پاورپوینت بررسی و تحلیل طاق ، قوس و گنبد در معماری

گنبدگنبد به عنوان ویژگی عمده سراسر معماری اسلامی‌، ریشه در معماری ساسانی و مسیحی قدیم دارد. قدیمی‌ترین مسجد بر جای مانده - قبه الصخره (اواخر قرن هفتم) در اورشلیم - ‌یکی از بناهای بزرگ مذهبی در جهان است و محلی است که [حضرت] محمد (ص) بنا به روایات از آن‌جا به آسمان معراج کرد. این مسجد دارای گنبدی ‌بر بالای استوانه‌ای طبل مانند و نیز دارای طرح و پلانی مدور و حلقوی و نیز دو راهرو سرپوشیده یا دهلیز می‌باشد. طرح این بنا از معماری رومی اقتباس شده است که ممکن است در رقابت با کلیسای «آرامگاه مقدس» که آن هم در اورشلیم قرار دارد، بنا شده است. از این رو قبة الصخره با طرح بنیادی مسجد سازگاری ندارد. گنبد آن طلاکاری شده و بقیه سطوح‌ درونی و بیرونی آن تماماً با موزاییک رنگارنگ سرامیکی پوشانده شده است.
 در برهه‌ای که اسلام گسترش می‌یافت، تأثیر مردمان ترک‌تبار [بر هنر اسلامی] به گونه‌ای فزاینده احساس می‌شد. به همین خاطر آرامگاه بنا شده در آغاز قرن دهم‌ برای حاکم بخارا ‌در آسیای مرکزی (خاستگاه سلسله سلجوقی) اهمیت ‌ساختمانی ‌دارد. این بنای آجری مربع شکل دارای گنبدی است که به جای قرار گرفتن بر لچک‌های کروی (تاق ضربی‌هایی با ‌بخش‌های مثلثی قوس‌دار [که معمولاً گنبد‌ها بر آن‌ها واقع می‌گردد]) که در عالم بیزانس معمول بود‌، بر سکنج‌ها (تاق‌بندی‌های کوچک که گوشه‌های این مربع را به هم پیوند می‌دهند) قرار گرفته است. بنای سکنج‌ها از ایران ساسانی سرچشمه گرفته است. آن‌ها بسیار ساده‌تر از‌ لچک‌های کروی‌ساخته می‌شوند، به همین خاطر این تدبیر به گسترش مساجد و آرامگاه‌ها و دیگر سازه‌های قبه‌دار در سراسر جهان اسلام انجامید.



فهرست مطالب

هنر و معماری اسلامی

خاستگاه‌ها و ویژگی‌ها

سیر تاریخی هنر اسلامی

مسجد سلیمانیه

رشد معماری مذهبی

نمایه یک مسجد

محراب

صحن

قبه الصخره‌

مناره حلزونی مسجد سامرا

منشا پیدایش مناره

گنبد

ایوان

طاق محرابی

منبر و مقصوره

مدرسه

معماری غیر دینی

تمدن شهری

شهرسازی دوران عباسی

حرم‌ها و آرامگاه‌ها

تزیینات معماری

معماری جهان اسلام

مسجد الاقصی

مسجد سامره

معماری مراکشی

معماری تیموری

معماری عثمانی

معماری مغول

تاج محل

معماری ایرانی

نگاهی به طراحی داخلی در معماری سنتی ایران

اقسام کاشی کاری

شکل گیری ایینه کاری

طاق در معماری اسلامی ایران

انواع سازه قبل از ورود مصالح جدید

مصالح ساخت سازه های طاقی:

۱) قوس

۲) طاق

انواع طاقها: الف) طاق آهنگ

ب) طاق ترکین

ج) طاق چهار بخش

د) طاق وتویزه

ایوان مدائن(طاق کسری)

گنبد؛ جلوه‌ای خاص از معماری اسلامی

گنبد سلطانیه تجلی و نماد هنر و معماری اسلامی ایران

ساخت گنبد

سلطانیه؛ نماد هنر ایرانی و اسلامی

ثبت گنبد سلطانیه در فهرست میراث جهانی

منابع