مردم ایران چه پیش از اسلام و چه بعد از آن به پاکیزگی اهمیت زیادي می دادند به همین منظور اهتمام ویژه اي در ساخت و راه اندازي گرمابه ها داشتند.
بیشتر حمامهاى تاریخى به جا مانده در ایران، از دوره صفوى و پس از آن است و از دوره هاى پیشتر شمار اندکى باقى مانده است، مانند حمام روستاى نگار در کرمان، حمام کنگاور وحمام شاه على در اصفهان (هر سه از دوره سلجوقى)، حمامهاى افوشته نطنز و پهنه سمنان از دوره مغول و تیمورى، و حمامهاى شهر حریره در جزیره کیش از دوره ایلخانى.
شستشوى بدن نزد ایرانیان قدیم، خاصه کیش زردشتى،به پادیاو معروف بوده و اعتقاد آنان به نیالودن آب موجب شده است گرمابه ها شامل فضایى گرم با ظرف بزرگى از سفال یا فلز به نام آبزن باشد و آب استفاده شده را وارد آب پاك نکنند.
در عصر صفویه ساخت حمام ها رونق خاصی گرفت و در این دوره در کنار ساخت و سازهاي گسترده، تعداد نسبتا زیادي حمام در شهرهاي مختلف ایران ساخته شد که
تعدادي از آنها همچون حمام گنجعلی خان کرمان، حمام خسروآقا و علی قلی آقاي اصفهان در نوع خود شاهکار هستند.
-بعد از دوره صفویه دردوره زندیه و قاجاریه حمام هاي با شکوهی ساخته شد که از بهترین آنها می توان به حمام وکیل شیراز از ساخته هاي کریم خان زند و حمام ابراهیم خان کرمان از دوره قاجاریه اشاره کرد.
فهرست مطالب
واژه حمام
وجه تسمیه
واژه حمام درادبیات
نخستین حمام ها
حمام های کهن ایران
تاریخچه حمام هادرایران
حمام های صفویه
حام های قاجار
آداب ورسوم گرمابه رفتن
گرمابه محلی برای تعاملات
کاربرد حمام
اشتغال در حمام
کارکنان حمام
وسایل حمام
معماری حمام
اندام های حمام
ویژگی معماری حمام ها
انواع حمام ها
انواع حمام ها از حیث مکان
حمام های عمومی
تزئینات در حمام
نمونه ها
حمام گلشن یرد
حمام وکیل شیراز
حمام گنجعلی خان کرمان
حمام فین کاشان
حمام شیخ بهایی اصفهان
رازگرم شدن حمام شیخ بهایی
روزهای تاریک گرمابه داری