پاورپوینت بررسی سبک معماری خراسانی و معماری رازی

در طول سه قرن اول حکومت اسلامی در ایران (قرن اول تا چهارم میلادی)، مساجد به شیوه ای کاملا سنتی و بر اساس معماری ساسانی ساخته می شدند. خراسان را زادگاه نخستین نمونه های معماری اسلامی در ایران می دانند، از این رو سبک های معماری بناهای این دوره (امویان، عباسیان، تهرانی ها و...) را «خراسان» می نامند.

در این سبک، نقشه کلی بناهای آن از مساجد اولیه اسلامی به عاریت گرفته شده است، مساجد دارای شکل چهار ضلعی یا چهار ضلعی هستند. این عدد به سادگی نشان می دهد که ستون های زیادی در اطراف حیاط مرکزی وجود دارد و بخشی از ورودی یا دروازه اصلی را تشکیل می دهد.

طاق های به کار رفته در سبک خراسان بیضی شکل و تخم مرغی است که نمونه های اولیه آن کاخ های ساسانی فیروزآباد و تک قصری است که در منطقه خراسان سرچشمه گرفته اند.

با توجه به ویژگی‌های منطقه‌ای سبک معماری خراسانی، می‌توان گفت که از قرن اول تا چهارم میلادی یعنی تا زمان آل بویه و دیلمی ادامه داشته است. برخی آن را ادامه سبک اشکانی می دانند و در مورد معابد آن را سبک شبستانی می نامند.

مساجد اولیه اسلامی خراسان از مسجد انبی الهام گرفته شده است که فضای مربع اصلی آنها رو به قبله بوده و برخی از سقف های شیبدار آنها با مصالح ساده پوشانده شده است تا سایه و سپس محافظت در برابر آب باران ایجاد شود.

- سبک رازی سبکی از معماری ایرانی از قرن پنجم تا اوایل قرن هشتم (سامانی، سلجوقی و خوارزمشاه) است.

- معماری این دوره را می توان مجموعه ای از تمام معماری های گذشته ایران دانست. ادبیات ایران نیز در این دوره احیا شد و فردوس شاهنامه را که یکی از باشکوه ترین آثار ادبی ایران است، برای ایرانیان به یادگار گذاشت. معماری این دوره با زیبایی ایران، عظمت پارت و هنرهای ظریف مردم خراسان همراه بود.

- معماری این عصر از ویژگی های معماری گذشته در کاربردهای جدید استفاده می کرد. در این دوره با سبک های معماری بسیاری بر اساس معماری پیش از اسلام مواجه هستیم. در واقع اولین حکومت نیمه مستقل ایران در شرق امپراتوری عرب با تأسیس حکومت سامانیان تأسیس شد. حکومت طولانی و نسبتاً طولانی این حکومت، نهضتی را آغاز کرد که بسیاری از صاحب نظران به درستی آن را احیای علم و ادبیات ایران در دوره اسلامی می نامند. این دوره حدود چهار قرن از حکومت سامانیان تا حکومت خوارزمشاهیان به طول انجامید.



فهرست مطالب

مقدمه

سبک معماری خراسانی

ویژگی‌های سبک خراسانی

چند نمونه از بناهای سبک معماری خراسانی

مسجد جامع فهرج (مسجد امام حسن)

خلاصه ای از ویژگی مسجد فهرج

پلان مسجد جامع فهرج ( شیوه خراسانی )

مسجد تاریخانه دامغان

خلاصه ای از ویژگی مسجد تاریخانه دامغان

سبک معماری رازی

دستاور‌های معماری دوره رازی

بناهای سبک رازی

مقبره ی امیر اسماعیل سامانی در بخارا

گنبد سرخ مراغه

گنبد قابوس در گرگان

منابع