پاورپوینت بررسی و تحلیل مدرسه غیاثیه خرگرد در حاشیه جنوبی روستای خرگرد

بخشی از مطلب
مدرسه غیاثیه خرگرد از مدارس ۴ ایوانی دارای چهار ایوان و بسیار زیبای دوره شاهرخ تیموری به ارتفاع ۱۱ متر است که دور تا دور آنها حجره‌هایی ساخته شده‌اند. این بنای دو طبقه به گونه‌ای ساخته شده است که امکان استفاده از حجره‌های هر دو طبقه برای طلاب وجود داشته باشد.این مدرسه در روستای غیاثیه در ۵ کیلومتری جنوب شرقی خواف و بر سر راه تربت حیدریه در فاصله ۲۷۸ کیلومتری مشهد از مدارس ۴ ایوانی و آجری ایران که  به سعی پیر احمد خوافی ساخته شده است علاوه بر این، یک مدرسه و یک مسجد دیگر نیز در جانب درب ورودی این بنا به چشم می‌خورند. در مدرسه غیاثیه خرگرد که یکی از شاهکارهای هنر اصیل ایرانی و نمادی از هنر معماری عصر تیموریان به شمار می‌رود، به کرات از کاشی معرق استفاده شده است و شاید همین کار توانسته این اثر را تا بدین حد متمایز سازد. این کاشی‌ها که بیشتر به رنگ آبی فیروزه ای و یا آبی پر رنگ هستند، برای پوشاندن سطوح وسیعی از این بنا به کار گرفته شده‌اند.مدرسه  اثری بر جای مانده از شهر خرگرد قدیم در خراسان (خورگرد) به معنای خورشید گرد است. برخی گویند:خرگرد از دو واژه تشکیل شده از خوربه معنای آفتاب وگرد به معنای شهر و روی هم به معنی شهرآفتاب.برخی دیگر درباره وجه تسمیه خرگرد گفته‌اند: خر یعنی بزرگ وگردیعنی شهر چون این شهر مرکز علمای بزرگ بوده است، نظر دیگر این که خرد یعنی علم ودانش و گرد یعنی شهر یعنی شهر علم و دانش،که دانشمندان در آن حلقه تدریس تشکیل می‌دادند.
پلان کلی مدرسه غیاثیه خرگرد مستطیلی است و بلندترین ایوان آن در جانب شرقی بنا قرار دارد. این ایوان که ایوان قبله نام دارد، بلندترین ایوان این بناست. فضای اصلی مدرسه دارای دو بازوی اصلی است که بازوی سمت راست به مسجد و بازوی سمت چپ به مدرسه راه دارد. از جمله تزئینات به کار گرفته شده در بنای مدرسه می‌توان به کاشی‌کاری، مقرنس‌کاری و گچ‌کاری‌هایی اشاره نمود که بیشتر در قسمت انتهایی ایوان‌ها مشهود هستند. هر چند هنر کاشی کاری را می‌توان در جای جای مدرسه مشاهده نمود.شاهرخ شاه تیموری همچون پدرش تیمور و فرزندش الغ‌بیگ (Ulugh Beg) همواره از خردمندان معماری، با صرف هزینه‌ی زیاد حمایت می‌كرد. شاهرخ در سال ۸۸۵ هجری قمری درگذشت و الغ‌بیگ ۳ سال پس از وی دیده از جهان فرو بست. هنرمندان معاصر جانشین شاهرخ و الغ‌بیگ در ماوراء النهر خراسان در هنر معماری نوآوری كمتری نسبت به گذشتگان از خود نشان دادند كه تنها بنای قابل مقایسه این دوران با ابنیه زمان شاهرخ مسجد كبود تبریز است كه بنای آن در سال ۸۸۷ هجری قمری پایان یافت.
از دیگر مظاهر هنرمندانه مدرسه غیاثیه خرگرد می‌توان به استفاده ظریف و هنرمندانه از آجر در کنار کاشی اشاره نمود که نمای جالبی بدان بخشیده است. در درون محوطه مدرسه و در چهار زاویه متفاوت آن چهار اتاق قرار دارد که در سقف خود از گنبدهای خارق‌العاده‌ای بهره می‌برند. اتاق‌هایی که در بخش‌های شمال غربی و شرقی واقع شده‌اند، نسبت به اتاق‌های دیگر بزرگتر هستند و تزئینات به کار رفته در آنها نیز هنرمندانه‌ترند. در گذشته برای تزئین طبقه همکف بنا از سنگ مرمر استفاده شده بود که اکنون مقدار کمی از آن در بخش‌هایی از طبقه اول قابل مشاهده است.
 
فهرست مطالب
موقعیت
سال ساخت
نوع پلان
دلیل نام گذاری مدرسه
معماربنا
معماری مدرسه
ایوان مدرسه
گنبد
شبستان
کاشی کاری
مصالح
اهمیت بنا
دلیل تخریب مدرسه
تصاویر