ناشناخته‌هاي مسجدجامع اصفهان
اشياء به دستآمده از كاوشهاي باستانشناسي مسجدجامع اصفهان در پيشاز انقلاب ،سومين فصل مطالعاتي خود را پشتسرگذاشت.مطالعه روي اشياء غيرسفالي اين مسجد تاريخي نيز آغاز شد. اين مطالعات باعث ميشود ناشناخته‌هاي زيادي از اين مسجد تاريخي و باستاني آشكار شود.
سومين فصل مطالعه سفالهاي به دستآمده از حفاري‌هاي باستانشناسي پيش از انقلاب در مسجد جامع اصفهان كه به جداسازي سفالهاي ويژه از ميان 70 هزار سفال شاخص مربوط مي‌شد، با حضور دوباره پروفسور جنيتو به ايران انجام گرفت .در همين حال اشياء غير سفالي نيز مورد مطالعه قرار گرفتند.
«فريبا سعيدي»، مدير دفتر باستانشناسي مسجدجامع اصفهان دراين‌باره به ميراث خبر گفت: «در سومين فصل مطالعاتي كه توسط هيات ايراني و ايتاليايي حدود 25 روز به طول انجاميد، علاوه بر جداسازي سفالهاي ويژه از ميان سفالهاي شاخص، مطالعه روي اشياء غير سفالي نيز آغاز شد.»
وي افزود: «مطالعه براي جداسازي سفالهاي ويژه از ميان سفالهاي شاخص كه سال پيش تعداد آن‌ها به 70 هزار رسيده بود پايان يافته اما هنوز آمار دقيق سفالهاي ويژه از سوي هيات باستانشناسي ايتاليايي داده نشده است.»
در نخستين فصل مطالعاتي سفالهاي كشف شده در مسجدجامع، از ميان يک ميليون سفال و شي باستاني به دست آمده از حفاري هاي پيش از انقلاب كه بين سال هاي 1972 تا 1977 توسط "آرتور پوپ"، ايران شناس مشهور جهان و "شرارتو" در حفاري‌هاي باستانشناسي به دست‌آمد، 521 هزار سفال طبقه بندي شد كه از ميان اين تعداد حدود 70 هزار سفال شاخص جداسازي شدند.
سعيدي در مورد مطالعه روي اشياء غير سفالي به ميراث خبر گفت: «مطالعه روي اين اشياء، غيراز استخوان‌ها آغاز شد كه در اين ميان مي‌توان از اشياء فلزي، چوبي، سنگي، چرم و كاغذ نام برد.»
به گفته مدير دفتر باستانشناسي مسجدجامع اصفهان، اشياء غير سفالي مورد مطالعه قرار است طي رايزني با دانشگاه اصفهان، توسط كارشناسان اين دانشگاه مرمت شوند.
از ميان اين اشياء دو شي فلزي كه احتمالا يكي از آن‌ها بشقاب و ديگري كشكول است به همراه تعدادي سرقليان و مهره‌هاي تسبيح از جنس چوب، سنگ و خمير شيشه مورد مطالعه قرار گرفت.
هيات ايتاليايي از سال گذشته به سرپرستي پروفسور جنيتو به همراه هيات ايراني مطالعه روي اشياء باستاني به دستآمده از كاوشهاي باستانشناسي مسجدجامع اصفهان را آغاز كردند كه تا كنون نتايج قابل توجهي را در پي داشته است. هيات مشترك ايران و ايتاليا سال گذشته همايشي را دراين زمينه برگزار كردند.
مسجد جامع اصفهان يکي از مهمترين مساجد جهان محسوب مي شود که يادآور معماري سلجوقي تا قاجار است.
مطالعات باستانشناسي نشان مي‌دهد كه در محل فعلي مسجد پيشتر آتشكده‌اي قرار داشته كه هنوز آثار آن زير اين مسجد شكوهمند باقي مانده است.
مسجد جامع اصفهان در سفرنامه "رابرت بایرن"
گنبد بزرگ و تخم مرغی شکل مسجد جامع اصفهان از آجرهایی ساخته شده است و این مظهر هنر خیره کننده گنبدهای اسلامی است.
رابرت بایرن در سال 1133 میلادی با کریستوفر سایکس عازم سفر به ایران و افغانستان شد. بایرن در طول سفرش، سفرنامه سفر به کرانه های جیحون را تدوین کرده است. این مجموعه اطلاعات ارزنده ای درباره مساجد سرزمین های اسلامی و کشور دارد.
مسجد جامع اصفهان در سفرنامه سفر به کرانه های جیحون این گونه معرفی شده است: این مسجد که در مرکز شهر اصفهان قرار دارد در سده یازدهم ساخته شده است. زیبایی رنگ های دوران صفوی مانند رنگ های دوران تیموری در برابر شکوه و عظمت این بنا رنگ می بازد بیشتر قسمت های آن عاری از ظرافت و زیبایی است.