مطالعات جامع بررسی توسعه پایدار اقتصادی در معماری
بخشی از مطلب
موضوع پایداری در سالهای اخیر بخش وسیعی از ادبیات شهرسازی را به خود اختصاص داده است. آنچه در سال¬های اخیر در محافل علمی و نهادهای رسمی مورد تأکید بسیار بوده است، موضوع پایداری در قالبهای توسعه پایدار، توسعه شهری پایدار و نهایتا شهر پایدار است. بدین منظور مجامع بین المللی فراوانی مقوله پایداری در شهرها و نواحی شهری را مورد بحث و بررسی قرارداده و با تدوین سیاستها و دستورالعملهایی سعی در به عینیت درآوردن آن دارند )حمیده و پورمحمدرضا، 1387). البته لازم به توجه است که در واقع پایداری که امروزه به عنوان رویکردی رایج در برخی از جوامع و در ابعاد متنوعی نظیر اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی،ز یست محیطی و غیره مطرح است، درگذشته نزدیک یعنی قرن 19 ایده و آموزهای نو بوده است. ایدهای که میتوان آن را از خلال اندیشههای آرمانگرایانه و بعضا انتقادی متفکرین قرن 19 به گونهای تلویحی استخراج کرد. از آن جمله میتوان به عقاید و آموزههای فکری جان راسکین(1900 ـ 1818) مانند مخالفت شدیدش با تکرار و نمود کالبدی آن در شهرها یعنی شبکههای شطرنجی – که آنها را تعبیر به گورهای جان میکرد – و ستایش و طرفداری او از تنوع و گوناگونی و رجوع به الگوهای خیابان سازی قرون وسطایی،خارج از متن تاریخی اش و به گونهای فراروایتی، جنبه توجه به مقیاس انسانی و طراحی برای عابر پیاده اشاره کرد که پیشاپیش در ارتباط با مباحث پایداری مطرح مینماید یا توجه و حمایت خاص ویلیام موریس) 1384- 1896) ازطبقات زحمت کش و کارگر و به طور کلی مفهوم اجتماع انسانی )شوای،1384، 35) یادآور برخی از اصول 21 گانه ریو نظیر محور قرار دادن انسان و توجه به مقوله فقر است. فریدریش انگلس) 1985-18220) درسال 1845 درکتاب وضعیت طبقه کارگر با بررسی زندگی پرولتاریا طبقه زحمتکشان (پاکزاد، 1386 ، 45) بحثی بسیار جدی پیرامون مقوله عدالت اجتماعی، که امروزه جزء مبانی اصلی توسعه پایداراست، مطرح کرد. در بستر مباحث اجتماعی، جین جیکوبز درسال 1961 در کتاب تأثیرگذارخویش”مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکا”، مخالفت صریح خود را با اقدامات "رابرت موزز” مبتنی بر ایجاد آپارتمانهایی بی روح به جای واحدهای همسایگی قدیمی که از نظر او نمونه عالی جامعهای فشرده، متراکم و سرزنده بودند اعلام داشت. در واقع نقد و تأکید او بر ایجاد مکانی قابل زیست به جای مکانهای شهری بی هویت در پیشنهادهای متفکرینی چون لینچ درقالب” شکل خوب شهر” و درکتاب” راه بی زمان ساختن” توسط کریستوفر الکساندر، به کمال رسید )ویلرو بیتلی78،1984( و سرانجام بحث پایداری در قالب توسعه پایدار در سال1985 از طریق گزارش موسوم به"گزارش برانتلند" (رئیس نروژی اجلاس( تحت عنوان " آینده مشترک ما" توسط "کمیسیون جهانی محیط زیست وتوسعه "به طور رسمی در دستورکار سیاسی قرارگرفت.
همچنین درسال 1992 ، دراجلاس سازمان ملل در شهر ریودوژانیرو تحت عنوان اجلاس سران زمین سندی در همین رابطه توسط 178 کشور به امضا رسید که به عنوان ”دستورکار 21 انتشاریافت. برطبق سند مزبور تمام کشورها مکلف به تدوین برنامههای استراتژیک و عملی جهت اجرای مفاد دستورکار 21 در مقیاس ملی کشور خود تحت عنوان دستورکار محلی 21 گردیدند ( گلکار، 1379؛ حمیده و پورمحمدرضا، 1378).
فهرست مطالب
تعریف پایداری
توسعه پایدار چیست
تفهیم بنیادی توسعه پایدار
توسعه پایدار از دیروز تا امروز
مؤلفه¬های توسعه پایدار
ارکان اصلی توسعه پایدار
اصول توسعه پایدار
کنار گذاشتن تصور قدر قدرتی انسان
عدالت وبرابری
اکوسیستم بسیار مهمتر از درک و تصور فعلی است
آشتی توسعه و پایداری
مردم محوری
مشارکت و وفاق
برنامه جامع ، چرخهای و تلفیقی
دیدی سیستمی و کل گرایانه
ساخت بر روی آنچه که وجود دارد:
تفکر جهانی و عمل محلی
اهداف کلی توسعه پایدارتوسعه پایدار در جهت رفاه اجتماعی
رشد ، توسعه پایدار و توسعه پایدار اقتصادی
توسعه پایدارازمنظراقتصادی
نقش امنیت اقتصادی در تامین توسعه پایدار
نقش وقف در تامین امنیت اقتصادی
ارتباط وقف در پایداری اقتصادی
مؤلفههای وقف در توسعه پایدار اقتصادی
تأثیر وقف بر استقلال اقتصادی و رشد و توسعه
تأثیر وقف بر تحقق عدالت اجتماعی و رفاه عمومی
نقش وقف در توسعه پایدار اقتصادی
نمونهای موردی برای برسی و تفهیم بهتر موضوع
نخستین مدرسه در اسلام
باز شناسی ربع رشیدی (ربع: خانه، سرا و محله)
هدف ربع رشید از احداث این فرهنگسرا
مؤلفههای شهرک دانشگاهی ربع الرشید
نظام وقف در ربع الرشیدی
ربع الرشیدی شهری با شاخصههای توسعه پایداری
توجه به اقتصاد در ربع رشیدی
دلایل ناپایداری شهرک ربع رشید