بخشی از مطلب
مقبره سه سید (میر حیدر آملی) مربوط به سدهٔ ۹ ه‍.ق است و در آمل، محله پائین بازار، چاکسر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.این بنا در محیطی تاریخی و قدیمی با وجود حیاط زیبا و موزه تاریخی بنا شده و یکی از نمادهای معماری آرامگاه سازی در ایران است.حکیم عارف صوفی, بهاء الدین سید حیدر بن علی بن حیدر معروف به شیخ حیدر آملی یا میر حیدر آملی (زاده:۷۲۰ هجری آمل، درگذشت: ۷۹۴ ) عارف و صوفی و مفسر شیعه دوازده امامی قرن هشتم است.وی از نوادگان علویان مازندران است که نسبش به سجاد (امام چهارم شیعیان) می‌رسد. اين بنا آجري با برج 8 ضلعي و گنبد هرمي با ارتفاع 12 متر مي باشد.قسمت پايين بنا چهارگوش است و در ورودي با طاق جناقي در ضلع شرقي است.و ضلع مقابل آن از خارج داراي دو طاقنماي باريك است به خلاف ضلع ديگر كه هر كدام يك طاقنما به پهناي 207 سانتيمتر در ميان آن بنا شده است بالاي طاقنما محلي براي نصب كتيبه دارد.و بالاي آنها در هر ضلع ده قرنيس سينه كفتري و كشكولي است و بالاي هر دو قرنيس كشكولي نيم دايره اي از كاشي است.چهار كنج بالاي نما را از داخل جمع كرده و چهار ضلع ديگر بوجود آورده اند كه با چهار ضلع اصلي مجموعا 8 ضلع مي شود كه كمربند گنبد را تشكيل مي دهد و سقف را بر آن بنا كرده اند و با آن از خارج گنبد مثمن القاعده است.مصالحي كه در اين بنا به كار رفته آجر و گچ مي باشد که در نوع خود در بین برج ها و مقبره های چهار ظلعی و قرنیس جالب توجه و خاص است.
 
محتویات
 
۱ ديگر امكانات تفريحي و رفاهي جهت گردشگري
 
۲ کتیبه
 
۳ بانی
 
۴ جستارهای وابسته
 
۵ منابع
 
ديگر امكانات تفريحي و رفاهي جهت گردشگري
 
در داخل حیاط مقبره پارک کوچک و مقبره 5 شهید گمنام هم دیده می شود.
 
کتیبه
 
متن كتيبه صراحت دارد كه در اين گور عارف دیگری که جد ابوالقاسم پسر ابوالمحاسن رويانی آملی است به خاك سپرده شده است نه خود ابوالمحاسن رويانی كه به دست اسماعيليان كشته شد. همچنین عالم دیگر به نام عزالدین آملی نیز در اینجا مدفون است،و از این رو به سید سه تن مشهور است. بسم الله الرحمن الرحيم .لا اله الا الله . محمد رسول الله الملك ليله العزه لله الحمدلله هذه قبر الامام السعيد القاضي القضاه تاج الدين فخرالاسلام . ابوالقاسم بن الامام الشهيد فخر الاسلام ابوالمحاسن الرويانی آملی قدس الله الروحه اين كتيبه سنگي قبر سيد سه تن يا مير حيدر آملي است.[۱]
 
بانی
 
اولین بانی این آرامگاه سید بها الدین عزالدین آملی بود که خود از عالمان بود و بعدها چندین بار مرمت شده است.