پاورپوینت تحلیل بررسی هندسه و تناسبات در معماری مسجد جامع قزوین
شهر قزوین مرکز استان قزوین که به بهشت گنجینه های تاریخی شهرت دارد، مسجدی با شکوه هزار ساله دارد که با گنبدی فیروزه ای مسحورکننده مزین شده است. این شگفتی معماری نمادی از میراث غنی شهر، ایمان تزلزل ناپذیر، قدردانی عمیق از هنر و عشق مردم آن است.
مسجد جامع عتیق که با نام مسجد جامع قزوین نیز شناخته می شود، لقب گرانقدر به عنوان یکی از بزرگ ترین و قدیمی ترین مساجد ایران را به خود اختصاص داده است.
این بنای باشکوه بهعنوان بزرگترین مسجد چهار ایوانی ایران شناخته میشود که شگفتیهای معماری دوران مختلف در طول تاریخ را به نمایش میگذارد.
بنای اولیه مسجد باستانی بر روی آتشکده ای ساخته شده که قدمت آن به دوران ساسانیان می رسد. در حال حاضر، اکثر بقایای آتشکده را می توان در بخش جنوبی بنای تاریخی یافت.
این مسجد باشکوه به دستور هارون الرشید پنجمین خلیفه عباسی در سال 808 میلادی ساخته شد. متأسفانه در حمله ویرانگر مغول به قزوین، بخش قابل توجهی از مسجد از جمله ایوان جنوبی (رواق) باشکوه آن با خاک یکسان شد. با این حال، در سالهای بعد، تلاشهای متعهدانه منجر به بازسازی و بازسازی آن شد و اطمینان یافت که شکوه و اهمیت آن ماندگار است.
هنگامی که گردشگران وارد صحن بزرگ مسجد عتیق می شوند، فوراً مجذوب شکوه نفس گیر این گنجینه تاریخی می شوند. این مسجد با وسعت بیش از 4000 متر مربع، با افتخار اوج معماری اسلامی و سنتی را به نمایش می گذارد. گنبد الهامبخش آن، مزین به کاشی کاریهای نفیس، و منارههای ظریفی که اطراف آن را زیبا میکنند، واقعاً مظهر عظمت و میراث فرهنگی است.
برای حفظ و مرمت گنبد فرسوده این مسجد باشکوه، بخشهای مختلفی از جمله حجره گنبد و صحنها از 50 سال پیش به داربستهایی مجهز شدهاند. اما این اقدامات مرمتی به تعویق افتاده و وجود داربست ها مانع استفاده از برخی از قسمت های فضای مقدس مسجد شده است.
علیرضا خزائلی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قزوین گفت: نصب داربست ها در مرحله اولیه به منظور حفظ و صیانت از گنبد مسجد است. با این حال، تعمیرات هنوز کامل نشده است.»
وی افزود: بر اساس قراردادی که بین جهاد دانشگاهی قزوین و تیم ما منعقد شده است، کارشناسان جوان مجرب و متخصص در زمینه مهندسی حفاظت و سازه با هم همکاری می کنند تا داربست های مسجد را با دقت حذف کنند. تخصص آنها حفظ و نگهداری از این مکان تاریخی را تضمین می کند که نمادی از تعهد ما برای حفاظت از میراث فرهنگی است.
بررسی های انجام شده نشان می دهد که در ساختار گنبد باستانی مسجد ضعف هایی وجود دارد. با این حال، مشاور توصیه هایی برای رفع این نقاط ضعف ارائه کرده است.
علی دلزنده، مجری طرح مرمت و مقاوم سازی گنبد مسجد با تاکید بر اهمیت تاریخی این بنا، آن را یکی از پروژه های بسیار مهم در کل استان دانست. حفظ این بنا در کنار سایر بناهای تاریخی در سراسر ایران با تخصص مهندسان و کارشناسان ایرانی امری ضروری است. تجربه نشان می دهد که اعتماد به متخصصان ایرانی موفقیت پروژه های مرمتی را تضمین می کند.
وی خاطرنشان کرد: در اواخر دهه 40 یک تیم ایتالیایی با توجه به تجربیات خود در تشخیص آسیبهای وارده به سازههای غربی و حتی بناهای ایرانی، راهکارهای مرمت مسجد جامع قزوین را بررسی و بررسی کردند. در نتیجه داربست هایی را در مسجد نصب کردند.
«مطالعات مرتبط در سه مرحله انجام شد. مرحله اول و دوم با برنامه ریزی و ارائه سوالات و سپس بررسی آنها و ارائه نتایج و راه حل انجام شد. در مرحله سوم، راه حل پیشنهادی مورد بررسی و ارزیابی مجدد قرار می گیرد تا اطمینان حاصل شود که مرمت و تعمیر اصلی ساختمان با اطمینان کامل انجام می شود.
فهرست
جانمایی سایت
بررسی اقلیم
گلبادها
جدول زیست اقلیمی قزوین
مشخصات اقلیمی قزوین
بررسی بنا و نقشه ها
ایزومتریک بنا
پلان مسجد جامع
مقاطع مسجد جامع قزوین
تزئینات بنا
بررسی بنا از لحاظ نورگیری
شاخصه های تاریخی در بنا
اجزای تشکیل دهنده ی مسجد جامع قزوین
بررسی شبستانها مسجد جامع قزوین
طاق هارونی
بررسی تعداد ایوانها مسجد جامع قزوین
بررسی گنبد خانه مسجد جامع قزوین
مناره ها و گنبد خانه در ایزومتریک بنا
مناره ها و تکرار عناصر در بنا
تجزیه و تحلیل سایت مسجد جامع قزوین
سیرکولاسیون
مسیر رسیدن به بنا ” دید از دور ”
ورودی بنا ” از بیرون به داخل ”
تاریخچه ی ورودی بنا
وضعیت مسیر ” توالی فضاها ”
فرم فضایی سیرکولاسیون ” از بیرون”
ارتباط بین مسجد و دیگر فضاهای تاریخی
تصویری از هشتی دالان شرقی ” ورودی اصلی “
تجزیه و تحلیل پلان مسجد جامع قزوین
شکل گیری بنا
فرم بصورت حیاط مرکزی
سیر تحولات بنا و فرمهای الحاقی
تجزیه و تحلیل مقاطع مسجد جامع قزوین
تقارن مسجد جامع قزوین
عناصر تکراری
درجه بندی نورگیری بنا
عکاسی مسجد جامع قزوین
قرار گیری بنا در بافت شهری
ورودی شرقی ”اصلی ” بنا
نورگیر هشتی دالان شرقی
گنبد خانه اصلی ” در پشت ایوان غربی“
ایوان شرقی
ایوان غربی
هشتی دالان شرقی
شبستان زمستانه مسجد
نمادی از تکرار عناصر خطی در مسجد
مناره مسجد جامع قزوین
تناسبات طلایی در مسجد جامع قزوین
خط أسمان و زمین
تناسبات ارتفاعی و خط أسمان و زمین
تکرار فرم در بنا : (فرم مستعطیل)
ریتم یکنواخت
فرم های افلاطونی
فرم های افلاطونی و نسبت ها
فرم های غیر افلاطونی
فرم های غیر افلاطونی و تناسبات
ترکیب فرم های غیر افلاطونی و افلاطونی در تناسبات
نسبت تناسبات و فرم ….
فرم های افلاطونی – غیر افلاطونی
نقش أب در مساجد
بررسی فرم قوسها در بناها با کاربری های متفاوت
کاروانسراها
حمام ها
پشت بام حمام گنجعلیخان
تناسبات سقف حمام ها (کاربندی)
أتشکده ها ( أتشکده فیروز أباد ساسانی)
کاخ ها( کاخ سروستان ساسانی)
خانه های سنتی (خانه میرزا احمد خان نازیین)
کاربندی در دهانه
فهرست منابع و مآخذ
























