پاورپوینت بررسی توسعه ي پويا و مبحث پايداري
بخشی از مطلب
مفهوم « توسعه ي پويا » چارچوب جديدي ايجاد مي کند که تمام فعاليت هاي بشري مي تواند ريشه در آن داشته باشد. توسعه پويا ، کيفيت کلي زندگي را متاثر ساخته ، دستيابي متداوم به منابع طبيعي را تضمين کرده و از تخريب بي رويه ي محيط زيست جلوگيري مي کند. اما اين واژه در خطر تبديل شدن به « عبارتي مهم و کلي » قرار دارد که توسط سياستمداران ، برنامه ريزان و همچنين کارشناسان کوچک و بي ارزش جلوه داده مي شود تا از طريق جا انداختن « سلامت زيست محيطي » که غالباً هم دروغين و بيهوده است ، کار وبارشان روال عادي اش را حفظ کند. تعريف اوليه اي که در سال 1987 براي « پويايي » ارائه شده تا حدي مبهم مي باشد : « توسعه ي پايدار ، عبارت است از توسعه اي که نياز هاي نسل حاضر را تامين مي کند بدون اينکه توانايي نسل هاي آينده در تامين نيازهايشان را به خطر بياندازد». اما اين نيازها چگونه و توسط چه کسي بايد تعريف شوند؟ بر اساس چه معيار يا معيارهايي مي توانيم کشوري را توسعه يافته يا در حال توسعه بدانيم؟ نياز واقعي کدام است و چه نيازي را بايد زياده طلبي بخوانيم؟ و نهايتاً همه ي اين مسائل را از چه طريق بايد ارزيابي کنيم؟
شايد يکي از جوابهاي ممکن به همه ي سوال هاي بالا ، سنجش مقدار تقريبي سرمايه هايي است که قابل انتقال از نسلي به نسل ديگر هستند. چنين سرمايه اي از 3 بخش تشکيل شده:
1- « سرمايه ي مصنوعي » [ مکان ساخته ي دست بشر و تاسيسات زير بنايي همچون کارخانه ها ، مدارس و جاده ها ]
2- « سرمايه ي انساني » [علم ، دانش و مهارت ]
3- « سرمايه طبيعي » [ هواي پاک ، آب سالم ، تنوع زيستي و غيره ]
توسعه ي پويا ، يعني هر نسلي بايد با تکيه بر دستاوردهاي نسل پيشين و نه فقط با تکيه بر اصل سرمايه به حياتش ادامه دهد که اين تصور، در مورد توسعه ي پويا بحث بر انگيز بوده و هست. برخي مردم عقيده دارند که مادامي که سرمايه ي کلي ( متشکل از 3 بخش ) حفظ شود ، مي توان از يک بخش آن ( مثلاً سرمايه طبيعي ) براي توسعه بخش ديگري از آن ( مثلاً سرمايه انساني ) استفاده کرد. اين ديدگاه را « پويايي ضعيف » مي خوانند و بسيار همخ مورد توجه منافع تجاري و سياسي قرار مي گيرد. طرفداران « پويايي قوي » بر اين عقيده اند که « سرمايه ي طبيعي » نبايد بيش از اين تقليل يابد ، زيرا که پيامد هاي آن ( همچون انقراض حيوانات و تخريب گسترده ي جنگل ها ) ممکن است بر گشت ناپذير بوده و تاثير آن در طولاني مدت بر روي زندگي ما باور نکردني باشد. بيشتر دانشمندان و زيست شناسان ، طرفدار ديدگاه دوم ( پويايي قوي ) هستند ، اگر چه هنوز هم تضادهايي در عقايد برخي از آنها وجود دارد.
توسعه پايدار
توسعه را مي توان تکامل سطح زندگي و رسيدن به شرايط آرماني در حوزه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي دانست که تحقق مفاهيم آزادي عدالت، پويايي اجتماعي، توسعه انساني و رشد اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي را به همراه مي آورد. همچنين توسعه را کشف روش هاي دستيابي به حرکتي تکاملي به شمار مي آورند که پديده هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي را متعادل ومتوازن مي سازد و شرايطي نوين را براي پوياي اجتماعي، اقتصادي و تحقق عدالت اجتماعي فراهم مي کند[1].
برخلاف پيشرفت که حرکت به سمتي تازه را القا مي کند، توسعه نوعي انطباق پذيري با چيزي که هم اکنون موجود است و استمرار در تحول که آن را هويت مي نامند، القا مي کند و لذا از مفهوم پيشرفت متمايز مي شود.
از جمله تعاريفي که در توسعه پايدار استفاده مي شود، تعريفي است که دراجلاس ژنو مطرح گرديد و بر اين اصول استوار است:
1- در توسعه پايدار انسان مرکز توجه است، انسان هاي هماهنگ با طبيعت سزاوار حياتي توام با سلامت و سازندگي هستند.
2- توسعه حقي است که بايد به صورت مساوي نسل هاي کنوني و آينده را پوشش مي دهد.
3- حفاظت از محيط بخش جدا نشدني از توسعه است و نمي تواند به صورت جداگانه بررسي شود.
تعريفي که درکميسيون براندتلند از توسعه پايدار ارايه شده عبارت است از «توسعه اي که بتواند نيازهاي کنوني را بدون از دست دادن تواناي هاي نسل هاي آينده درتامين نيازهايشان ايجاد کند.»
طبق آنچه بيان شد، مفهوم توسعه پايدار را به معني ارايه راه حل هايي درمقابل الگوهاي سنتي، کالبدي، اجتماعي و اقتصادي مي توان دانست که بتواند از بروز مسايلي همچون نابودي منابع و تخريب اکوسيستم ها، رواج بي عدالتي و پايين آمدن کيفيت زندگي جلوگيري نمايد. براي التفات از آگاهي از حرکت يک جامعه در مسير پايداري و يا زمينه هاي مرتبط با حرکت پايداري، به ناچار لازم است به بيان شاخص هايي در زمينه پايداري پرداخته شود. به طور کلي مفاهيم توسعه پايدار در سه حيطه دراي مضامين عميقي است:
1- پايداري محيطي2- پايداري اقتصادي3- پايداري اجتماعي
و.....