             2-2 جرم مخصوص ماده پلیمری........... 17
 
             3-2 اثر حلال های شیمیایی............. 18
 
            4-2 اثر گرمایی....................... 19
 
            5-2 تعیین مقدار PH..................... 20
 
            6-2 اشتعال با شعله................... 21
 
فصل سوم : روشهای آماده سازی مواد پلیمری..... 25
 
             3- مقدمه............................ 25
 
             1-3 آسیاب کردن ..................... 25
 
             2-3 مخلوط سازی...................... 27
 
            1-2-3 همزن ها........................ 27
 
            2-2-3 خمیرزن ها...................... 27
 
            3-2-3 مخلوط کننده ها................. 29
 
            3-3 رطوبت زدایی (خشک کردن)........... 30
 
فصل چهارم : اکسترودرها...................... 32
 
                     4- اکسترودر کردن............... 32
 
                        1-4 تعریف .................. 32
 
                       1-1-4 اکسترودرهای خمیری کننده 33
 
                      2-4 مارپیچ اکسترودر........... 35
 
                      3-4 انواع مارپیچ ها........... 36
 
                      4-4 اکسترودرهای خمیری کننده با مارپیچ سه منطقه ای (ESE-ZG) .......................................... 37
 
                       1-4-4 گذرگاهها و عملکرد آنها. 38
 
                       1-1-4-4 قیف تغذیه ای......... 38
 
                       2-1-4-4 منطقه تغذیه.......... 39
 
                      3-1-4-4 منطقه تراکم (یا تبدیل) 40
 
                     4-1-4-4 منطقه خروجی یا مترینگ.. 41
 
                     2-4-4 شاخص کار اکسترودرهای یک مارپیچه   41
 
                    3-4-4 نقطه کار اکسترودرهای یک مارپیچه    42
 
                    5-4 نقاط ضعف اکسترودرهای یک مارپیچه  42
 
                   1-5-4 درجه انتقال ماده .......... 42
 
                   2-5-4 تشکیل پروفیل فشار.......... 43
 
                   6-4 اکسترودرهای یک مارپیچه با منطقه تغذیه فشاری (ESE-ZN) ............................................. 43
 
                   7-4 مقایسه اکسترودرهای یک مارپیچه با منطقه تغذیه صاف و منطقه تغذیه فشار.............................. 45
 
                   1-7-4 عمق کانال.................. 45
 
                   2-7-4 پروفیل فشار................ 46
 
                   3-7-4 قطعات کمکی مارپیچ ها....... 46
 
                   8-4 اکسترودرهای یک مارپیچه گازدار (Vent-Extruder). 47
 
                  9-4 اکسترودرهای دو مارپیچه (DSE)... 49
 
                  1-9-4 مارپیچ های اکسترودرهای دو مارپیچه    50
 
                  1-1-9-4 جهت گردشی مارپیچ ها....... 50
 
2-1-9-4 قرارگیری مارپیچ ها نسبت به یکدیگر.... 51
 
3-1-9-4 مشخصات هندسی مارپیچ ها............... 52
 
2-9-4 مقایسه اکسترودرهای یک مارپیچه(ESE) و دو مارپیچه (DSE)  53
 
1-2-9-4 دمای ماده پلیمری..................... 53
 
2-2-9-4 شاخص انتقال.......................... 53
 
3-2-9-4 ساخت پروفیل فشار..................... 54
 
فصل پنجم : تکنولوژی صنایع اکستروژن.......... 55
 
 5- صنایع اکستروژن .......................... 55
 
            1-5 لوله های پلیمری.................. 55
 
            1-1-5 تجهیزات خطوط تولید لوله های پلاستیکی 57
 
            1-1-1-5 قالب های اکسترودر............ 57
 
            2-1-1-5 سیستم های کالیبراسیون........ 58
 
            1-2-1-1-5 کالیبراسیون قطر داخلی...... 59
 
            2-2-1-1-5 کالیبراسیون قطر خارجی ..... 59
 
            3-2-1-1-5 افزایش فشار داخل لوله ..... 60
 
           4-2-1-1-5 سیستم کالیبراسیون واکئوم.... 61
 
           3-1-1-5 دستگاه کشش یا انتقال لوله..... 62
 
           2-1-5 لوله های خرطومی................. 63
 
           3-1-5 پروفیل ......................... 64
 
          2-5 فیلمهای پلیمری..................... 64
 
         1-2-5 دستگاههای تولید فیلم دمشی یا blown film machine 66
 
        1-1-2-5 قالب اکسترودر فیلم های دمشی ..... 67
 
       2-1-2-5 خنک سازی فیلم های دمشی............ 68
 
       3-1-2-5 وسایل و سیستم های خنک کننده فیلم های دمشی  69
 
       2-2-5 آلیاژ سازی پلیمرها.................. 70
 
3-5 روشهای دیگر اکستروژنی..................... 71
 
1-3-5 کابل سازی یا پوشش کاری حلقوی............ 71
 
2-3-5 دانه یا گرنول سازی...................... 72
 
3-3-5 تولید نخ – الیاف و تورهای پلاستیکی....... 74
 
1 -3-3-5 تولید نخ و الیاف نساجی............... 74
 
2-3-3-5 تولید تورهای لوله یی پلاستیکی.......... 74
 
 بخش دوم : p.V.C................................ 76
 
فصل اول : پی .وی.سی چیست و چگونه تولید می شود 76
 
1- فرآیندها.................................... 76
 
1-1                                                                                                                                                                                                                                                                 فرآیند تعلیقی............................................ 76
 
2-1 فرآیند امولسیونی........................... 77
 
3-1 فرآیند توده ای............................. 78
 
4-1 فرآیند محلول............................... 78
 
فصل دوم : پی.وی.سی و مواد افزودنی          . 79
 
2- مواد ا فزودنی............................... 79
 
1-2                                                                                                                                                                                                                                                                 نرم کننده ها............................................ 80
 
1-1-2 انواع فتالات ............................. 82
 
2-1-2 انواع دی استر الیفاتیک................... 83
 
3-1-2 انواع فسفات ............................. 85
 
4-1-2 انواع اپوکسی............................. 85
 
5-1-2 نرم کننده های پلیمری..................... 85
 
6-1-2 نرم کننده های ویژه....................... 86
 
2-2 پایدار کننده ها............................ 86
 
1-2-2 پایدار کننده های قلع .................... 86
 
2-2-2 پایدارکننده های باریم/کادمیوم و باریم /کادمیوم/روی    88
 
3-2-2 پایدارکننده های سرب...................... 88
 
4-2-2 پایدارکننده های غیر سمی.................. 89
 
3-2 روان کننده ها.............................. 89
 
4-2 پرکننده ها................................. 92
 
1-4-2 کربنات کلسیم............................. 92
 
2-4-2 سیلیکات و سیلیکا......................... 93
 
3-4-2 سولفات باریم............................. 94
 
4-4-2 هیدروکسید آلومینیم....................... 94
 
5-4-2 الیاف شیشه .............................. 96
 
6-4-2 دوده .................................... 95
 
7-4-2 خاک اره ................................. 95
 
5-2 اصلاح کننده های ضربه پذیری.................. 95
 
1-5-2 آمیزه پودر............................... 95
 
2-5-2 آمیزه مذاب............................... 95
 
3-5-2 پلیمریزاسیون پیوندی...................... 95
 
6-2 مواد کمک فرآیند............................ 97
 
1-6-2 فرآیند اکستروژن ......................... 98
 
2-6-2 فرآیند قالب گیری تزریقی.................. 99
 
3-6-2 فرآیند کلندرکاری......................... 99
 
4-6-2 فرآیند قالب گیری دمشی.................... 99
 
5-6-2 فرآیند شکل دهی حرارتی................... 101
 
7-2 مواد اسفنجی کننده......................... 101
 
8-2 رنگینه ها................................. 102
 
1-8-2 رنگدانه ها.............................. 102
 
2-8-2 جوهرها.................................. 102
 
3-8-2 رنگینه های ویژه......................... 102
 
1-3-8-2 رنگدانه های صدفی ..................... 103
 
2-3-8-2 رنگدانه های فلزی...................... 103
 
3-3-8-2 رنگدانه های فلوئورسان................. 103
 
4-3-8-2 رنگدانه های فسفرسان .................. 103
 
فصل سوم : فرآورده های تولید شده از پی.وی.سی چه ویژگی هایی دارند ..................................... 104
 
3- ویژگی های فرآورده های پی.وی.سی............. 104
 
1-3                                                                                                                                                                                                                                                                 سختی  104
 
2-3 استحکام کششی.............................. 105
 
3-3 بازدهی نرم کننده.......................... 105
 
4-3 افزایش طول نهایی.......................... 105
 
5-3 انعطاف پذیری در دمای اندک ................ 106
 
6-3 دوام نرم کننده در آمیزه .................. 106
 
7-3 پایداری حرارتی............................ 107
 
8-3 پایداری نوری.............................. 107
 
9-3 سمیت...................................... 108
 
10-3 مقاومت شیمیایی........................... 108
 
11-3 مقاومت در برابر رشد قارچ و باکتری........ 108
 
12-3 آتش گیری (اشتعال پذیری).................. 109
 
13-3 ویژگی های الکتریکی....................... 109
 
فصل چهارم : بررسی اقتصادی قیمت آمیزه....... 110 فصل پنجم : روش تهیه فرمولاسیون پی.وی.سی.............. 112
 
1-5 فرمولاسیون پی.وی.سی نرم و سخت (روش عملی)... 112
 
1-1-5 لوله (در ساختمان سازی).................. 114
 
2-1-5 لوله (در آب رسانی)...................... 114
 
3-1-5 لوله (در فاضلاب) ........................ 114
 
4-1-5 لوله (در تراکم هوا و خلا)................ 114
 
5-1-5 لوله (درگاز رسانی)...................... 114
 
6-1-5 لوله (در کارخانه های شیمیایی و مکان های صنعتی)    115
 
7-1-5 انواع لوله نرم و انعطاف پذیر (پی.وی.سی نرم) 115
 
2-5 پروفیل.................................... 116
 
1-2-5 فیلم و ورق (سخت)........................ 117
 
2-2-5 فیلم و ورق (در ساختمان سازی)............ 117
 
3-2-5 فیلم و ورق (در بسته بندی)............... 117
 
4-2-5 فیلم و ورق (در کارخانه های شیمیایی و مکان های صنعتی) .............................................. 117
 
5-2-5 سایر موارد استفاده ..................... 117
 
6-2-5 ورق و فیلم نرم.......................... 117
 
3-5 صنایع تولید کفش........................... 118
 
4-5 اسفنج پی.وی.سی ........................... 118
 
5-5 الیاف روکش شده ........................... 118
 
6-5 انواع روکش پی.وی.سی....................... 119
 
7-5 بطری سازی................................. 120
 
8-5 کاربرد پی.وی.سی در پزشکی.................. 120
 
9-5 پی.وی.سی و خودروسازی...................... 121
 
فصل ششم : تولید کنندگان جهانی پی.وی.سی .... 122
 
منابع...................................... 126