عبدالله خان (حدود 1770 - حدود 1850؛ فارسی: عبداللهخان) نقاش و معمار ایرانی دربار عصر قاجار بود که بین سالهای 1810 تا 1850 فعالیت داشت. بزرگترین اثر او یک نقاشی دیواری بزرگ در کاخ نگارستان تهران است و همچنین به نقاشی دیواریهای قصر در کاخ نگارستان معروف است. پرتره و آثار دیگر
پس زمینه
فرمان اثر محمدشاه قاجار; شاه به عبدالله خان لقب «خان» اعطا کرد و او را نقاش باشی و معمار باشی به دستور ساخت کاخ سلطنتی منصوب کرد.
عبدالله خان در ق.در سال 1770 در کارگاههای سلطنتی شاگردی کرد و در گروهی از هنرمندان (نقاشان نقشخانههای همایون) کار کرد. در سال 1839، شاه قاجار محمدشاه (1848-1834) او را به عنوان برنده نقاش (نقاش باشی)، معمار دربار (معمار باشی)، و سرپرست کارگاه های سلطنتی منصوب کرد. پس از انتصاب وی، تمامی گروه های شاغل در کارگاه های سلطنتی مانند نقاشان (نقاشان)، معماران (معماران)، مهندسان (مهندسان)، میناکاران (میناکاران)، نجاران (نجاران)، مجسمه سازان (هجران)، سفالگران (فخخردان)، شیشه کاران سرایداران (سرایداران)، باغبانان (باغبانان)، قناتکنان (مقانیان) و شمعسازان (شمعان) به عنوان سرپرست خود به عبدالله خان گزارش میدهند.
عبدالله خان بخشی از نسل اول نقاشان عصر قاجار بود که شامل میرزا بابا، مهرعلی و محمدحسن خان نیز بودند عبدالله خان در سال 1812 در تهران با ویلیام پرایس خاورشناس انگلیسی، یکی از اعضای هیئت گور اوزلی در ایران ملاقات کرد. در این دیدار، عبدالله خان، پرایس را با کار خود آشنا کرد.[4] خان در ق.1850، در سالهای اولیه سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به عنوان شاه (1848-1896). از زندگی شخصی عبدالله خان اطلاع زیادی در دست نیست.
شناختهشدهترین اثر عبدالله خان، نقاشی دیواری است که سه دیوار داخلی تالار تماشاگران کاخ نگارستان تهران را میپوشاند. این اثر 118 فیگور در اندازه واقعی را به تصویر می کشد. دیوار انتهایی یک فتحعلی شاه قاجار (حک: 1797-1834)، شاه ایران را به تصویر می کشد که دوازده پسر و شش غلام در آن حضور دارند. غلام ها در حالی که سپر سلطنتی را در دست دارند و وسایل دیگری را حمل می کنند به تصویر کشیده شده اند. در دیوارهای جانبی دو رشته درباریان، فرستادگان خارجی و نگهبانان نشان داده شده است. برخی از خارجی های نشان داده شده، از یک طرف، جان مالکوم، هارفورد جونز (بعدها هارفورد جونز-بریجز)، و گور اوزلی بریتانیایی هستند. در طرف دیگر ژنرال گاردان فرانسوی، پیر آمده ژوبرت، و ژوزف ژوانن [fr] قرار دارند.