بافت قدیمی شهر ایران از خیابان‌های پر پیچ و خم باریکی به نام کوچه با دیوارهای بلند خشت و آجری تشکیل شده است که غالباً در فواصل مختلف سقف دارند. این شکل از طراحی شهری که در گذشته در ایران رایج بود، شکلی بهینه از معماری کویری است که گسترش کویر و اثرات طوفان های گرد و غبار را به حداقل می رساند. همچنین سایه های روز را به حداکثر می رساند و "پارچه" را از دمای شدید زمستان عایق می کند.

محله‌ها در شهرهای قدیمی ایران اغلب در اطراف زیارتگاه‌های قدیسان محبوب شکل می‌گرفتند. تمام امکانات عمومی مانند حمام، عزاداری (تکیه)، چایخانه، ادارات اداری و مدارس در خود محله وجود داشت. علاوه بر بازار اصلی شهر، هر محله غالباً بازارچه مخصوص به خود (یعنی «بازار کوچک») و همچنین آب انبار (یا آب انبار عمومی) خود را داشت که آب سالم محله را تأمین می کرد. .

رئیس یونسکو در سفر به کاشان در سال 93 گفت: معماران کاشانی بزرگترین کیمیاگران تاریخ هستند. آنها می توانستند از گرد و غبار طلا بسازند.» در واقع، تقریباً تمام شاهکارهای کاشان، مانند بسیاری از نقاط دیگر ایران، از خاک فروتن، محلی، ساخته شده است.
بررسی کلی اقلیم شمال ایران

بررسی خصوصیات بنا در شمال ایران

مواد و مصالح مورد استفاده در اقلیم مرطوب شمال ایران

بررسی شرایط اقلیمی شمال ایران

خصوصیات کلی بنا و معماری شمال ایران

معماری سنتی و قدیمی شمال ایران

ابنیه کوهستانی و جلگه ای

کلیت مواد و مصالح و حفاظت از بناها

طبیعت و بنا

جهت کلی بنا

خصو صیات کلی فرم ابنیه سنتی منطقه ی شمال ایران

مواد و مصالح  دیوارها و بام

نمونه های موردی (به همراه بررسی خصوصیات و معماری):

منزل آقاي خليل رحماني (به همراه عکس و پلان)

منزل خانم ضيايي(بابل) (به همراه عکس و پلان)

منزل آقاي طبرستاني (به همراه عکس و پلان)

منزل مجاور منزل آقاي طبرستاني (به همراه عکس و پلان)

خانه حاج میرزا خلیل رفیع(گیلان) (به همراه عکس)

خانه ابريشمى (رشت)

منابع

بررسی نمونه های موردی همراه پلان :

همانگونه که در بخش قبل ذکر گردید نمونه های موردی زیر از خانه های شمال ایران به صورت نمونه مورد بررسی قرار گرفته است.

خانه خليل رحماني

خانه ضيايي ( بابل )

خانه طبرستاني

خانه حاج میرزا خلیل رفیع(گیلان) (بدون پلان)

خانه ابريشمى (رشت)