پاورپوینت بررسی و تحلیل معماری یخچالهای سنتی ایران بهمراه چندین نمونه

یخ خانه میبد یکی از زیباترین یخ خانه های سفالی است که از دوره صفویه در شهر باستانی میبد باقی مانده است. این بنا در تاریخ 25 دی ماه 1378 با شماره ثبت 1826 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
یخ خانه میبد از انواع یخچال های دست ساز گنبدی است که از نظر ابعاد بزرگترین در بین این نوع یخچال ها محسوب می شود. ضخامت پوسته گنبد در کمترین ارتفاع به 240 سانتی متر و در بالای گنبد به اندازه یک آجر (20 سانتی متر) می رسد.
یخ خانه ابرکوه – ابرکوه
یخ‌خانه سفالی ابرکوه به‌عنوان یک سازه مخروطی شکل متمایز است که با پلانی دایره‌ای و طرح پلکانی جذاب ساخته شده است. از ویژگی های چشمگیر آن می توان به محیط 64 متر، ارتفاع برج 22 متر، دیوارهایی با قطر حدود 3 متر و عمق مخزن به 4 متر اشاره کرد. قابل توجه است که کف داخلی خانه یخی عمداً عمیق تر از سطوح بیرونی آن ساخته شده است.
این شگفت‌انگیز سفالی شامل چهار جزء اصلی است: مخزن، مخزن یخ، گنبد وسیع بالای انبار و دیوارهای سایه‌دار. آنچه خانه یخی ابرکوه را متمایز می کند نه تنها ابعاد آن، بلکه طراحی خلاقانه و شکل ساخت آن است. بیشتر یخ‌خانه‌های استان یزد با ارتفاعی در حدود 20 متر، ریشه‌شان را به دوران قاجار برمی‌گردانند. برخی از آنها به رونق جاده ابریشم مرتبط هستند، در حالی که برخی دیگر بر این باورند که از زمان حاکم عضدالدوله دیلمی (حک 936-938 پس از میلاد) می‌آیند. هر کدام به عنوان شاهدی بر غنای تاریخی منطقه هستند.
خانه یخی ایرانی – سوالات متداول

آیا ایرانیان یخچال را اختراع کردند؟

خانه یخی یا یخچال در واقع یک نوآوری باستانی ایرانی است، اما به معنای امروزی آن یخچال نیست. این سازه بیشتر یک سازه بالای زمینی بود که برای ذخیره و حفظ یخ طراحی شده بود تا وسیله ای برای تولید فعال دماهای سرد. یخچال ها معمولاً برای ذخیره یخ و آب سرد استفاده می شدند و از روش های خنک کننده غیرفعال استفاده می کردند.

س. آیا خانه های یخی قدیمی ایران امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرند؟

در حالی که به طور فعال برای هدف اصلی خود استفاده نمی شود، برخی از آنها تغییر کاربری داده شده اند، و تلاش هایی برای حفظ آنها در حال انجام است.

س. خانه یخی ایرانی چگونه کار می کند؟

در طول زمستان، یخ یا برف در محفظه زیرزمینی جمع‌آوری و فشرده می‌شد که با ترکیبی از مواد مقاوم در برابر حرارت مانند کاه، گل و خاک رس عایق می‌شد. ساختار مخروطی بالای زمین دارای دریچه هایی در بالای آن بود تا به هوای گرم اجازه بالا آمدن و خروج از آن را بدهد و همرفت طبیعی را تقویت کند. با افزایش دمای بیرون، محفظه زیرزمینی دمای پایین تری را حفظ کرد و از ذوب سریع یخ های ذخیره شده جلوگیری کرد. علاوه بر این، دیوارهای ضخیم و عایق انتقال حرارت را به حداقل می رساند.

س. آیا ایرانیان باستان یخ می ساختند؟

هیچ مدرک تاریخی وجود ندارد که نشان دهد ایرانیان باستان روشی را برای ایجاد یخ از آب در طول تابستان کشف کرده اند. روش سنتی نگهداری یخ در گودال های زیرزمینی که به خانه های یخی یا یخچال معروف است در ایران باستان بسیار مورد استفاده قرار می گرفت. با این حال، این روش شامل جمع آوری و ذخیره یخ یا برف طبیعی در طول ماه های زمستان برای حفظ آن برای استفاده در فصول گرمتر بود.

س. چگونه می توانم در حفظ یخ خانه های ایرانی سهیم باشم؟

شما می توانید از طرح های حفاظت محلی حمایت کنید، آگاهی را گسترش دهید و در گردشگری مسئولانه شرکت کنید.

آیا سایر کشورها ساختاری مشابه یخ‌خانه‌های ایرانی دارند؟

بله، بسیاری از فرهنگ‌ها در سرتاسر جهان دارای ساختارهای تاریخی هستند که به حفظ یخ اختصاص داده شده‌اند که هر کدام ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند.

س. خانه های یخی در عصر تبرید مدرن با چه چالش هایی روبرو هستند؟

سهولت تبرید مدرن منجر به بی‌توجهی شده است و تلاش‌های حفاظتی را برای جلوگیری از از دست رفتن میراث فرهنگی حیاتی می‌سازد. و....