دانلود,پاورپوینت بررسی معماری برخی مساجد اسلامی ,pptx


مجتمع ريگستان

 
يکي از ويژگي هاي خاص معماري تيموري که بعدها در دوره صفويه و ازبکان آسياي ميانه پيگيري شد ايجاد مجتمع هايي از بناهاي يادبود حول يک ميدان روباز بود. ميدان ريگستان در سمرقند يکي از بهترين نمونه ها است و به رغم آنکه در گذر ايام به بناهاي آن افزوده شده، در نسبت هاي موزون، حجم هاي بزرگ و نيز پوشش رنگي و روشن، مجموعه اي کاملا يکدست به نظر مي رسد. سالها پيش از احداث اين ميدان، رودخانه اي از اين محل عبور مي کرده که با گذشت زمان خشک مي شود و بستر سنگي آن بر جاي مي ماند و اين محوطه ريگستان نام مي گيرد. هرچند تا کمتر از يک قرن پيش، زمين لرزه، تغييرات زياد دما در فصول مختلف سال و نيز استهلاک طبيعي ساختمان، اين مجموعه را در وضعيت نا مناسبي قرار داده بود تا جايي که برخي از مناره ها و گنبدها تخريب شده و يا در حال ويراني بودند و حدود 70% کاشيکاري سطوح از بين رفته بود اما نوسازي هاي انجام شده در سال 1923 ميلادي و نيز بين سالهاي 1967 تا 1987 ميلادي آن را به وضعيتي مطلوب بازگرداند. سه ساختمان عمده پيرامون اين ميدان بر جاي مانده است  که در زير هر يک به اختصار معرفي مي شوند:
1- مدرسه الغ بيگ : اين مدرسه به همراه خانقاهي دولتي بين سالهاي 820 تا 825 هجري به فرمان الغ بيگ ، پسر شاهرخ، ساخته شد. اين بناي چهار ايواني با ابعاد 81*56 متر از همه بنا هاي تيموري بزرگتر و پيچيده تر است. در هر يک از چهار گوشه اين مدرسه مناره اي برپاست و ساختمان با نمايي پر ابهت رو به ميدان قرار گرفته است. احتمالا زماني در کنار پيش طاق مرکزي 35 متري، گنبدهاي دو جداره اي قرار داشته اما از آنها فقط سقف هاي کوتاه گنبدي باقي مانده است. حياط مربع شکل 30 متري آن ايوان هايي در ميان هر يک از گوشه ها و نيز اتاق دارد که روزگاري يکصد طلبه را در خود جاي مي داده است.
 تصاوير بيشتر از مدرسه الغ بيگ
 
2- مدرسه شيردر : اين بنا از مدرسه الغ بيگ بسيار جديدتر بوده و در فاصله سال هاي 1028 تا 1065 هجري و به فرمان يالتانگوش ،والي سمرقند، به جاي خانقاه الغ بيگ ساخته شده است. نام آن از مجسمه شيرهاي درنده اي گرفته شده که آذين بخش پشت بغل هاي مدخل اند. نماي آن تقليدي از سر در مدرسه الغ بيگ است. مدرسه شيردر داراي همان انباشتگي و ترکيب بندي نماي بناهاي تيموري است : ايواني عظيم که در کنار آن گنبدهاي تويزه دار بر ساقه هاي بلند و با مناره هايي باريک در گوشه ها قرار دارد. در قسمت داخل، صحن را دو اشکوب از حجره ها در بر گرفته است. چشمگيرترين ويژگي اين بنا تزيين آن است. بيرون عمارت و نماهاي صحن را کاشيکاري کرده اند و سطوح داخلي را با موضوعات گل و گياهي چند رنگ نقاشي کرده اند.  
تصاوير بيشتر از مدرسه شيردر

3- مسجد- مدرسه طلا کاري : اين بنا نيز نسبت به مدرسه الغ بيگ جديدتر به شمار مي آيد و بين سالهاي 1056 تا 1071 هجري ساخته شده است و داراي نمايي متقارن با مدخلي جناغي است. در گوشه هاي نماي آن برج هاي استوانه اي کوتاهي قرار دارد که با مناره هاي بلند و باريک دو بناي ديگر متفاوت است. نام طلاکاري به واسطه گنبدخانه طلايي اش انتخاب شده است. نماي خارجي بنا با استفاده از کاشي هاي رنگي در قالب طرح هاي هندسي پوشانيده شده است. از آنجا که اين بنا مشتمل بر مسجد جامع بزرگي در قسمت غربي است





فهرست مطالب

تاج محل ، مرواريد هند
مجتمع ريگستان
مسجد الازهر
مسجد ابن طولون
مسجد اعظم سامرا
پلان مسجد اعظم سامرا
منابع