پست مدرن
پست مدرنیسم به معنای دقیق کلمه یک مکتب فکری نیست که هدف یا زاویه مشخصی داشته باشد . به هیچ عنوان آن را نمی توان و نباید با مدرنیسم مقایسه کرد . به نظر می رسدکه پست مدرنیسم واکنش به برخی ممانعت های مدرنیستی باشد . پست مدرنیسم در معماری در پی تغییر بنیاد مدرنیسم است و از مهم ترین سرفصل های آن می توان به انسانی کردن محیط های اجتماعی اشاره نمود . ( معماری غرب . امیر بانی مسعود )
نظریات پست مدرنیسم و نقد آن از مدرنیسم در موارد زیر قابل بررسی است :
عقلانیت
ایدئولوژی
کثرت گرایی
تاریخ
رسانه ها
زبان
تکنولوژی
عقلانیت :
رنه دکارت از پایه گذاران فلسفه مدرن با این گفته خود که ( من فکر می کنم پس هستم )
تاکید بیش از پیش ذهنیت مدرن بر عقل و عقل گرایی را ابراز کرد . این نوع نگرش به امور و محور قراردادن عقل تک ساحتی در اواخر قرن 19 توسط فردریک نیچه زیر سوال برده شد . از نظر وی ( تمدن غربی نوعی پدرسالاری عقل باوری دارد که باعث شده همه چیز در چهارچوب خرد باوری افراطی , بشر را اسر خودش کند . نیچه مشکل بزرگ بشریت را مدرنیته می داند )
اید ئولوژی :
مدرنیسم عصر ایدئولوژی آفرین است . پست مدرنیسم با ایدئولوژی مخالف است . ایدئولوژی های عصر مدرن همه از نظر فلاسفه پست مدرن مورد انتقاد است .
کثرت گرایی :
مدرنیسم همیشه به دنبال وحدت است . چه در اندیشه و چه در هنر , ولی پست مدرنیسم همیشه کثرت گراست . دو نظریه فلسفی دیکانستراکشن و فولدینگ از زیر مجموعه های بینش پست مدرنسیم محسوب می شوند که همین موضوع دلالت بر کثرت گرایی دارد .
تاریخ :
دیدگاه مدرنیسم و پست مدرنیسم نسبت به تاریخ نیز دو دیدگاه کاملا متفاوت است . مدرنیست ها تاریخ را به صورت خطی و معلول ها را به دلیل وجود علت ها می داند و برای هر علتی در تاریخ به دنبال معلول آن هستند . ولی از نظر پست مدرن تاریخ مجموعه ای از گسست ها است .
رسانه ها :
به عقیده متفکران پست مدرن , یکی از مشخصات بارز جوامع پیشرفته , سیطره رسانه ها مانند مطبوعات و رادیو تلویزیون بر زندگی مردم است .
زبان :
از نظر فلاسفه و متفکران پست مدرن , زبان نقش اساسی و تعیین کننده در طرز تفکر و نوع اندیشه انسان دارد .
لیوتار معتقد است که هیچ رویدادی حارج و مستقل از زبان وجود ندارد .
-------------------------------------------------------------
تکنولوژی:
تاکید بر علم و تکنولوژی , همواره از شاخصه های اصلی مدرنیسم بوده است , اگرچه پست مدرنیسم اهمیت تکنولوژی را نفی نمی کند و عصر تکنولوژی پیشرفته از خصیصه های بارز عصر پست مدرن محسوب می شود .
پست مدرنیسم بر این باور است که باید ماهیت تکنولوژی را شناخت و نسبت به آن دقیق تر برخوردکرد .
معماری پست مدرنیسم :
رابرت ونتوری نیز در کتاب پیچیدگی و تناقض در معماری درصدد یافتن اصولی برای معماری پست مدرنیسم است . عمده هدف ونتوری در کتاب مزبور ارزش گذاری به نفی نوعی معماری است که از سادگی کمتر و از پیچیگی بیشتری برخوردار است و تعریف ( معماری , ساختمانی است با تزئینات روی آن ) را ارائه کرد و در رد واکنش به جمله معروف میس ( هرچه کمتر بهتر ) شعار ( هرچه کمتر ملال آورتر ) را بیان نمود . ( معماری غرب –امیر بانی مسعود )
چارلز مور , دیگر معمار پست مدرن در جواب شعار میس می گوید : بیشتر , بیشتر است .
More is more ……………( معماری معاصر غرب . دکتر وحید قبادیان
مطالب مرتبط در این زمینه
پست مدرن ۱- تنوع مجموعه عناصر از نظر فرم ، اکلکتیسیسم.
۲- جستجوی یک سنتز برای حل مسائل واقعی که تمام توقعات و مشخصه های زمان را در برداشته باشد .
۳- کوچکترین معیار متدولوژیک ، پیروی از مسائل واقعی و انتخاب روشی که از تفکر و حوصله حاصل میشود .
طرح موزه ملی لندن ۱۹۸۰: رابرت ونتوری به همراه همسرش این مرکز را طراحی کردند . ساختمان ۳ نما دارد .
طراحی نمای ساختمان با خصوصیات محله است:
۱- یک نمای سنتی که سمت یک موزه تاریخی قرار دارد.
۲- یک نمای مدرن که سمت خیابان و ساختمانهای مدرن قرار دارد .
۳- نمای داخل کوچه که همگون با بافت محلی است Robert Venturi) ۱۹۲۵ – (TWA Terminal )۱۹۵۶-۶۲ ( رابرت ونتوری معمار آمریکائی از شاگردان سارنین Saarinen و لوئی کان Khan بود و در دفتر آنها کار می کرد . در سال ۱۹۶۶ کتابی به نام ” پیچیدگی و تضاد در معماری ”
Complexity & Contradiction In Architecture را به رشته تحریر در آورد . در این کتاب رابرت ونتوری اصول اندیشه ها و جهان بینی معماری مدرن را زیر سوال برد . او در این کتاب خواستار توجه به خصوصیات انسانی و توجه به معماری انسانی مدار شد . عمده نقد ونتوری در این کتاب متوجه میس وندروهه بود .
در مقابل ” Less Is Bore ” ,” Less Is More “، به معنی کم خسته کننده است ، را مطرح می کند . اوعقیده داشت مسائل بسیار پیچیده (Complex ) و تضاد ( Contradiction ) در ساختمان وجود دارد که نمی توان آنها را نادیده گرفت ، یا حذف کرد . ونتوری عقیده داشت که یک ساختمان نمی تواند یک فرم خاص داشته باشد ، برای او فرمهایی از قبیل خانه های دامنه کوههای ایتالیا که بر اساس نیازهای مردم و شرایط اقلیمی بنا شده ملاک است .
ونتوری هیچ اعتقادی به سبک بین المللی ندارد و به جای آن معتقد به زمینه گرایی است ، یعنی هر بنایی باید بر اساس زمینه های فرهنگی ، اجتماعی ،تاریخی و کالبدی و شرایط آن سایت و ساختمان طراحی و اجرا شود .