مقدمه
ايران در مرز ميانه گرايش هاي شديد مذهبي و باورهاي تاريخي و فرهنگي و آييني از يك سوء و مختصات نظم پذيري وبريدن از هستي شناسي به شيوه كهن و روي آوري به معرفت شناسي ( epistemology) از طريق عقل محوري خود
.درونگرايي
درونگرايي مفهومي است كه به صورت يك اصل در معماري ايران وجود داشته وبا حضوري آشكار،بهصورتهاي متنوع،قابل درك و مشاهده است
مركزيت
ويژگي موازي با مسأله درونگرايي،مركزيت در فضاي معماري است. سير تحول عناصر پراكنده(كثرتها)به وحدت مركزي در اغلب فضاهاي معماري دنياي اسلام به چشم ميخورد. حياط خانهها،مساجد،مدرسهها و كاروانسراها هستههاي تشكيل دهنده اين تفكر و رساندن عناصر عملكردي يا جزئيات.ميانه
ويژگي معماري غيرقابل انكار آثار و ابنيهاي مانند
انعكاس
در اغلب فضاهاي معماري ايران منظره كلي حاصل از شكلگيري عناصر كالبدي،به وجودآورنده كليتي بصري است كه اجزاي آن در قالب محوربنديهاي حسابشده و منظم،چارچوبي را تشكيل ميدهند كه درآن موضوع شكل و تصوير به كمال ميرسد. اجزاء تركيبي در محورهاي افقي و عمودي همواره رشد صعودي داشته و به منظور دستيابي به مركزيت ديد(تصوير)خط حركت عمودي
پيوند معماري با طبيعت
همدلي و احترام به طبيعت ريشههاي عميق فرهنگي دارد و همزيستي مسالمتآميز انسان،معماري و طبيعت در معماري سنتي ايران كاملاً مشهود است. اشارات فراوان در كتاب آسماني دربارة گياه،نور و اجزاء طبيعت و در نهايت تمثيل بهشتي آن موجب شده است كه در معماري ايران حضور طبيعت به طور همه جانبه باشد و فضاهاي نيمهباز-نيمهبسته در يك روند سلسله مراتبي به نحوي
هندسه
مورد بسيار مهم در درك معماريهاي شرق،ايران وتمدنهاي زير پوشش فلسفه و فرهنگ اسلامي، نحوه برخورد با مقوله هندسه در بيان افكار و انديشههاست. بدون شكزبان بيان معماريهاي جهان بر هندسه استوار است و از طريق روابط آن ميتوان كليت كالبدي را آشكار كرد.
فهرست مطالب
الهام و برداشت از مفاهيم بنيادي معماري ايران
مقدمه
درونگرايي
مركزيت
انعكاس
پيوند معماري با طبيعت
هندسه
شفافيت و تداوم
راز و ابهام
تعادل موزون/توازن حساس
چشمدل
پيدايش فرم در معماري ايراني
فرمهاي ساده
صفه يا تخت
برجها و منارها
ايوان
تالار
چهار طاق
دالان
حياط
فرمهاي مركب
تخت-منار
تخت-ايوان-تالار
ايوان-چهار طاق
حاصل سخن
- نخست تحولات اوليه در دورة قاجاريه
- دوم ، تحولات در دورة ناصر الدين شاه
- سوم ، دورة رضاخان :
برسي آثار دو معمار معاصر ايراني
الف - فرهاد احمدي
مجتمع فرهنگي سينمايي دزفول
ب - سيد هادي ميرميران
سير تحول و ويژگيهاي معماري ميرميران
بناي مجموعة فرهنگستانهاي ايران
بناي مجموعة ورزشي رفسنجان
بناي كتابخانة ملي ايران
بناي موزة ملي آب ايران