پاورپوینت بررسی معماری رباط يا كاروانسراي شرف در جاده خراسان
بخشی از مطلب
در سرزمين ايران به علت قرار گرفتن در شاهراه مراوده غرب و شرق و همچنين وسعت زياد از گذشته بسيار دو راههاي تجاري و كارواني متعددي ايجاد شده است. يكي از اين راهها كه در واقع ارتباط بين شرق و غرب را ميسر مي ساخته، راه خراسان بزرگ است كه از طرفي به بين النهرين و از طرف ديگر به ماورالنهر و خاور دور منتهي مي شده است. بنا به اهميت فراوان اين جاده در دوران اسلامي در سراسر آن كاروانسراهاي متعددي براي استراحت كاروانيان برپا شده كه تا آغاز قرن اخير نيز مورد استفاده بود.
رباط يا كاروانسراي شرف- يكي از آثار مهم عصر سلجوقي- در قسمت شرقي راه سرخس، يادآور زماني است كه جاده خراسان به لحاظ رونق تجارت و امنيت كامل از اهميت فراوان برخوردار بوده است. كاروانسراي شرف در 549 هجري، مصادف با سلطنت سلطان سنجر تكميل شده است. طبق مدارك و متون تاريخي، باني بنا، شرف‌الدين ابوطاهر بن سعدالدين علي القمي است كه مدتي حكومت مرو و سرانجام صدارت سلطان سنجر را به عهده داشت.
بررسي هاي بنا نشان مي دهد كه در طول حكومت 150 ساله سلجوقيان، اين رباط مكرر تعمير و بازسازي شده است. كتيبه گچي به خط ثلث كه در زير ايوان بنا باقي است، تاريخ 549 هجري را نشان مي دهد. رباط شرف با زير بنائي حدود 4863 متر متشكل از دو حياط چهار ايواني است، ابعاد حياط اول 5/16*4/32 متر و حياط دوم 3/13*8/31 متر است. ورودي كاروانسرا با آجركاري بسيار زيبائي تزئين شده است. پس از ورودي، حياط اول و بعد از آن حياط دوم با سر در ورودي زيبائي قرار دارد، بنا از خارج داراي شش برج است. در اين كاروانسرا سه محراب گچبري شده وجود داشته كه دو محراب آن موجود و سومي از بين رفته است. بسياري از محققان رباط شرف را موزه هنر معماري مي دانند اين بنا در سالهاي اخير مرمت و بازسازي شده است و در حال حاضر وضعيت خوبي دارد. هنگام تعمير در يكي از اتاق هاي اين كاروانسرا مجموعه بسيار زيبائي از ظروف فلزي عصر سلجوقي، فراميني از عهد صفويه، سكه، سفال و ظروف لاكي منحصر به فرد كشف شده است.
و...
فهرست مطالب:
مقدمه
تعاریف رباط وکاروانسرا
رباط
کاروانسرا
رباط شرف در جریان تاریخ
تاریخچه
شیوه رازی
معمار و سازنده به روایت اسناد
شکل و فرم
پلان
چگونگی ساختمان رباط
تزیینات
تفاوت رباط ها و کاروانسراها
طاق های کلنبو
موزه آجرکاری
خطوط آجری سردر
سوانح موجود بر رباط
منابع