پاورپوینت بررسی پيشينه و تاريخچه توریسم و گردشگري
 
بخشی از مطلب
اولين عامل ايجاد گردشگري به مفهوم امروزي در اواخر قرن 18 در اروپا ايجاد شد ، درآمد هنگفت خانواده هاي ممتاز و اشراف زادگان که اين گروه را از ساير مردم جدا ميکرد مي توانست عامل مهمي در اين زمينه به شمار آيد . در قرن نوزدهم با پيشرفت انقلاب صنعتي عوامل اجتماعي جوامع بورژوازي و تقسيم عمومي ثروت در ميان توده مردم به توريسم رونق بيشتري داد و در اواخر آن قرن بود که مفاهيم امروزي توريسم به وجود آمد . در نقاط خوش آب و هوا ، در کنار دريا ها و طبيعتا در مناطقي که مردم اوقات فراغت خود را در آنجا مي گذراندند اندک اندک مراکزي به وجود آمد که امکانات زندگي جهانگردان را تسهيل ميکرد . هتل ها و مسافر خانه ها در شهرها رو به ازدياد گذارد و با اختراع کشتي هاي بخار و قطار و راه آهن و بعد اتومبيل و هواپيما راه ها کوتاه تر شد و با سهولت رفت و آمد به تعداد توريست ها افزوده شد . تا قبل از جنگ جهاني  با وجود آنکه توريسم به مفهوم گسترده خود در آمريکاي شمالي و اروپا مطرح شده بود و توريست هاي معدودي در جنوب قاره آمريکا و آفريقا و آسيا ديده مي شوند اما هنوز اين امر شکل جهاني به خود نگرفته بود و کمتر کشوري آنرا به صورت يک رشته اقتصادي در درآمد و بودجه سالانه خود منظور مي کرد ولي پس از گذاشتن بحران هاي اقتصادي بعد از جنگ جهاني دوم ناگهان توسعه شگفت انگيزي در توريسم بين المللي به وجود آمد . 
 
 
ماهيت و فلسفه گردشگري : 
طبق تعريف ، کليه عوامل و عناصري که ميل به سفر را در عامل جهانگردي بر مي انگيزد جاذبه جهانگردي محسوب مي گردد . اين جاذبه ها سرمايه جهانگردي کشور مي باشد و از لحاظ اقتصادي جزو سرمايه هاي ملي محسوب ميشود و لذا بازار جهانگردي بازاري است ناقص و شفافيت لازم بازار را ندارد اما در مجموع اين جاذبه مشوق جهانگرد در راه وصول به جاذبه هاي ديگر است . ايران از غني ترين کشورهاي جهان از لحاظ منابع گردشگري است . نه تنها از هشت اقليم شناخته شده جهان شش نوع آن در ايران وجود دارد بلکه انواع ميراث فرهنگي ، آثار باستاني کم نظير ، سايت هاي جانور شناسي عظيم ، چشمه هاي معدني با خاصيت درماني شگفت انگيز و تنوع اقوام ساکن ايران که هر يک زبان ، آداب و سنايع دستي خاص خود را دارند موجب ميشود مجموعه غير قابل رقابتي در اين کشور براي جذب سرمايه گردشگران بوجود آيد .
تاريخچه مسافرت و جهانگردي
مسافرت ، واژه اي به قدمت تاريخ است . بشر از زمان پيدايش ، پيوسته در جابه جايي و مسافرت بوده است . البته بايد دانست که هميشه اين مسافرت ها با تجربه ي خوشايندي همراه نبوده اند و هميشه ، به ويژه در دوران گذشته اين سفر ها با ميل و خواست آنها همراه نبوده است .در اين قسمت مي خواهم به بررسي تکامل و تاريخچه ي جهانگردي از عهد باستان تا دنياي امروز بپردازم و در قسمت بعد به بررسي اجزاي تشکيل دهنده صنعت جهانگردي و چالش ها و مشکلات و موانع پيش روي آن خواهم پرداخت . 
عهد باستان
مردم تمدن هاي ما قبل تاريخ با اهداف مختلفي از جمله غذا ، آب و هوا ، دوري از خطر و يا بلاياي طبيعي اقدام به مسافرت مي کردند . با گذشت زمان و کسب فنون و دانش هاي مختلف ، مردم اندک اندک تمايل به يکجا نشيني پيدا کردند و از اين به بعد بيشتر با انگيزه ي تجارت و معامله مسافرت مي کرد . اولين امپراطوري هاي عهد باستان در آفريقا و آسيا و خاورميانه ايجاد شدند . به وجود آمدن زير بناهاي اقتصادي موجب به وجود آمدن جاده ها ومسير ها شد ، در اين دوران حاکمان ماموران خود را به منظور سر کشي به درگيري ها و گرفتن ماليات به نقاط ديگر روانه مي کرد . براي اولين بار در مصر بود که خاندان سلطنتي براي تفريح از اين جاده ها و مسير ها عبور کردند و اين امر موجب گسترش جاده ها و به وجود آمدن کاروانسراها شد ، بعد ها با به قدرت رسيدن امپراطوري آسوري ها اين مسافرت ها با شدت بيشتري همراه بود و پس شکست دادن امپراطوري آسوري به وسيله ي ايران ، موجب به وجود آمدن مسير هايي طولاني شد و حتي ايراني ها کالسکه هايي براي حمل مسافر ساختند و در مسيرها علامت هايي براي شناسايي مسير براي مسافران ايجاد شد . يونانيان از دو جهت توانستند نقش مؤثري در جهانگردي ايفا کنند ، يک ، با ضرب سکه ديگر مسافران مجبور نبودند براي خريد کالا معاوضه کنند و با خود از مبدا حرکت کالا حمل کنند ، دو ، با گسترش زبان يوناني ديگر بيشتر مردم مشکل زبان نداشتند و به راحتي قادر به برقراري ارتباط بودند . در آن زمان سفر به يونان از رونق بسيار خوبي برخوردار بود که بيشتر سفرها هم به وسيله کشتي و از طريق دريا انجام مي شد . روميان براي استفاده از هواي آفتابي به مصر مي رفتند و مردم مصر هم براي ديدن باران و استفاده از هواي خنک به روم مي رفتند .جالب است بدانيد فردي به نام پوسانياس که اهل يونان بود ، در ۱۷۰ ميلادي کتاب ده جلدي با نام راهنماي يونان منتشر کرد تا مسافران را به ويژه رومي ها را راهنمايي کند و لي روميان برعکس به مصر سفر مي کردند . در گذشته هم جهانگردان مانند جهانگردان امروزي ميل زيادي به خريد اجناس داشتند و مسئله ي پنهان کردن کالاهايي که از گمرک وارد کشور مي شد امري عادي بود . که اين وضع هنوز هم ادامه دارد ، زيرا در آن زمان ۲۵ درصد واردات به عنوان عوارض گمرکي ضبط مي گرديد
مروزه صنعت جهانگردي و مسافرت متحول شده و به صورت نوعي سرگرمي قابل دسترس و مورد قبول در آمده که مي تواند تجربه ارزنده اي را به مسافران ارائه دهد. در فصل دوم که آخرين فصل از نخستين بخش کتاب است، وضعيت فعلي صنعت جهانگردي مورد بحث قرار مي گيرد. ابتدا نويسنده به اهميت صنعت جهانگردي و مسافرت پرداخته و به دنبال آن الگوها و روندهاي مسافرت هاي بومي و منطقه اي را بيان کرده و در پايان به شرح عواملي که باعث توسعه جهانگردي مي شود پرداخته است. نويسنده در اين فصل سعي بر اين داشته تا برنامه ريزي مناسب و آگاهي از کاربرد برخي عوامل در صنعت جهانگردي و مسافرت اين امکان را به وجود بياورد که بتوان بين روند توسعه و عوامل بازدارنده نوعي تعادل بر قرار کند.
سيستم حمل و نقل قلب جهانگردي است. اين سيستم، ديگر خدماتي که در اين صنعت ارائه مي شود را به هم متصل مي کند. کارايي و راحت بودن اين سيستم تعيين کننده نوع کيفيت سفر است. نويسنده در فصل سوم به بحث درباره سيستم حمل و نقل پرداخته است و تاريخچه مسافرت را براي خواننده به تصوير کشيده و به دنبال آن وارد توضيحات جزئي از سيستم حمل و نقل شده و نقش و جنبه هاي مسافرت و وسايل حمل و نقل را مشخص مي کند. در پايان به اين نکته اشاره داشته است که حمل و نقل با مسئله ها و چالش هاي بزرگي روبرو است.
 امروزه صنعت ميهمان داري که متشکل از اداره اقامتگاه ها و خدمات پذيرايي از قبيل غذا و نوشيدني است، يکي از بخش هاي بسيار پوياي صنعت جهانگردي محسوب مي شود. به طور کلي مسافر هر کجا که برود نياز به مکاني براي خواب، استراحت و غذا دارد. در چهارمين فصل اين کتاب نويسنده به توضيح يکي ديگر از تشکيلات خدمات جهانگردي يعني مهمان داري پرداخته و به دل صنعت ميهمان داري رسوخ کرده و براي خواننده با انسجام خوبي مطالبي را گردآوري کرده است.  
مسئله عرضه و فروش محصولات جهانگردي نسبت به توزيع محصولات ديگر دشواري هايي به همراه دارد؛ زيرا مشتري تا زماني که به مقصد سفر نکند نمي تواند محصولي که خريداري کرده است را ببيند. به طور کلي مي توان گفت محصولات جهانگردي قابل ملموس و قابل نگهداري نيست. در فصل پنجم نويسنده چشم انداز جامعي از سيستم توزيع خدمات و محصولات جهانگردي به خواننده مي دهد و تفاوت نقش عمده فروش ها، مسئول تورها و آژانس هاي مسافرتي را شرح مي دهد و در آخر اثرات فناوري بر سيستم توزيع خدمات و محصولات جهانگردي را بيان مي کند.
با گسترش و رشد صنعت جهانگردي و افزايش آگاهي مسافران بايد خدمات ويژه اي را ارائه داد تا نيازهاي مسافران کنوني را تامين نمود. در همين راستا محصولات و خدمات ويژه اي شکل گرفته و بازارهاي مسافرتي چه بازرگاني چه تفريحي تحت تاثير اين تغيرات قرار گرفته است. ششمين فصل از اين کتاب به توضيح مسائلي از اين دست مي پردازد. انواع گردشگري را بيان مي کند و تغييرات در بازار گردش و تفريح را شرح داده و اشاره اي هم به پيدايش محصولات و خدمات ويژه دارد.
توسعه صنعت گردشگري مورد توجه بسياري از کشورها قرار گرفته است؛ زيرا اين صنعت را به عنوان مهمترين منبع در آمد تلقي مي کنند. وقتي صحبت از توسعه مي شود سوالاتي براي برنامه ريزان اين صنعت پيش مي آيد: اينکه چرا مردم به سفر مي روند؟ و علت بر انگيختگي انگيزه آنها از بازديد از يک محل چه بوده است. مطالعه و شناخت مسافران از اين رو حائز اهميت است که دقيقا بتوان چيزي که گردشگر مي خواهد را فراهم کرد تا شاهد نتيجه ي مطلوبي باشيم. گردشگري انواع بسياري دارد. در هفتمين فصل از اين کتاب، نويسنده بخش هاي مختلف جهاني جهانگردي را واشکافي و مسافران را از نظر انگيزه دسته بندي مي کند.
مقصود از بازاريابي همه فعاليت ها و فرآيندهايي است که در راه گرد هم آوردن خريدار و فروشنده انجام مي شود و آن عبارت است از: خلق، توزيع، تبليغ، ترويج و گسترش و قيمت گذاري و ارائه عقيده ها و نظرات جديد براي تسهيل داد و ستد در محيطي پويا. براي رقابت در بازاريابي جهانگردي و براي پايدار ماندن بخش هاي خصوصي و عمومي، اين سازمان ها بايد مشتريان خود را بشناسند و از خواسته هاي آنان آگاه شوند. براي بازاريابي بايد برنامه هايي تهيه کرد و براي تهيه اين برنامه بايد به عوامل بسياري توجه نمود تا به نتيجه مطلوب در اين بازار برسيم. فصل 8 با عنوان بازاريابي جهانگردي مفاهيم کاملي را در اين باره در اختيار خواننده قرار مي دهد، فلسفه هاي گوناگون بازاريابي را بيان مي کند و به دنبال آن به تفاوت بين خدمات و بازاريابي و کالاهاي بازاريابي مي پردازد و در آخر هم  هدف ارکان اصلي برنامه بازاريابي را بيان مي کند.
صنعت جهانگردي در جهان دستخوش تغييرات بسياري سريعي شده است. بنابراين برنامه ريزان و مديران بايد بتوانند در برابر چالش هاي خارجي مانند فناوري نوين، رقابت فزاينده و نيز در برابر عوامل خارجي مانند محدوديت هاي منابع مالي و انساني واکنشي مناسب نشان دهند. پژوهش در صنعت جهانگردي مي تواند کمک هاي بسياري به بخش هاي خصوصي و عمومي بکند؛ زيرا با پژوهش مي توان مشکلات و چالش ها و مسائل روز را شناسايي کرد و به دنبال آن به شيوه ي صحيحي طرح ريزي کرد. نهمين فصل از اين کتاب به موضوع پيش بيني و پژوهش در صنعت جهانگردي مي پردازد.
صنعت جهانگردي همواره عاملي براي پيشرفت وضع اقتصادي بوده است و نقش به سزايي در رشد و توسعه کشور دارد و مي تواند موجب افزايش توليد و اشتغال زايي شود. فصل دهم با عنوان نقش جهانگردي در توسعه اقتصادي به بحث درباره ي اثرات اقتصادي صنعت جهانگردي در سطح ملي و منطقه اي مي پردازد، سودهاي حاصل از اين صنعت را شرح مي دهد، براي سنجش يا اندازه گيري اثرات اقتصادي روش هايي را ارائه داده است و به موارد ديگر مرتبط با اين موضوع پرداخته است.
جهانگردي مي تواند اثرات مختلفي را در يک محيط بگذارد. به همين سبب مي تواند هم مورد ستايش و هم مورد انتقاد قرار بگيرد. ستايش به سبب توانايي هاي بالقوه يا نقش هاي مثبتي که در سيستم اقتصادي داشته است و انتقاد به سبب اثرات منفي که بر جاي مي گذارد. در فصل يازدهم، نويسنده با توجه به گردشگري پايدار اثرات فرهنگي و اجتماعي جهانگردي را بيان مي کند و به رابطه ي بين فرهنگ و جهانگردي مي پردازد.
منابع و جاذبه ها به عنوان عامل جذب کننده جهانگرد محسوب مي شوند. کيفيت عوامل محيطي براي ارتقاء قطب گردشگري يک مکان حائز اهميت است. پس بايد به گونه اي از منبع استفاده کرد که براي نسل هاي آتي هم باقي بمانند و تخريب نشوند؛ يعني به گردشگري پايدار برسيم. به همين سبب مديران و برنامه ريزان با توجه به ارکان اصلي جهانگردي پايدار استراتژي هايي به کار مي برند تا اثرات منفي محيطي را کاهش دهند. فصل 12 توضيح کاملتري را درباره ي موضوعاتي از اين دست در اختيار مي گذارد.
صنعت جهانگردي از صنايع و فعاليت هاي مختلف تشکيل مي شود که دامنه ي آن نه تنها از مرز ملت ها و منطقه ها بلکه از مرز خطوط سنتي تجارت و صنعت نيز مي گذرد. بنابراين سازمان هايي که خدمات جهانگردي ارائه مي کنند بايد در چارچوب نهادها و سازمان هاي يک دولت يا چند دولت و با رعايت انواع قوانين و مقررات ذي ربط فعاليت کنند. فصل 13 به رابطه ي پيچيده ي دولت و جهانگردي مي پردازد و نقش دولت در مديريت و سياست گذاري جهانگردي را بيان مي کند.
در صحنه بين المللي، يعني جايي که اولويت ها و سياست هاي کشورهاي مختلف موجب پيچيده تر شدن صنعت جهانگردي مي شود، نياز به چنين ارتباط و هماهنگي، بيش از هر جاي ديگر احساس مي شود. در چهاردهمين فصل درباره ي سازمان هايي بحث شده که در سطح بين المللي به صنعت جهانگردي مي پردازند. به ويژه درباره ي نقش، وظيفه، هدف و فعاليت هاي اين سازمان ها و نيز نقش حياتي که آنها در تسهيل امور جهانگردي در سطح بين المللي ايفا مي کنند. سرانجام به برخي از چالش ها و مشکلاتي مي پردازد که اين سازمان ها با ورود به سده ي جديد با آن روبه رو مي شوند.
يک مکان يا منطقه که پذيراي جهانگردان است بر حسب تصادف يا شانس موفق نخواهد شد. بلکه موفقيت در گرو يک سلسله برنامه ريزي دقيق است که بايد در موارد زيادي انجام شود. در فصل پانزدهم شما مي توانيد به اهميت و لزوم برنامه ريزي و نيروهايي که فرايند برنامه ريزي را در صنعت جهانگردي شکل مي دهند آشنا شويد. ارکان اصلي برنامه ريزي را دريابيد و سرانجام با مفهوم برنامه ريزي جامع و ارزش آن در توسعه صنعت جهانگردي آشنا شويد.
برنامه ريزي و توسعه منابع انساني، روشي منظم براي اطمينان يافتن از اين که در زمان مناسب افرادي مناسب در پست هاي مناسب قرار بگيرند تعريف مي شود. در فصل 16 در زمينه جهانگردي به جنبه منابع انساني توجه شده و چشم انداز جامعي درباره ي توسعه و برنامه ريزي منابع انساني در صنعت جهانگردي داده است.
در هفدهمين فصل از اين کتاب، نويسنده نتيجه گيري کلي از اين صنعت رو به رشد داشته است و با توجه به توسعه اين صنعت چالش ها و مشکلات مرتبط با آن را را بيان مي کند. در آخر اشاره اي هم به جهانگردي پايدار دارد. با اتمام اين فصل نويسنده، کتابنامه، واژه نامه و نمايه اي در اختيار خواننده قرار مي دهد.
و......