بخشی از مطلب
چکیده 
از میان عناصر شناخته شده ی طبیعت ازت (n) ، فسفر (p)و پتاسیم (k) بیشتر از بقیه در رشد و تقویت  گیاهان موثرند و از این رو بعضی ترکیبات مناسب حاوی این عناصر به عنوان کود شیمیایی در کشاورزی مصرف می شوند ترکیبات حاوی ازت و فسفر در کشاورزی به کود های ازته و فسفاته مشهورند و کودی که هر سه این عناصر را دارا باشد اصطلاحا کود کامل خوانده می شود. اوره با فرمول شیمیایی NH2 CO  NH2  مشهورترین کود های ازته است به علت بالا بودن کودهای ازتی اوره 46% وزنی در حجم کمی از آن مقدار زیادی نیترژن مفید موجود است اوره به سرعت در آب حل می شود و در خاک به سادگی به کربنات آمونیوم تبدیل شده و سپس جذب میگردد بیش از 72 درصد کل اوره تولید شده در دنیا به عنوان کود مصرف می شود مصرف عمده دیگر آن در تهیه خوراک دام و صنایع پلاستیک (ملامین) است.
اوره از ترکیب آمونیاک (NH3) با گاز کربنیک (CO2) که طی واکنش مقدماتی عنصر واسطه کربامات حاصل شد و سپس تجزیه کاربامات (واکنش اصلی) حاصل می شود مراحل مختلف فرآیند واحد را می توان به طور خیلی کلی در شماتیک زیر خلاصه نمود.
 
آنچه که از قسمت انجام واکنش اصلی سنتز خارج می شود تنها محصول مورد نظر نیست و دارای مقدار زیادی آب – امونیاک - CO2 – گازهای نیترات است که بایستی در قسمت تغلیظ جدا و به قسمت سنتز جهت واکنش مجدد عورت داده شود اوره غلیظ و مذاب با خلوص 99.7% به قسمت لانه سازی و دانه بندی فرستاده می شود در این قسمت دانه های که قطر آنها در حدود MM 204-102 می باشد به عنوان محصول نهایی به انبار فرستاده می شود.
یکی از مسایل مهم این واحد خورندگی دستگاهها توسط کاربامات است اضافه کردن هوا به CO2   ورودی به منظور حفاظت لوله ها و دستگاهها در مقابل خورندگی شدید کربامات آمونیوم صورت می گیرد اکسیژن موجود در هوا منجر به تشکیل لایه ای از اکسید در سطوح فلزی می گردد که بقیه دیواره را از خورندگی در امان نگه می دارد.
نظر به این که همه مواد اولیه ترکیب نشده تقریبا بدون اتلاف مجدداً مرحله انجام واکنش برگشت داده می شود و هم چنین چون قسمتی از کار تغلیظ به صورت Stripping انجام می گیرد لذا فرآیند پیاده شده در واحد به Total Recycle –Stripping Process   معروف است. 
 
 
 
 
مقدمه
صنایع پتروشیمی ایران درسال1342باتاسیس کارخانه کود شیمیائی شیراز در مرودشت فارس
متولد و آغاز به فعالیت نمود. به دنبال تاسیس این کارخانه و طی سال های بعد با احداث مجتمع های دیگری به نام های شیمیائی رازی پترشیمی آبادان پتروشیمی خارک ایران نیپون و کاربن بلاک درجهت رشداین صنعت گام هائی برداشته شد لیکن از آنجائی که کلیه این قراردادها در رژیم سابق هدفی جز وابستگی هرچه بیشتر به قطب های استعمارصنعتی نداشت سوهای حاصله نیز به یغما برده می شد.
.با آغازحرکت انقلاب اسلامی کارکنان این صنعت نیزدرهمگامی باامت بپاخاسته اعتصابی عظیم بر پانمودندوبدنبال پیروزی انقلاب کارکنان متعهدو مومن باتوان و تلاشی چشم گیراحیای واحدهای مختلف را آغازنمودندو با الهام ازندای رهبربیداردل که  فرمودند (باورتان بیاید که میتوانید)باورکردن واستادنتاتوانستن وهمان سان که محیط خود را ازوجود سفیران استعمارکه اکثرا بنا متخصص بر ما تحمیل شده بودند پاک کردند خود نیز راس اقدام به راه اندازی واحدهای مختلف پترشیمی نمودند و به دنبال سه ماه اعتصاب و رکود واحدهای پتروشیمی با شدت و فکر برادرانمان به راه افتادند. با آغاز جنگ تحمیلی هرچندکه خسارت های مالی بعضا کار را دچاراشکال نمودلیکن ایثارگران مادردوجبهه صنعت وجنگ روحیه انقلابی وایثارگرانه خودرابه .نمایش گذارده وچه بساگاه روزرادرسنگرکارخانه و بعد ازکاررابه علت نزدیکی بهخت نبرد در سنگرجهاد علیه متجاوزین بعثی بسربردند. امروزه برخی مراکز صنعت پتروشیمی یادآورشهیدانی است که نام مقدسشان بر جای هر واحد ازمجتمع های پترشیمی نقش بسته و قطرات خون پاکشان در وجود دیگر برادران متعهد حیاتی و در وجود کل مجتمع نیروئی بی انتها به جریان در اورده است و با همه تهدیدهای عروسک استعمار مبنی دربمباران مجتمع پتروشیمی همکاران ما با الهام شهدائی که به انقلاب اسلامی هدیه نموده اند بدون کمترین هراسی به بازسازی و تولید مشغولند بدین امید که روزگاران شاهد باشد که ثمره خون شهیدان حرکت است و حیات تکامل انسانیت.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1-1- تاريخچه ايمني
چنانچه در خلقت جهان هستي وبشريت انديشه كنيم تماماً نشانه هاي تأمين ايمني را مي بينيم. بطور مثال چنانچه لايه اوزن جلوي اثرات اشعه هاي مضر خورشيد را نگيرد تأثيرات سوء آن بزودي بر روي نباتات و جانداران ايجاد خواهد شد يا وقتي كه به جسم خاكي انسان فاني بنگريم مشاهده مي كنيم قسمت هاي حساس بدن از جمله مغز و قلب و ريه توسط جمجمه و استخوانهاي دنده محافظت ميگردند.
از زماني كه انسان در روي كره زمين پا به عرصه وجود نهاد براي زنده ماندن و زندگي كردن وحفظ و حراست خود از گزند حيوانات وحشي ومبارزه با عوامل شناخته و ناشناخته طبيعي از قبيل باد و باران و طوفان و سيل وزلزله و آتشفشان هميشه در فكر ايجاد و تامين ايمني خود بوده است.
پس از گذشت ساليان دراز از آغاز حيات و شروع زندگي دسته جمعي هر چند كه در زمينه حفظ و حراست خود از عوامل طبيعي و هجوم حيوانات وحشي چاره انديشي هايي شده بود ولي مشكلات و مسايل كه همزمان با روند و رشد اجتماعي بوجود مي امد موجب اين رشد فكري شدند كه براي مقابله با هر نوع خطري و در هر زماني وسيله و امكانات مبارزه مناسبي را تهيه نمايند.
تا قرن دهم ميلادي حوادث كار را تماماً به عهده تقدير و سرنوشت مي گذاردند و كوششي در راه پيشگيري از حوادث كار نمينمودند در اوايل قرن دهم حوادث كار وامراض ناشي از كار مورد توجه قرار گرفت و صنعت گران بزرگ سعي ميكردند كه به شاگردان و كاركنان خود مهارت و دقت را بياموزند و آنها را وادارند كه به طور ايمني كار نمايند زيرا به عينه كيفيت بالاي محصول و توليد بي وقفه را مي ديدند ولي چون صنعت پيشرفت چنداني نداشت امر پيشگيري هم چندان جدي نبود.بين قرون دهم تا هيجدهم موسسات صنعتي در اروپا و قسمتي از اسيا توسعه يافت كارگرهاي نساجي و فلز كاري و استخراج معادن رونق پيدا كرد در نتيجه حوادث كارواتش سوزي وانفجار معادن به صورت مشكلي كه بايد بطور جدي مورد توجه قرار گيرد مطرح شد و اقدامات تامين ايمني شروع گرديد.قرن نوزدهم منشاءاتحاديه هاي كارگري بود و قوانين و مقررات ايمني را روشن ساخت وبا پيشرفت سريع صنايع و حمل ونقل كار فرمايان متوجه تلفات و خسارات ناشي از حوادث شدند وبه پشتيباني خود از سازمان هاي ايمني افزودند.در جنگ جهاني دوم اهميت حفظ نيروي انساني شاغل در صنايع و هم چنين ايمني غير صنعتي بيش از پيش روشن شدو سازمانهاي بزرگي در تمام دنيا بوجود امد تا در پيشگيري از حوادث يا مبارزه با آتش سوزيها اقدام نمايند.
و...
 
 
 
 
فهرست
عنوان                                                                                              صفحه
چكيده     1 
مقدمه    3
فصل اول 
     1-1.تاريخچه ايمني     5
     1-2.تعريف ايمني     7
     1-3.اهداف ايمني     7
     1-4.نقش ايمني در صنايع     10 
     1-5.ضرورت رعايت ايمني در محيط كار     11
     1-6.البسه و وسايل عمومي     13 
     1-6-1.رويه عمومي     13 
     1-6-2.استفاده از وسايل ايمني     13
     1-7.عوامل شيميايي زيان آور محيط كار     14 
     1-7-1.تعريف سم     15
     1-7-2.تعريف مسموميت     15
     1-7-3.حد آستانه مجاز     16
     1-8.واحدهاي سم     16 
     1-9.گازهاي محرك     17 
     1-9-1.آمونياك     18 
     1-10.آتش سوزي     19 
     1-11.احتراق يا سوختن     20 
     1-12.آتش     20 
     1-12-1.هوا     21 
     1-12-2.مواد قابل اشتعال     21 
     1-12-3.حرارت     22
    1-13 شرايط لازم براي اشتعال     22 
    1-14.عوامل ايجاد آتش     24 
    1-15.اصول كلي مبارزه با آتش     25 
    1-15-1 سرد کردن     26
    1-15-2 خفه کردن      26
    1-15-3 سد کردن      27
    1-16.قابليت اشتعال     27 
    1-17.انفجار گردها     27 
    1-18.گازها و بخارات قابل اشتعال     29 
    1-19.طبقه بندي آتش ها     30
    1-20.انواع خاموش كنندهاي دستي     31
    1-21.دستگاه حفاظت تنفسي     34
    1-22.استفاده كننده دستگاه      37
    1-23.اساس عملكرد و مشخصات دستگاه تنفسي مدلAir5000      40
    1-23-1.نحوه عملكردoperation principle) )     40
    1-23-2.پشتي و بندها     40
    1-23-3.فشارشكن فشار قوي     42
    1-23-4.فشارسنج و سوت خبر      43 
    1-23-5.دهني     44
    1-23-6.ماسك تنفسي     45
    1-23-7.سيلندرها     47
    1-24.بازديد اوليه     49
    1-25.آشنايي با لوزي شناسايي خطرات مواد شيميايي     50
    1-25-1.بهداشت     51
    1-25-2.قابليت اشتعال     51
    1-25-3.واكنش پذيري     51
    1-25-4.نكات وي‍‍ژه    52
فصل دوم
    2-1.سابقه صنعت پتروشيمي در ايران     53
    2-2.وضعيت صنايع موجود پتروشيمي     54
    2-3.مجتمع پتروشيمي شيراز     56
    2-4.اصول و اهداف برنامه بيست ساله عمراني     56
    2-5.برنامه 5ساله عمراني اول 1362-1366     60
    2-6.امكانات و نيازها     60
    2-7.تامين مواد اوليه      61
    2-7-1.برق     61
    2-7-2. مواد اوليه     61
    2-7-3.راههاي ارتباطي     62
    2-7-4.توسعه صنايع پتروشيمي     62
    2-7-5.منابع مالي     62
    2-8.طرح هاي صنايع پتروشيمي     63
    2-9.طرح هاي شركت ملي صنايع پتروشيمي     64
    2-9-1.طرح هاي گروه كودهاي شيميايي     64
    2-10.طرح گسترش مجتمع پتروشيمي شيراز     65
    2-10-1.برنامه ساختماني تكميل طرح و بهره برداري از آن     66
    2-11..صنايع پتروشيمي     67
    2-12.مجتمع پتروشيمي هاي در ايران     72
    2-12-1. مجتمع پتروشيمي شيراز     72
    2-12-2. مجتمع پتروشيمي رازي     73
    2-12-3. مجتمع پتروشيمي خارك     74
    2-12-4. مجتمع پتروشيمي اصفهان     74
    2-12-5. مجتمع پتروشيمي بندر امام     75
    2-12-6. مجتمع پتروشيمي اراك     77
    2-12-7. مجتمع پتروشيمي خراسان     78
    2-12-8. مجتمع پتروشيمي تبريز     78
    2-12-9. مجتمع پتروشيمي اروميه     79
    2-13.پروژه هاي در دست اجرا     80
    2-13-1. مجتمع پتروشيمي امير كبير     80
    2-13-2. مجتمع پتروشيمي ابو علي سينا     80
    2-13-3. مجتمع پتروشيمي فجر     81
    2-13-4. مجتمع پتروشيمي فن آوران     81
    2-13-5. مجتمع پتروشيمي خوزستان     82
    2-13-6. مجتمع پتروشيمي مشعل داران     82
    2-13-7. مجتمع پتروشيمي تند گويان     82
    2-14. مجتمع پتروشيمي شيراز     83
    2-14-1.محصولات     90
    2-14-2.مواد اوليه     90
    2-14-3.وسعت     91
فصل سوم
    مقدمه     92
    3-1.اعداد تضمين شده     93
    3-2.شرايط محدوده واحد     94
    3-3.موازنه مواد     95
    3-4.توضيح بعضي از اصطلاحات     96
فصل چهارم
    4-1.شيمي و مكانيسم واكنش و بررسي عوامل فشار-دما     99
    4-2.سيستم هاي چندگانه     102
    4-2-1.سيستم دو تايي آمونياك-گازكربنيك     102
    4-2-2-سيستم سه تايي آمونياك-گازكربنيك-آب     106
    4-2-3.سيستم چهار تايي آمونياك-گازكربنيك-اوره     109
   فصل پنجم
    5-1.بررسي فني عمل استريپينگ     111
    5-2.راكتورreactor     112
    5-3.استريپرstripper      117
فصل ششم
    6-1.فشردن گاز كربنيك و آمونياك     120
    6-2.سنتزsynthesis     122
    6-3.جريان برگشتي مجددrecirculation     124
    6-4.ذخيره و تبخير كردن اوره urea storage&evaporation     126
    6-5.پريلينگ و جابجايي موادprilling&solid handing     129
    6-6.جذبabsorbtion     132
    6-7.دفعdesorbtion     132
    6-8.شبكه بخار     134
    6-9.سيستم روغن     139
    6-10.ماشين هاي محرك     141
    6-10-1.كمپرسورcompresor     143
    6-10-2.توربينturbine     144
    6-10-3.پمپpump     145
    6-10-4.اجكتورejector     150
فصل هفتم
    7-1.سنتز     151
    7-1-1.مقدار اكسيژن موجود در گاز كربنيك     152 
    7-1-2.مقدار كل آمونياك     152
    7-1-3.درجه حرارت بالاي راكتور     152
    7-1-4.فشار سنتز     154
    7-1-5.فشار بخار در جدا كن     156
    7-1-6.درجه حرارت مايع خروجي از جداكن     158
    7-1-7.ارتفاع در جداكن     159
    7-2.گردش مجدد     160
    7-2-1.فشار گردش مجدد     160
    7-2-2.درجه حرارت گردش مجدد     161
    7-2-3.فشار در فلاش تانك     162
    7-3.تبخير     163
    7-3-1.فشار در مرحله اول     163
    7-3-2.درجه حرارت مرحله اول     163
    7-3-3.فشار در مرحله دوم     164
    7-3-4.درجه حرارت در مرحله دوم     164
فصل هشتم
    8-1.مفهومي     165
    8-2.عملياتي     170
    8-3.ساختن(طرح مكانيكي)     183
فصل نهم
    9-1.تميز كردن مكانيكي     188 
    9-2.شستشو كردن     188
    9-2-1.شستشو با مايعات     190
    9-2-2شستشو با گازها     192
    9-3.عمليات بعد از flashing     192
    9-4.فرستادن آب     193 
    9-5.هدف     193
    9-6.اجرا     194
    9-6-1.قسمت سنتز و گردش مجدد     194
    9-6-2.قسمت تبخيركن     195
    9-7.آزمايش خلا     195
    9-8.آزمايش هوا     197
فصل دهم
    10-1.راه اندازي    198
    10-2.گرم كردن     198
    10-2-1لول گيري در درامها و سرويس گذاشتن شبكه بخار     199
    10-2-2.سرويس گذاشتن كمپرسور co2     201
    10-2-3.فشار گيري اوليه     207
    10-3.پاسيويشن     209
    10-4.راه اندازي واحد     209
    10-4-1.سرويس گذاردن سيستم دفع     209 
    10-4-2.فيد آمونياك     210
    10-4-3.راه اندازي بخش تبخيرو پريلينگ     215
    10-4-4.افزايش ظرفيت واحد     216
    10-5.از كا افتادن واحد     217
    10-5-1.خواباندن كمپرسور     219
    10-5-2.از سرويس خارج نمودن سيستم دفع     220
    10-6.خواباندن اضطراري     220
    10-6-1.تريپ كمپرسور     220
    10-6-2.تريپ پمپ آمونياك     221
    10-6-3.قطع برق     222
    10-7.راه اندازي مجدد بعد از بسته شدن كوتاه مدت واحد     223
    10-7-1.راه اندازي پس از تريپ پمپ آمونياك     224
فصل يازدهم
    11-1.خطرات پروسس     225
    11-1-1.توزيع مايع در جداكن     225
    11-1-2.خورندگي     225
    11-1-3.حالت انفجاري     230
    11-1-4.جريان گاز كربنيك     231
منابع     232
فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                                  صفحه
نمودار 2-1    69
نمودار 2-2     70
نمودار 2-3     71
نمودار 4-1    104
نمودار 4-2    105
نمودار 4-3    108
نمودار 4-4    109
نمودار 4-5     110
نمودار 5-1     116
نمودار 5-2    117
نمودار 5-3    119
نمودار 8-1    187
 
 
 
 
 
فهرست جداول
عنوان                                                                                                                  صفحه
جدول 2-1     55
جدول 1-1-    85
جدول 2-1    87
جدول 3-1    89
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
فهرست اشکال
عنوان                                                                                                                  صفحه
شکل 1-1     38
شکل 1-2    39
شکل 1-3    41
شکل 1-4    42
شکل 1-5    44
شکل 1-6    45
شکل 1-7    47
شکل 1-8    47