اتروریا
تمدن روم وامدار اندیشه ها و ظرافت های هنر تمدن اتروریاست.به گفته ی باستان شناسان در خلال قرن های ششم و هفتم ق م دولت های اتروسک منطقه ای در ایتالیای مرکزی که پیوسته بر وسعت آن افزوده می شد را مستعمره ی خود نمودند.شهر روم جزو این منطقه بود.از قرن پنجم ق م به بعد قدرت نظامی در حال گسترش روم سلطه ی و در نهایت استقلال آن ها را به مخاطره افکند.لذا اتروسک ها بر آن شدند تا استحکامات شهری نفوذ نا پذیری ایجاد کنند .که بعد ها به سبب آن شهرت یافتند.
معماری اتروسک ها:
بیشترین تاثیر اتروسک ها بر همسایگاان خود به خصوص روم , تکنولوژی سازه های تاقی شکل که البته از یونانیان و یونانیان از بین النهرین اقتباس کرده بودند.
اتروسک ها با اخذ تکنولوژی تاقی از یونان مانند بین النهرین دروازه های تاقی شکل می ساختند.
معبد:
اتروسک ها قبل از ارتباط با یونانیان , ساختمان همتای معبد نداشتند. مراسم مذهبی در آن دوران در زمین های مقدس انجام می شد. در حدود 600 ق م دولتشهر های اتروسک تحت تاثیر یونانیان شروع به ساختن معابد بزرگ نمودند.
معابد بزرگ به دو منظور اصلی ساخته می شد:
1- جای دادن تندیس عبادی بسیار بزرگ یک خدا
2-بالا بردن غرور و به طور کلی اعتبار شهری
شکل گیری امپراطوری روم
در اواسط قرن دوم پیش از میلاددر یونان میان اعضای اتحادیه آکئی جنگ و درگیری بود. آنها اطاعت روم را نمی پذیرفتند؛ پس ارتش روم به یونان لشکرکشی کرد و با غارت دولت-شهر کرنت و فتح دیگر شهرها به عمر این اتحادیه خاتمه بخشید و در ضمن ، یونان به جزئی از جمهوری روم تبدیل شد
روم
نام روم را نباید با رم یکی دانست. روم نام امپراتور بزرگ باستانی و رم نام شهری " پایتخت روم " است که از عجایب دنیای باستان به شمار می رود . هرآنچه به کشور باستانی مربوط می شود " رومی " و آنچه به پایتخت آن است " رمی " نامیده می شود . اکنون کشور ایتالیا بر بخش کوچکی از روم باستان جای گرفته و پایتخت آن همان پایتخت باستان " رم " است .
کشوری که به نام روم معروف و شناخته شده است کشور تازه ای بود که در کرانه های تیبر بنیاد شد. تسلط خود را بر نیمه ی باختری مدیترانه برقرار ساخت.کشور روم از جنوب به صحرا –از شمال به رود راین و دانوب و از خاور به دره دجله و فرات محدود بود.روم تسلط خود را بر سرزمین تمدن های کهن یعنی مصر سومر بابل فلسطین و یونان برقرار ساخت.
یکی از مراکز مهم تمدن روم شبه جزیره ی ایتالبا بود.در دوره های باستان همه راهها به روم ختم می شد و اکنون راه های فرهنگی نوین به روم باستان بازمی گردد.ایتالیا شبه جزیره ی بلند و باریکی بود که مانند یونان کوهستانی و جلگه های کم وسعت و کوجکی داشت.
مطالب مرتبط در این زمینه
رم اشاره به سرزمینهایی در اروپا و آسیای صغیر دارد که مدتی در دست امپراتوری روم و امپراتوری رم شرقی بود. معمولاً در منابع عربی و اسلامی قدیم منظور از رم سرزمینهای آسیای صغیر است. یکی از نامهای عربی دریای مدیترانه نیز که در جنوب آسیای صغیر قرار دارد، «بحرالروم» به معنی «دریای رم» است. اتروسک: خاستگاه این سرزمین توسکان بین فلورانس و رم در ایتالیای امروزی بود. از ساختمان معابد اتروسک تنها شالودههای سنگی بر جای مانده، زیرا خود بنا از چوب ساخته میشده. اتروسکها به دلایل مذهبی کاربرد سنگ را در معماری معابد خود جایز نمیشمردند. طراحی شهری بر اساس شبکهٔ شطرنجی استوار بود. (بر اساس عقاید دینی ایشان که آسمان را بر مبنای چهار جهت اصلی به چهار ناحیه تقسیم مینمودند) اردوگاههای نظامی محصور به نام کسترا با پلان چهارگوش نیز از شبکهٔ شطرنجی برخوردار بوده اغلب تبدیل به شهرها میشدند. اثرشاخص بر جای مانده اتروسکها دروازهٔ آگوست در پروجا میباشد که الگوی معماری رومی قرار گرفت.
ویتروویوس معمارو شهرساز رومی (سده یکم پ. م) و نویسنده رساله "ده کتاب در باب معماری گاست" که در ارتش روم به فرماندهی ژولیوس سزار خدمت میکرد.
از دیدگاه او نخستین خانهها نمونه برداری از شکلهای طبیعی (پناهگاه، لانهٔ پرندگان و غارها) بودهاند. به نظر او معماری نخستین "هنر و علمی" است که ایجاد شده در نتیجه هنر برتر است. به اعتقاد او معمار باید نظریهپرداز، نویسنده و دارای دانش گسترده باشد. آشنایی از هندسه، پرسپکتیو، قوانین نور، ریاضیات، نجوم، فلسفه، شناخت موسیقی، دانش پزشکی (برای اقلیم و سلامت در ساختمان) و ... برای معمار لازم است. از دیدگاه او معماری باید به سه اصل وفادار بماند: ایستایی (ساختمان و مصالح)، کارایی، زیبایی تاریخ روم با تاریخ شهر رم پیوند دارد و به روایت افسانه گونه شهر رم در سال ۷۵۳ پ. م به دستور رمولوس ساخته شد.
امپراتوری روم با ایجاد راهها، قوانین و ارتش توانمند خود، سیستم حمل و نقل سازمان یافتهای را به وجود آورد که سبب پیدایش شهرها شد.
تمدن شهرگرای رومی (لاتین) با ساخت سدها، پلها، جادهها، آبراهها، تئاترها، میدانها، حمامهای همگانی، تاقهای پیروزی و سنگفرش راهها آثار ماندگاری در جهان از اسکاتلند تا خلیج فارس بر جای نهاد. با وجود شکوه شکوه بناها و تندیسها که هر امپراتور از خود به جا میگذاشت رم را نمیتوان شهری یکپارچه در نظر گرفت. موانع طبیعی (شهر هفت تپه) و بیتوجهی هر امپراتور به آثار ساخته شده دیگران را میتوان علت اصلی آن بشمار آورد.
رومیها علاقه به ساختمانهای بزرگ داشتند، بنابراین نیاز به مصالخ سنگین، پایدار، بادوام، خشن و محکم. آنها به علت داشتن سیمان پوزولان که بهترین سیمان در جهان بود موفق به ساخت بناهای مطلوب شدند. رومیها ابتدا تاقهای نیم دایرهای (تاق آهنگ) که از نظر سازهای ایستایی زیادی ندارند را پدیدآورند، سپس با روش مبتکرانهای به تاق مرکب یا متقاطع که عبارت از دو تاق آهنگ عمود بر یکدیگر است دست یازیدند.[۱]