چکیده:
تاريخ روم
تاریخ رم با افسانه شروع میشود. انیید، یکی از بازماندگان شهر تروا در آن جنگ افسانهای، به سرزمین ایتالیای امروزی میآید. نوادگانش رموس و رمولوس، بنا به دستور پادشاهی که پسران را میکشته، به آب افکنده میشوند. و بعدها این دو تن، شهر رم را بر روی هفت تپه نزدیک به رود تیبر بنیان میگذارند. این افسانه، خالی از حقیقت هم نیست. بنیانگذاران شهر رم، مردمانی غیر از ساکنان بومی سرزمین ایتالیا بودند که امروزه قوم و تمدن شان به نام اتروسکانی شناخته میشود. آن طور که محققان حدس میزنند، کسانی از بابل یا الهام گرفته از تمدن بابل بودند که به رم آمدند و شهرنشینی را به آن سرزمین آوردند.
تاریخ رم، سه دوره آغازین و جمهوری، امپراتوری، و افول و سقوط امپراتوری را شامل میشود.
سنای رم، مجلسی که به تقلید از یونانیها برپا شده بود، بازیگر ثابت هر سه دوره بود. در ابتدا، پس از منازعات فراوان، اختلاف طبقاتی بین اشراف و تودههای زیردست برداشته شد و جمهوری شکل گرفت.
رمیها به خاطر ارتش منظم شان توانستند قلمرو خود را از دشتهای پیرامون به کل ایتالیا گسترش بدهند ،بعد نوبت تسلط بر دریای مدیترانه بود.
رمیها بر سر تصرف جزیره سیسیل با دولت کارتاژ درگیر شدند و بعد از سه جنگ بزرگ، عاقبت در (۱۴۹ قم) دولت کارتاژ که روزی بر تمامی ساحل دریای مدیترانه، از سیسیل تا اسپانیا تا آفریقا حکومت میکرد، به کلی نابود شد و يونان هم در (۱۲۹ قم) به دست رمیها افتاد.
معماری رومی:
هنر و معماري رومي اختلاط و التقاطي است از هنر اتروسكي ،يوناني ، آسياي غربي ،مصري و بومي. هنر رومي هر چند كه بسيار كند ودير خود را به عرصه ظهور رسانيد ،وليكن ماندگاري ويژه اي يافت. اين هنر و معماري ابتدا تحت تاثير هنر و معماري اتروسكي و پس از آن نيز متاثر از هنر يوناني شد. اما مشخصه هاي خاص خود را به دست آورد و در حقيقت تمدن و هنر غربي در يونان متولد و بوسيله روميها تقويت و گسترش يافت. كليه آثار پر ارزش به ويژه تنديسهاي يوناني به قصرهاي امپراتوران و سرداران حمل و زينت بخش اين مكانها گرديد. تنديسهاي يوناني كه توسط هنرمندان رومي ساخته شده در بسياري از موزه هاي دنيا موجودند و نشانگر اوج هنر تنديس سازي عصرجمهوري است. به اعتقاد بسياري هنر رومي از هنر يوناني متولد گرديد. هنر رومي به واقع انتشار دهنده و نگهدارنده ميراث هنر يونانيان بوده است. ولي به اين نكته هم بايد اشاره نمود كه روميها به خواسته هاي هنري خويش دست يافتند و هنر رومي شكوه و جلال خاص خود را يافت. پس از آن هنر رومي الگوي هنرمندان دوره رنسانس گرديد. و علاوه بر اين هنر روم بر دوران صدر مسيحيت و تا سده هاي ميانه تاثير شگرفي بر فرمها و طرحهاي معماري داشت. قرنها كليساهاي دوران مسيحي از پلان باسيليكاي رومي استفاده كردند و محراب آنها متاثر از المان نيم دايره اي بود كه روميها در انتهاي دو بازوي عرضي باسيليكا تعبيه كرده بودند.
مطالب مرتبط در این زمینه
کولوسئوم (نام باستانی: Amphitheatrum Novum یا Amphitheatrum Flavium، به ایتالیایی: Colosseo، به لاتین: Colosseum) یک تماشاخانه در شهر رم در ایتالیا است. کولوسئوم بزرگترین تماشاخانه در امپراتوری روم بوده است. کولوسئوم ظرفیتی میان ۵۰۰۰۰ تا ۸۰۰۰۰ نفر و ۸۰ درب ورودی داشته است. ساخت کولوسئوم توسط وسپاسیان بین سالهای ۶۹ تا ۷۰ میلادی پایهگذاری شد. پس از آن پسرش تیتوس در سال ۸۰ میلادی کار ساخت آن را در زمینهای باتلاقی میان تپههای اسکوئیلین و کائلین تمام کرد. البته پس از او دومیتیان (برادر تیتوس) در کولوسئوم تغییراتی اعمال کرد. به عنوان اولین آمفی تئاتر دائمی در روم کامل کرد.
امروزه بیشتر کولوسئوم را با تاریخ خونین نبرد گلادیاتورها در آن میشناسند. در کولوسئوم گلادیاتور با یکدیگر یا با حیوانات وحشی میجنگیدند و اسباب سرگرمی تماشاچیان خود را ( که اغلب از اشراف بودند) فراهم میکردند. برخی اعدامها (مانند اعدام با رهاسازی حیوانات وحشی) نیز در کولوسئوم انجام میشده است.
سازه
پلان این مجموعه به شکل بیضی با قطرهای ۱۸۸ متر و ۱۵۶ متر و زیر بنای ۶ جریب میباشد. ارتفاع آن حدود ۴۸ متر است. کف صحنه چوبی است و در زیر آن مجموعهای از اتاقها و گذرگاهها برای عبور حیوانات وحشی و سایر تدارکات لازم جهت راهاندازی و اجرای نمایش قرار گرفتهاست. تعداد ۸۰ دیوار به عنوان تکیه گاه برای طاقهای گنبدی شکل، گذرگاهها، پلکان و ردیفهای صندلی، روی صحنه قرار گرفتهاست. لبه بیرونی طاقهای متوالی باعث اتصال طبقات مختلف و پلکان بین آنها به یکدیگر شدهاست.
نمای داخلی کولوسئوم از بالا سه ردیف طاقهای گنبدی شکل رو در روی ستونها و سر ستونها قرار گرفتهاند، در ستونهای طبقه اول سبک معماری سبک دوریکا، در طبقه دوم سبک ایونیک، و در طبقه سوم سبک قرنتی که نزدیک به سبک کلاسیک یونان بود، به کار رفتهاست. این بنا به دلیل عبور و مرور آسان جمعیت به داخل و خارج میدان یکی از شاهکارهای مهندسی است در بالای این سه طبقه اصلی، طبقه زیرشیروانی شامل ستونهای مستطیل شکل سبک قرنتی قرار دارد، فضای بین ستونها با ۴۰ عدد پنجره کوچک مستطیل شکل پر شدهاست. در قسمت بالا، دیوارکوبها و بندگاههایی وجود دارد که تیرکهایی را که سایه بانها به آنها آویزان است، نگه داشتهاند.
در ساخت عمارت با دقت بسیاری از انواع ترکیبات ساختمانی استفاده شده، برای فونداسیون از بتون و برای ستونها و طاقها از سنگ آهک (تراورتن) استفاده شده، در ستونهای به کار رفته برای دیوار دو طبقه زیرین، از نوعی سنگ متخلخل به نام توفا استفاده شدهاست. برای طبقات فوقانی و اکثر طاقها از آجر بتونی استفاده شدهاست.
این اثر هم اکنون به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید به شمار میرود.[