بخشی از مطلب
حمام شاه اصفهان در بازار تفنگ سازها شهر اصفهان قرار دارد. بنا بر منابع، به نظر می رسد بانی این حمام شاه عباس اول صفوی بوده؛ اما از سازندگان آن اطلاعی در دست نیست.
ژان شاردن در سفرنامه خود به این حمام اشاره کرده و نوشته است که شاه عباس اول این حمام را برای استحمام خود بنا کرده بود و در بعضی از روزها، به عموم مردم اجازه می داد از آن استفاده کنند. احتمالا این بنا را، هم زمان با مدرسه ملاعبدالله که در نزدیکی آن قرار دارد، ساخته اند. بنا حمام در دوره معاصر مورد مرمت قرار گرفت.
حمام شاه، مانند اغلب حمام ها، از دو فضای اصلی، سربینه و گرم خانه، تشکیل شده و فضای چال حوض، در کنار گرم خانه، بخش عمده ای از بنا را فراگرفته است.
سربینه فضایی با قاعده هشت و نیم هشت است که طاقی رسمی بندی آن را می پوشاند. در چهار طرف این فضا، سکوهای وسیعی بالاتر از کف سربینه نشسته اند که سقفی کوتاه تر دارند. بدین ترتیب، فضاهایی تفکیک شده در چهار طرف سربینه به وجود آمده است. روشنایی فضای میانی سربینه از نورگیری بزرگ در میانه سقف آن تامین می شود و سکوها هر یک نورگیری جداگانه دارد.
گرم خانه نیز قاعده هشت و نیم هشت و غرفه هایی در پیرامون خود دارد. در سوی شمال شرقی گرم خانه، فضایی به نام "کیسه کش خانه" قرار داشته که آب مصرفی آن از حوض بزرگی در فضای مجاور تامین می شده است. در سوی مقابل، فضایی واقع است که چال حوضی وسیع در میانه آن قرار دارد. همچنین در ضلع جنوب شرقی گرم خانه، خزینه حمام و در پشت آن، تون واقع است. راه ورود به خزینه از طریق مدخل کوچکی بوده که امروزه مسدود است.
حمام دو ورودی از جهات مختلف دارد. سردر اصلی در کنار بازار واقع است و سقف رسمی بندی دارد. این سردر با تزیینات کاشی کاری و نقاشی بر روی گچ در راسته بازار، صورتی ویژه یافته است.
فهرست مطالب
مقدمه
تاریخچه حمام شاه علی
بازار تفنگ سازها
بانیان و سازندگان فضا
دیگر اطلاعات مکتوب
سیر تحول بنا
نکاتی درباره ی معماری بنا
گرم خانه
پرسپکتیو حمام شاه اصفهان
مقاطع حمام شاه اصفهان
پلان حمام شاه اصفهان
تصاویر حمام شاه اصفهان
منابع و ماخذ