پاورپوینت بررسی معماری باغ دولت آباد یزد با نقشه ها و تصاویر

موقعيت اين بنا در خيابان شهيد رجايي، محله چهارمنار، كوچه فردوسي واقع شده است.
سابقه و تحولات تاريخي
است و در سال 1160 ه.ق. (دورة زنديه)ساخته « شاهرخ ميرزاي افشارو كريمخان زند » معاصر « محمد تقي خان يزدي » اين مجموعه از بناهاي
بوده است. « كريم خان زند » شده است. و مدتها محل اقامت
( خان ابتدا قناتي به نام دولت آباد ايجاد كرد و از آن قنات، باغ دولت آباد را بوجود آورد. باغ دولت آبادپس از محمد تقي خان رو به ويراني
رفت و دوباره مورد مرمت قرار گرفته است. در حال حاضر نيز توسط موقوفه اين آثار بزرگ تاريخي مورد بازسازي و مرمت قرارگرفته
است.)
اين باغ در دل كوير خشك، در زمان آبادي خود بسيار زيبا و باصفا بوده است. ولي سپس، بخشهايي ازآن رو به ويراني رفت و هيچگاه به
زمان دلگشايي نخست بازنگشت.
بخشي از بادگير ويران شده بود كه باتوجه به دو عكس قديمي از آن بازسازي شد.
بادگير آن بلندتر از وضع كنوني بوده وسالها قبل، از ترس ريختن، قسمتي از آن را خراب كردند.
ويژگي كالبدي
اين باغ از قناتي به همين نام (قنات دولتآباد) مشروب ميشده وجريان آب در باغ اساس استخوان بندي طراحي آن را تشكيل ميدهد. همچنين
چندين عمارت ، حوض و جدولهاي آب متعدد در باغ ساخته شده است.
آب آن از قنات دولت آباد در 63 كيلومتري يزد به دست ميآمده است. درون باغ در نزديك كوشك آن نيز چاهي وجود داشته است.
باغ از رديفكاري درختان مختلف برخوردار بوده كه عمدهترين آنها را كاج و سرو و گل سرخ محمدي تشكيل ميدهد. گونههاي مختلف
درختان ميوه بخصوص انگور و انار، ديگر فضاهاي باغ را دربر ميگيرد.
عمارات باغ عبارتست از عمارت بيروني كه در طرف شرق واقع شده، موسوم به بهشت آيين يا شاه نشين كه داراي حوضخانه و بادگير بلندي-
بوده است. « ديوانخانه » و عمارت سر در « اندروني » است. عمارت واقع در جهت غربي
عناصر تشكيل دهندة مجموعه را به شرح زير ميتوان شمرد:
عمارت هشتي و بادگير، عمارت حرمسرا، آشپزخانه، اتاقهاي خدمه، آشپزخانه، اصطبل تابستانه و زمستانه، عمارت سر در جنوبي، عمارت
بهشت آيين، عمارت سردر اصلي، عمارت طهراني، عمارت تالار آشپزخانه، ساباط، آبانبار دودهانه ديوان خانه به شكل مثمن، درشكه خانه،
قنات، حوضها، جداول محوطه و فضاي باغ.
ميگفتند. « هزار درخت » پيرامون باغ خيابانهايي بوده مانند خيابان رحيم آباد كه چون پر درخت بوده به آن
كوشك اصلي باغ، ساختماني با تهرنگ نيم هشت و دو طبقه است. در ميان آن حوضخانهاي با سقف كاربندي دارد.در پشت آن اتاق بادگير
است.
در سه سوي حوضخانه اتاقهايي است كه دو تاي آن اُرسي دار و يكي بدون اُرسي است كه سوي نسار است.ميان هر دو اتاق يك راهروست.
حوضهايي نيز در ايوان است . پلكاني هم براي گوشوارهها و بام در چند جادارد.
ساختمان تابستان نشين، داراي دو اتاق شكم دريده، يكي درجلو ديگري در پشت آن است. بادگير بزرگ چهارپهلو در پشت اتاقهااست. در دو
ها در « خيشخان » سوي ساختمان، اتاقهاي كوچكتري هستند كه با راهروها به هم دسترسي دارند، اين راهروها باريك و دو طبقه هستند و با
سقف به اتاقها نور ميرسانند. اينگونه ساماندهي اتاقهاباعث حركت هوا در ساختمان شده و آنرا خنك ميكند.
بادگير باغ دولت آباد به شكل منشوري با ارتفاع 33 متر و 80 سانتيمتر ساخته شده است.
ويژگي كاركردي
81 به عنوان اثر تاريخي به ثبت رسيده است. /12/ اين مجموعه در تاريخ 17
اين باغ از زيباترين باغهاي دورة زنديه است و از لحاظ معماري در خور توجه و جالب است. و در رديف باغ فين كاشان و باغ شاهزاده ماهان
است. آب در باغ دولتآباد، خود را شديداً مطرح ميكند. معمار با بازي وصف ناپذيري بارها آب را به درون زمين برده و بيرون آورده است.
اينباغ قبلاً باغ خصوصي بوده و در حال حاضر به مكان تفريحي عمومي تبديل شده است.
اين باغ يك مكان توريستي است و يكي از عناصر مهم شناخت شهر يزد ميباشد.
بادگير اين باغ بلندترين بادگيري است كه تا به حال شناخته شده و قبلاً بلندتر از وضع كنوني بوده كه قسمتي از آن خراب شده است، شاهكار
مهندسي و نشانه نبوغ و توانمندي مكرويت معماران يزدي است.
جالبترين بناي مجموعه را عمارت هشتي و بادگير تشكيل ميدهد كه تلفيق جريان هوا و آب به زيباترين شكل صورت گرفته است.
كاربندي بسيار ظريف سقف هشتي اثر استاد حاجي علي اكبر خرمي (معروف به استاد حاجي علي اكبر آخوند) معمار ميراث فرهنگي است كه
با (سيمگل) و دمگيري گچي به طرز بسيار استادانهاي اجرا شده است.
در اُرسي مشبك با شيشه هاي رنگي كه توسط دفتر فني حفاظت آثار باستاني ترميم شده، به زيبايي بنا افزوده است. عمدهترين نكتهاي كه در
طراحي عمارت هشتي نهفته، آن است كه معمار سعي داشته تا با انتخاب زوايايي هوشمندانه بهترين ديد و منظر را به داخل بنا هدايت كند.
باغ دولت آباد به لحاظ هنر بستان پيرايي، فن توزيع آب و غناي طراحي معماري از مجموعههاي ديدني كشور محسوب ميشود.
( 35  62 ) ( مأخذ (سبك شناسي، يادگارهاي يزد، برنامه ريزي مرمت ابنيه تاريخي يزد)، چهل بنا (عكس ص 47 )، يزد نگين كوير(عكس شماره 77 و

فهرست مطالب
معرفی بنا
موقعیت جغرافیایی
شیب بندی ودسترسی‌ها
تاریخچه بنا
جزئیاتی ازمرمت باغ دولت آباد
بررسی ویژگی‌های عملکردی بنا
اقدامات مرمتی
عمارت تالارآئینه
باغ دولت آباد ازمنطرگردشگران وعموم
باغ ازدیدگاه معمارومرمت گر
تصاویر پلان
نما
برش
سایر تصاویر