بخشی از مطلب

سابق بر این ، فرضا" در دهه اول ودوم تا میانه های دهه بیست سده خورشیدی کنونی حد گسترش تهران 
ازسمت شمال حداکثر به حوالی خیابان کریم خان کنونی میرسید . یعنی ازسمت غرب بلوارکشاوزکنونی 
( نهر کرج سابق ) وامتداد ان خیابان زند وازسمت شرق بازهم حداکثرحوالی دروازه شمیران درواقع بافت 
شهری ممتد تهران پایان میافت . ازاین خط فرضیء شرقی غربی تا شمالی ترین نقطه تهران کنونی ، در 
انزمان ، فضائی تقریبا"خالی ازسکنه بود . دراین منطقه وسیعی که درشمال تهران قدیم قرارداشت ، در 
شمال ، شرق وغربش ، روستا های مختلفی قرارداشتند . روستاهائی که در ان زمان هنوز هویت وزندگی 
روستائی خودررا حفظ کرده بودند . تهران دردگرگونی شان تا ان سالها تاثیر چندانی نداشت . درغرب این 
منطقه از جنوب به شمال پس ازنهرکرج بنای قزل قلعه وبیابان های شمال ان تا یوسف اباد وده ونک ادامه 
داشت . در شمالغربی وغرب ان تپه های محمد یه وسپس سعادت اباد ، روستای اوین ، کمی شمالی 
ترروستای درکه ودر غرب ان فرحزاد ودورتر از ان باز هم در سمت غرب پونک و روستای کن 
قرارداشتند . فضای میان این روستا ها را زمینهای بایر وتپه ماهورها ، تشکیل میدادند . بهمین صورت 
درمرکزاین منطقه ازجنوب به شمال بیابان وتپه های های عباس اباد وبلاخره در شمال ان الاهیه ، امانیه ، 
پل رومی ، قیطریه وبلاخره روستا یا قریه تجریش قرار داشت . درشمال غرب تجریش روستای ولنجک 
درسمت شرق ازجنوب به شمال چاله هرز ، داودیه ، قلهک ، فرمانیه ، زرگنده ، چیذر ، دروس ودر شمال 
نیاوران دز اشیب ودربند و گلابدره ، امامزاده قاسم باز هم در بخشهای شمالشرقی ان جماران کاشانک شاه 
اباد وغیره قرار داشنند . از خصوصیات عمده این نقاط روستائی باغهای بسیارانها بود . بصورتی که گاه 
برخی ازاین نقاط فقط ازچندین باغ تشکیل میشد . مانند داودیه ، چاله هرز ، ونک وخاصه جنوب وغرب 
تجریش ، چهارراه حسابی ، باغ فردوس ومناطق اطراف ان . چنانکه ، میرزاده عشقی شاعرمعروف ان 
زمان دراشعار، تابلوی مریم خود ، بگونه ای زیبا ، فضا ومحیط ییلاقی ان زمان ء باغهای شمیران بویژه 
ارتفاعات دربند را توصیف مینماید .