شناسایی عوامل مؤثر بر خلق جداره های شهری واجد معنا نمونه موردی: خیابان شریعتی در منطقه 7 شهرداری
 
فهرست مطالب
کلیات پژوهش 11
-1-1 بیان مسئله 11
-2-1 ضرورت و اهمیت پژوهش 11
-3-1 واژ ههای کلیدی 12
-4-1 هد فهای تحقیق 12
-5-1 پرس شهای تحقيق 12
-6-1 ساختار پژوهش 13
-7-1 روش تحقیق 13
-8-1 نتایج مورد انتظار 14
-2 مبانی نظری 14
-1-2 مقدمه 14
-2-2 تب یین مفهوم نمای شهری و عناصر تش یک لدهنده آن 14
-1-2-2 کدام: نما یا نمای شهری؟ 14
-2-2-2 توقعات کارکردی از نم ا 15
-3-2-2 جایگاه نمای شهری در ابعاد طراحی شهری 15
-4-2-2 تب یین جایگاه نما و نمای خیابانی در دیدگاه نظری هپردازان خارجی و داخلی 18
-5-2-2 شناسایی کیفی تها، سنج هها و نمایانگرهای مورد توجه در بررسی نمای خیابانی 22
-3-2 تب یین جایگاه معنی در خلق نماهای مطلوب 26
-1-3-2 ادراک محیط 27
-2-3-2 مفهوم معن ا 28
-3-3-2 معرفی رویکرد سنجش معن ا 30
-4-3-2 بررسي روش هاي مطالعه و سنجش معن ا 34
-4-2 نتیج هگیری 37
-3 روش تحقیق و معرفی نمونه مورد ی 38
-1-3 مقدمه 38
-2-3 الگوواره پژوهش 38
-3-3 انواع روش تحقیق 39
-1-3-3 تفاوت پژوهش کیفی و کمی 39
فهرست مطالب
-4-3 بررسی ماهیت حیطه مفهومی پژوهش 41
-1-4-3 بررسی ماهیت حیطه عملی پژوهش 41
-2-4-3 تع یین الگوواره، رویکرد، روش، تکنیک و ابزار پژوهش حاضر در مرحله جم عآوری داد هه ا 41
-5-3 روش، تکنیک و ابزار تحلیل داد هه ا 42
-1-5-3 جامعه آماری پژوهش 43
-2-5-3 حجم نمونه و نحوه توزیع پرسشنام هه ا 43
-3-5-3 ساختار کلی پرسشنامه 44
-4-5-3 انتخاب تصاویر 44
-6-3 معرفی نمونه موردی-خیابان شریعتی 45
-1-6-3 معرفی اجمالی منطقه 7 شهرداری تهران 45
-2-6-3 جایگاه منطقه 7 شهرداری در ارتباط با مرکز پایتخت 45
-3-6-3 سازمان فضايي منطقه 7 شهرداری تهران 46
-4-6-3 بررسی محور شريعتي 49
-5-6-3 بررسی نمای خیابانی محور شریعتی از حیث معن ا 51
-7-3 جمع بندی 55
-4 تحلیل داده ها و ارائه پیشنهاد ها 55
-1-4 مقدمه 55
-2-4 تحلیل پرسشنامه کارشناسان 55
-1-2-4 شناسایی مصادیق کالبدی، متغیرها و معانی در بدنه خیابانی 57
-3-4 تحلیل پرسشنامه ناظرین 58
-1-3-4 بررسی ویژگ یهای فردی پاس خدهندگان 59
-2-3-4 بررسی ویژگ یهای حضور در فض ا 60
-3-3-4 بررسی معانی القاشده در نمای خیابانی و تأثیرگذاری آ نها بر خلق نماهای واجد معن ا 60
-4-3-4 شناسایی بسترهای کالبدی بروز معنا و تأثیرگذاری آ نها بر خلق نمای شهری واجد معن ا 62
-5-3-4 شناسایی معیارها و متغیرهای مؤثر بر خلق نمای خیابانی واجد معنا و میزان تأثیرگذاری آ نه ا 63
-4-4 ارائه راهکار و نتیج هگیری 65
-1-4-4 ارائه ملاحظات کلی طراحی نمای واجد معن ا 66
-2-1-4 تدوین راهنمای طراحی نمای خیابانی واجد معن ا 68
منابع 70
-5 پیوست-نمونه پرسشنامه و تحلیل داده ها 72
-1-5 پرسشنامه متخصصین 72
-2-5 پرسشنامه ناظرین 73
فهرست جداول
جدول 2- 1- بررسی نظریات صاحب نظران در مورد ابعاد طراحی نما 22
جدول 2- 2- شناسایی عناصر نما در دیدگاه نظریه پردازان مختلف 22
جدول 2- 3- ابعاد نمای شهری کیفی تهای مورد انتظار از هر بعد 24
جدول 2- 4- کیفیت، معیار و سنجه در ارتباط با بعد ادراکی 26
جدول 2- 5- معنا ب هعنوان یک کیفیت 28
جدول 2- 6- بخشي از فرم صف تهاي دوقطبی مورد استفاده در آزمون افتراق معنايي 36
جدول 3- 1- مقايسه ويژگ يهاي اثبا تگرايي در مقايسه با الگوواره فرا اثبات گرایی 39
جدول 3- 3- روش، شیوه، تکنیک و ابزار پژوهش 43
جدول 3- 4- بررسی ویژگ یهای خیابان شریعتی 51
جدول 3- 5- بررسی نمای خیابان شریعتی از حیث ابعاد ادراکی 52
جدول 3- 6- بررسی ابعاد بصری در نمای خیابان شریعتی 53
جدول 4- 1- دست هبندی تصاویر منتخب نماه ا 57
جدول 4- 2- اولوی تبندی تصاویر در گرو ههای مختلف 57
جدول 4- 3- شناسایی مصادیق کالبدی،رمزها و انواع معانی در تصاویر گرو ههای مختلف 58
جدول 4- 4- ویژگ یهای فردی مشارک تکنندگان 59
جدول 4- 5- جدول ویژگ یهای حضور در فض ا 60
جدول 4- 6- معانی القاشده در نماهای واجد ارزش و تأثیرگذاری آ نها بر خلق نماهای واجد معنا در خیابان شریعتی 61
جدول 4- 7- شناسایی بسترهای کالبدی بروز معنا و تأثیرگذاری آ نها بر خلق نمای شهری واجد معن ا 63
جدول 4- 8- شناسایی معیارها و متغیرهای مؤثر بر خلق نمای خیابانی واجد معنا و میزان تأثیرگذاری آ نه ا
شکل 3- 1- جایگاه منطقه 7 در مناطق 22 گانه شهرداری تهران 45
شکل 3- 2- سازمان فضایی منطقه 7 شهرداری تهران و جایگاه خیابان شریعتی 47
شکل 3- 3- کاربری ها و الگوی قطعات اطراف خیابان شریعتی 50
 
بخشی از مطلب
1-1 بیان مسئله
موضوع نمای شهری، از موضوعات مهم و اساسی مورد توجه طراحان شهری، معماران و حرفه مندان از ی کسو
و از سوی دیگر نهادهای اجرایی درگیر با مسائل شهری است، چراکه نماد هویت بصری و ویترین شهری است که
در وهله اول به دید ناظران فضا می آید، بنابراین به نظر می رسد باید تدابیری در ساماندهی نما و منظر شهری صورت
پذیرد. بررس یها نشان م یدهد، در فرایند ادراک محیط از میان حواس، بینایی بیشترین تأثیر را در ادراک محیطی ایفا
م یکند. در این میان در نگاهی اجمالی در آنچه از ویترین شهری پایتخت برمی آید، متأسفانه ناهماهنگی، اغتشاش
بصری و هویت بصری ناهمخوان با بستر و زمینه، نشان از نوعی از آشفتگی و ناآرامی بصری در نماهای شهری
دارد. این در حالی است که با توجه به توقعات عملکردی و ادراکی که از نمای شهری انتظار م یرود، این وجه از
شهر که در دید روزمره شهروندان است، باید واجد ارز شهای بصری بوده و در ضمن متضمن معنا و هویت باشد تا از
این رهگذر ناظر، آن را درک نموده و نوعی ای نهمانی با فضا به وجود آید. بدین ترتیب مسئله این پژوهش، طراحی
نماهای شهری فارغ از ابعاد مورد انتظار آن و درنتیجه واجد رمزگذار یها و دلال تهای ناخواسته است که ماحصل
آن، عدم درک محیط و دریافت اطلاعات بصری محیط و درنتیجه نوعی ب یتوجهی و عدم ای نهمانی با محیط است.
بنابراین این پژوهش بر آن است تا اصول و معیارهای طراحی نماهای واجد معنا و قابل ادراک شهروندان تهرانی را
از خلال بررسی نمونه موردی تدوین نماید.
-2-1 ضرورت و اهمیت پژوهش
بررسی اهمیت موضوع پژوهش هم از حیث انتخاب قلمرو موضوعی پژوهش و هم از حیث قلمرو مکانی
پژوهش واجد بررسی است. هما نطور که در بیان مسئله پژوهش نیز آمد، موضوع نمای شهری و بدنه خیابان
شهری ازای نرو که به عنوان یکی از محم لهای تحقق کیفیات طراحی شهری است، موضوعی بسیار مهم قلمداد
م یشود. درعی نحال توجه به ابعاد خاص و ویژگ یهای خاص هر مکان که منجر به هویت مکان و معنا )قلمرو
موضوعی( م یشود یکی از مهم ترین اهداف طراحی شهری است، بدین معنی که خلق مکا نهای بامعنا که واجد
ویژگ یهای خاص اجتماعی و فرهنگی هر مکان هستند، منجر به ارتقا خوانایی، تصورپذیری و جهت یابی در آن
م یشود. در این میان بدنه خیابانی )قلمرو مکانی( به عنوان یکی از سه عرصه تأثیرگذار در ابعاد کالبدی منظر عینی
خیابان است، که شناسایی معانی و تدوین راهبردها و اصول طراحی مطلوب آن می تواند منجر به تحقق هویت
مکان در مقیاس خرد شود.
همچنین بررسی ضرورت انجام تحقیق از حیث تبعاتی که عدم توجه به این موضوع م یتواند در منظر عینی
استفاده کننده فضا داشته باشد، قاب لبررسی است. بررسی و مشاهده روندی که هم اکنون در جدار ههای شهری در
جریان است نشان م یدهد، تنوع سب ک و.....