تخت جمشید را می توان مشهورترین مجموعه از دوران باستان در ایران به شمار آورد كه در سطح جهانی نیز كاملا شناخته شده است . احداث این مجموعه در دوره داریوش هخامنشی در حدود سال های 518 تا 520 پ.م شروع شد و در دوره پسر او خشایار شا نیز ادامه یافت. در دوره پادشاهان بعدی هخامنشی نیز فعالیت هایی در زمینه توسعه این مجموعه صورت گرفت.
يكي از ويژگي هاي اين مجموعه اين است كه پيش و پس از ان مجموعه اي با آن عظمت در تاريخ ايران ساخته نشده و هنوز هم منحصر به فرد است
ويژگي مهم ديگر تخت جمشيد اين است كه بزرگترين مجموعه ي طراحي شده از دوران باستان است كه افزون بر عظمت وشكوه جنبه اي آئيني نيز داشته است .
برخي از بازتاب نمادگرايي آئيني را نه تنها در نقشه ي بناها وطراحي مجموعه بلكه در طراحي نقوش نيز مي توان مشاهده كرد.